Εξερευνώντας το Σαν Φρανσίσκο του Κέρουακ με ένα ποτήρι Tokaji
Γιαννης Κοροβεσης•Articles
Στο πλαίσιο της αναζήτησης των πιο ζωντανών λογοτεχνικών ταπισερί, εκείνων που έχουν υφανθεί με επιρροές από χαρακτηριστικές εποχές, αλλά και τόπους με ατμόσφαιρα, ήχους και γεύσεις, πάντα με αλκοολικές επιρροές, τουλάχιστον για το Bitterbooze.com, δε θα μπορούσα να μην αναφερθώ στον Κέρουακ της αυθόρμητης και ζωντανής πρόζας. Το ποίημά του σε πρόζα ‘’October in the Railroad Earth’’ με φόντο, ίσως την αγαπημένη μου πόλη στον κόσμο, το Σαν Φρανσίσκο, αποτυπώνει την ουσίας της πόλης όπου ο Κέρουακ κάποτε εργαζόταν ως εργάτης σιδηροδρόμων. Η ελεύθερη ροή αυτού του μικρού αριστουργήματος, χωρίς συμβατικά σημεία στίξης, αντικατοπτρίζει το αέναο ταξίδι ενός τρένου, χαρακτηριστικό γνώρισμα του μοναδικού ύφους του Κέρουακ.
Το πνευματικό ολόγραμμα του Τζακ Κέρουακ στέκεται ως μνημειώδης φιγούρα στην αμερικανική λογοτεχνία -η αξία του αναγνωρίσθηκε πλήρως μετά τον θάνατό του- και διαδραμάτισε τόσο με το πνευματικό του έργο, όσο και με τη ζωή του, πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της Μπιτ Γενιάς. Το θεμελιώδες, magnum opus του, ‘’On The Road’’ -στα ελληνικά «Στο Δρόμο», από εκδόσεις Πλέθρον- έλαβε σπουδαίας απήχησης στις μετέπειτα γενιές, επηρεάζοντας όχι μόνο συγγραφείς, αλλά και εκείνους που γοητεύονταν με το Zeitgeist της εποχής. Το έργο του φημίζεται εν συνόλω για τον παθιασμένο αυθορμητισμό του, τη στροφή από τα παραδοσιακά λογοτεχνικά πρότυπα και την εμβάθυνσή του σε ζητήματα υπαρξιστικά, πνευματικότητας και αναζήτησης αυθεντικών εμπειριών.
Στο ‘’October in the Railroad Earth’’, το οποίο μπορείτε και να το ακούσετε -ο Κέρουακ είχε ηχογραφήσει την ανάγνωσή του παρέα με τον Στιβ Άλεν στο πιάνο, στον δίσκο του ‘’Poetry for the Beat Generation’’ από το 1959- απεικονίζει με έξοχο τρόπο τους πολυσύχναστους δρόμους του Σαν Φρανσίσκο και το ετερόκλητο κοινό του. Το ποιήμα περιηγείται μέσα από μονοπάτια και σημεία που δονούνται από τον ζωντανό παλμό της πόλης, μέχρι τα πιο σκοτεινά, βαθέως προβληματισμού και ενδοσκόπησης. Ο Τζακ Κέρουακ χρησιμοποιεί σε αρκετά σημεία του ποιήματος το αλκοόλ και προβάλλει τον αναπόσπαστο ρόλο του στη διαμόρφωση της κουλτούρας της πόλης, μοιράζοντας τις προσωπικές του εμπειρίες, τόσο ως προσωπικές, όσο και συντροφικές δραστηριότητες.
‘’Listening to Jumpin’ George with my fifth of tokay no tea and just under the sheets laughed to hear the crazy music’’
Ή
‘’I go to the wailbar of all the wildbars in the world the one and only Third-and-Howard and there I go in and drink with the madmen and if I get drunk I git’’
Αλλά και:
‘’She was a goodlooking doll and said “How would you like to oolyakoo with me mon?” and I stood there like a jerk and in fact bought drink got drink drunk that night and in the 299 Club I was hit by the proprietor the band breaking up the fight before I had a chance to decide to hit him back which I didn’t do’’
———————————————
Fast forward στο σήμερα, με τη μεταμόρφωση της πόλης να είναι παραπάνω από εμφανής, αλλά και αισθητή στην καθημερινότητα των κατοίκων της, διατηρώντας, ωστόσο, την ουσία που τόσο εύγλωττα περιέγραφε ο Τζακ Κέρουακ. Δεν ξέρω αν θα μπορούσε να αποτυπώσει λογοτεχνικά τις τεχνολογικές αλλαγές της, σίγουρα πάντως θα έβρισκε υλικό για να γράψει για τις σκληρές αντιθέσεις μεταξύ οικονομικής ευμάρειας και απόλυτης εξαθλίωσης, δύο εντελώς αντιθετικές εικόνες, δύο κόσμοι που συγκρούονται και που αποτελούν θέμα ανάπτυξης σε άρθρα, ονλάιν μέσα και στον έντυπο τύπο. Η γαστρονομία της, παρόλα αυτά, το αλκοόλ και το φαγητό, συνεχίζουν να παραμένουν ψηλά στην καθημερινότητα των κατοίκων της, κι ας έχει αλλάξει ο προσανατολισμός της.
Το ’’October in the Railroad Earth’’ ξεπερνά την εποχή του, προσφέροντας έναν «προχωρημένο» -σε τρόπο σκέψης και για τις μέρες που γράφτηκε- προβληματισμό για την πολυπλοκότητα του σύγχρονου, αστικού τρόπου ζωής. Η πρόζα του λειτουργεί ως μεγεθυντικός φακός για τα στοιχεία του διαχρονικού πνεύματος της πόλης, αλλά και της ψυχοσύνθεσης κάποιων από τους κατοίκους της. Και βέβαια, αποδεικνύει τον αναπόσπαστο ρόλο του αλκοόλ στην καθημερινότητά τους.
Ο ίδιος ο Κέρουακ, τα έπινε συχνά στο μπαρ Vesuvio, στο Σαν Φρανσίσκο, όπως επίσης έκαναν και οι Ντίλαν Τόμας, Αλλέν Γκινσμπέργκ, Μπομπ Ντίλαν, αλλά και ο Φράνσις Κόπολα, ο οποίος μάλιστα αγόρασε και το ακριβώς απέναντι κτίριο