Κλασικές μπίρες – Tipopils

Η αλήθεια είναι πως όταν οι λέξεις «Ιταλία» και «ποτό» συνδυάζονται στην ίδια πρόταση, το μυαλό μας υποσυνείδητα παραπέμπει στο κρασί. Ως χώρα με γιγαντιαία οινοπαραγωγική παράδοση, η Ιταλία αποτελεί διαχρονικά έναν από τους ισχυρότερους ακρογωνιαίους λίθους στην παγκόσμια παραγωγή ποιοτικού οίνου. Στην αντίπερα όχθη, η craft μπίρα στην γειτονική μας χώρα, πραγματοποιεί δειλά-δειλά βήματα τις τελευταίες τέσσερεις δεκαετίες, σε μια προσπάθεια να κερδίσει την εκτίμηση του κόσμου, πείθοντάς τον ότι διαθέτει τουλάχιστον ισάξιο γευστικό εύρος όσο ένα καλό Ιταλικό κρασί. Στην πρώτη γραμμή αυτής της άτυπης (τρόπος του λέγειν) «μάχης» βρίσκεται η μικροζυθοποιία Birrificio Italiano, με μπροστάρη την μπίρα που γέννησε ολόκληρο το είδος των Italian Pilsner: το όνομα αυτής Tipopils, που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει «κάτι σαν pils». Ο λόγος που δεν θυμίζει «μια ακόμα pilsner», θα αναλυθεί στις γραμμές που ακολουθούν…

Η Birrificio Italiano γεννήθηκε ως brewpub στην περιοχή του Como το 1994, με την επίσημη λειτουργία της να τοποθετείται στο 1996. Ιδρυτής της, ένας φανατικός οικοζυθοποιός με αγάπη στις Γερμανικές Pilsner και στις Αγγλικές cask ales, ο Agostino Arioli. Το όραμα του Agostino φάνταζε απλό, αλλά συνάμα ήταν και δύσκολο. Επεδίωξε να δημιουργήσει μια Pilsner που θα συνδύαζε τη γερμανική με την αγγλική σχολή μπίρας. Κοινώς, μια μπίρα που θα διαφοροποιούνταν από τις αντίστοιχες που προέρχονται από την Τσεχία και την Γερμανία. Μετά από αρκετά πειράματα, το 1996, η εμβληματική Tipopils πήρε σάρκα και οστά και ακολουθήθηκε από την Rossoscura, μια Bock μεσαίας έντασης. Στην συνέχεια παράχθηκαν οι Bibock, Negra, Amber Shock και Prima και το core range της Birrificio Italiano βρίσκονταν πλέον σε πλήρη ισχύ. Όλες είναι αδιαμφησβήτητα εξαιρετικές μπίρες, αλλά η Tipopils είχε μακράν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο. Ήταν τόσο μεγάλος μάλιστα που από ένα σημείο και μετά, οι Pilsners που βρίσκονταν κοντά της γευστικά, αναφέρονταν ως Italian Pilsners.

Δοκιμάζοντας την Tipopils, οι διαφορές της γίνονται εύκολα αντιληπτές, ακόμα και στις μη εκπαιδευμένες μύτες και ουρανίσκους. Αρχικά, αρωματικά είναι σαφέστατα πιο έντονη από τη μέση Pilsner. Ο λόγος είναι η σχετικά υψηλή προσθήκη αρωματικών λυκίσκων (dry hop) εν μέσω της διαδικασίας ζύμωσης, μια τεχνική που χρησιμοποιείται πλέον κατά κόρον σε μπίρες όπως οι New England IPA, άλλα δεν συνηθίζεται στις Pilsners. Μια ακόμα τεχνική διαφορά που χαρακτηρίζει την Tipopils, είναι η ζύμωση σε υψηλές θερμοκρασίες που αγγίζουν επίπεδα μπιρών τύπου ale και είναι ο βασικός λόγος για την ύπαρξη φρουτώδων εστέρων. Ερχόμενοι στο γευστικό κομμάτι της Tipopils, η αρμονία είναι μάλλον η λέξη που την χαρακτηρίζει. Ένα απολαυστικά ισορροπημένο γευστικό μπουκέτο από ψωμί, μαγιά και μέλι, αλλά και βότανα, άνθη και λεμονόχορτο που προέρχεται από τους λυκίσκους Saaz, Perle, Hallertau Mittelfrüh και Saphir που χρησιμοποιούνται. Επί της ουσίας αυτή είναι η μαγεία αλλά και το πραγματικό επίτευγμά της Tipopils – είναι εξαιρετικά πολύπλοκη μέσα στην απλότητά της.

Φυσικά, υπάρχει ένας ακόμα παράγοντας στην επιτυχία της Tipopils και αυτός ονομάζεται Agostino Arioli. Είχα την χαρά να συνομιλήσω μαζί του προ τετραετίας και στα λόγια του, διέκρινα ένα άνθρωπο απόλυτα παθιασμένο με το έργο του, αλλά και εξαιρετικά αυστηρό στις απαιτήσεις του. Μου έκανε εντύπωση πως ακόμα και τώρα πραγματοποιεί ταξίδια στις χώρες παραγωγής λυκίσκων, όπου επιθεωρεί όλες τις ετήσιες σοδιές και επιλέγει ο ίδιος ποιοι λυκίσκοι κρίνονται ως επαρκείς για να μπουν στο επόμενο batch της Tipopils. Όταν μάλιστα τον ρώτησα πως πετυχαίνει αυτή την ισορροπία στις μπίρες του, η απάντηση ήταν σαφής: Προσεγγίζουμε την Tipopils (αλλά και τις υπόλοιπες μπίρες μας), σα να φτιάχνουμε μια κλασική Ιταλική μακαρονάδα, όπως η aglio e olio. Δεν χρειάζεται να μπουκώσουμε την συνταγή με 100 υλικά, ακολουθούμε την λογική του less is more. Το μόνο που χρειαζόμαστε για να εξασφαλίσουμε ένα κορυφαίο αποτέλεσμα είναι υλικά πρώτης ποιότητας, προσεκτικές, μελετημένες διαδικασίες παραγωγής και φυσικά αγάπη για το ίδιο μας το προϊόν!

Οι καλοφτιαγμένες Italian Pilsner, αλλά και εν προκειμένω η Tipopils, αποτελεί μια μπίρα που κατά κάποιο τρόπο θα την χαρακτήριζα ως ολιστική. Είναι απλή και παραδόξως ταυτόχρονα πολύπλοκη, αρωματική χωρίς να υπερβάλει, γευστική χωρίς να κουράζει. Επαγγελματίες αλλά και ερασιτέχνες ζυθοποιοί θα επιβεβαιώσουν πως η επίτευξη της συγκεκριμένης αρμονίας βρίσκεται στα ανώτατα επίπεδα δυσκολίας και αποτελεί σίγουρα πρόκληση για κάθε επαγγελματία και μη. Πάνω απ’ όλα όμως, είναι η απόδειξη πως μια εξαιρετική μπίρα, δεν χρειάζεται extreme υλικά για να ξεχωρίσει…