Τσίπουρο – Το θαύμα της γέννησης

Του Γιώργου Π. Κόντου

Μου είχε πει ο πατέρας μου κάποτε πως η μεγαλύτερη στιγμή στη ζωή ενός άντρα είναι η γέννηση του παιδιού του. «Δεν μπορείς να το καταλάβεις τώρα μου λέει, αλλά θα δεις». Έτσι λοιπόν και εγώ πριν από λίγο καιρό βρέθηκα σε κάτι γεννητούρια. Ήταν βέβαια λίγο διαφορετικά από τα συνηθισμένα, γιατί δεν αφορούσαν κάποιο παιδί αλλά το τσίπουρο κάποιας οικογένειας κάποιου χωριού της Μεσσηνίας.

Στο καφέ που εργάζομαι έχω την τιμή να έχω συναδέλφους πολλούς «βόρειους» γνώστες της διαδικασίας απόσταξης καλού σπιτικού τσίπουρου. Είναι παιδιά που μπορείς να πεις με βεβαιότητα ότι μικρά έπεσαν μέσα στο καζάνι με το απόσταγμα, καθώς οι αντοχές τους στην κατανάλωσή του, είναι αρκετά μεγαλύτερες από τον δικό μας μέσο όρο. Προσωπικά, με το αλκοόλ μόνο σαν πότης έχω σχέση, καθώς με κέρδισε ο καφές. Κυρίως όμως, απολύτως ειλικρινά, ποτέ δεν αποδέχτηκα ότι εγώ θα πρέπει να δουλεύω τα βράδια σε μέρη που οι άλλοι θα διασκεδάζουν…

Θεώρησα όμως ότι άξιζε επιτέλους να δω και εγώ από κοντά την διαδικασία της απόσταξης, μήπως και κατανοήσω αυτή τους την τρέλα για άδεια, κάθε χρόνο τέτοια εποχή, ώστε να πάνε στα χωριά τους 800 χιλιόμετρα από εδώ, με μόνο σκοπό να βγάλουν τσίπουρο…

Το σκηνικό φαντάζει ιδανικό εκείνη την ημέρα. Βροχερό πρωινό Κυριακής στο χωριό με πολύ υγρασία. Ο κύριος Παναγιώτης, ο μπαμπάς του τσίπουρου, μου εξηγεί την διαδικασία. Σαμιώτικο, ροδίτη, μοσχοφίλερο και γκρενά ρουζ, είναι τα φλούδια από στέμφυλα που απέμειναν από το φετινό πάτημα του κρασιού της οικογένειας και μαζί με φλούδες από κόκκινα μήλα θα αποτελούσαν την συστατικά για το τσίπουρό του. «Για να γίνει καλό το τσίπουρο, κουμπάρε, η φωτιά που θα το καίει πρέπει να είναι από την σάρκα του» και μου δείχνει τα κοτσάνια που έχουν μείνει από τα στέμφυλα με τα οποία θα βάλουμε την φωτιά κάτω από το καζάνι. Το καζάνι είναι 100% χειροποίητη κατασκευή από τον Παναγιώτη, με τις ανάλογες κατασκευαστικές πατέντες φυσικά, και τα αντίστοιχα μυστικά του.

Τα στέμφυλα μαζί με τα φλούδια του μήλου μπαίνουν στο καζάνι, το οποίο σφραγίζεται με λάσπη για να κλείσει αεροστεγώς, τα κοτσάνια από κάτω, και δύο φωτιές ανάβουν ταυτόχρονα, μία κάτω από το καζάνι-αποστακτήρα και μία παραδίπλα στην ψησταριά με τα ανάλογα κοψίδια τα οποία και θα συνοδεύσουν την διαδικασία της απόσταξης. «Το πρώτο τσίπουρο που βγαίνει το κρατάμε για τις εντριβές» μου λέει «είναι ότι πρέπει για τον χειμώνα»…

Πολύ κουβέντα γύρω από την διαδικασία, ιστορίες από παλιότερες αποστάξεις και κάποια μυστικά συνοδεύουν την παρέα, μέχρι την πρώτη δοκιμή του φετινού αποστάγματος. Όταν αυτή η στιγμή φτάνει, επικρατεί σχεδόν μια νεκρική σιγή μέχρι να δοκιμάσει ο κύριος Παναγιώτης. Το χαμόγελό του, η φράση του «Στην υγειά μας, και του χρόνου» και η προτροπή να δοκιμάσουμε και εμείς, είναι σημάδια για την επιτυχία της απόσταξης και του αποτελέσματος.

Τη συνέχεια λίγο-πολύ μπορείτε να την φανταστείτε… Τα κοψίδια κάνουν την εμφάνισή τους πάνω στο αυτοσχέδιο τραπέζι από τα παλιά ξύλινα βαρέλια του πατέρα του, το τσίπουρο ρέει πλέον άφθονο και φρέσκο και η διαδικασία απόσταξης συνεχίζεται μέχρι που πέφτει ο ήλιος…

Βλέποντας τον κύριο Παναγιώτη μου ήρθαν στο μυαλό εκείνα τα λόγια του πατέρα μου… Μπορεί να μην ήταν παιδί το τσίπουρο, αλλά ήταν και αυτό ένα δημιούργημα του ανάμεσα στα τρία του παιδιά που βρίσκονταν εκεί. Σέβομαι και βλέπω το αλκοόλ διαφορετικά πλέον. Το ραντεβού για την επόμενη απόσταξη, σε ένα χρόνο από τώρα, έχει ήδη κανονιστεί!