Στα φετινά τα ΒορΟινά

Ο αμπελώνας της Βόρειας Ελλάδας ξεκινάει από τη Λάρισα και εκτείνεται μέχρι τα βορειότερα σύνορα της χώρας. Με άλλα λόγια, είναι μεγάλος και περιλαμβάνει πολλές και εξαιρετικά διαφοροποιημένες μεταξύ τους ζώνες. Έχει να μας δείξει αμπέλια κοντά στη θάλασσα, σε όχθες λιμνών και ποταμών, στους πρόποδες βουνών, σε εύφορες πεδιάδες, σε μεγάλα υψόμετρα και σε ένα σωρό διαφορετικούς τύπους εδάφους. Ως εκ τούτου, τα κρασιά του έχουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και μπορούν να καλύψουν όλα τα χρώματα, στιλ και γούστα!

Αυτό είναι κάτι που ολοένα και περισσότερος κόσμος συνειδητοποιεί και εκτιμά, κάθε χρόνο στην έκθεση «ΒορΟινά». Πρόκειται για έναν θεσμό που λαμβάνει χώρα στην Αθήνα περισσότερο από μια δεκαετία, με αποστολή να φέρνει τους επαγγελματίες του κρασιού, αλλά και τους απλούς οινόφιλους, πιο κοντά στα κρασιά της Βόρειας Ελλάδας και τους ανθρώπους που τα δημιουργούν. Γίνεται πάντα στην αρχή της χρονιάς, στο Ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία, και πρέπει να σας πω ότι είναι κάθε χρόνο και καλύτερα! Το λέω με σιγουριά, γιατί δεν έχω χάσει ούτε μια διοργάνωση. Και χαίρομαι που κάθε χρόνο βλέπω νέες φάτσες, συνεχώς νεαρότερες ηλικίες, έντονο και πραγματικό ενδιαφέρον και, βέβαια, υποδειγματική ανταπόκριση από τους οινοποιούς και τα στελέχη των οινοποιείων.

Όπως κάθε φορά, πήγα νωρίς, δηλαδή λίγο αφότου άνοιξαν οι πόρτες. Το κάνω πάντα για να δοκιμάσω αυτά που θέλω με ηρεμία, αλλά και να μιλήσω με τους οινοποιούς με άνεση. Και είναι γεγονός ότι τα έκανα και τα δύο και πέρασα τέλεια. Είναι αλήθεια ότι τα κρασιά του βορειοελλαδίτικου αμπελώνα τα γνωρίζω πολύ καλά, καθότι ταξιδεύω στη Βόρεια Ελλάδα πολύ συχνά. Ωστόσο, δοκίμασα αρκετά καινούρια και αξιοσημείωτα κρασιά, τα οποία θέλω να μοιραστώ μαζί σας. Κι αυτά έχουν ως εξής:

Στο τραπέζι του Κτήματος Κυρ-Γιάννη δοκίμασα μόνο λευκά κρασιά (τα ερυθρά τα είχα δοκιμάσει στο Κτήμα στη Νάουσα πριν από όχι παραπάνω από δύο μήνες). Βρήκα λοιπόν πολύ ενδιαφέρον το Sauvignon Blanc από παλαιά κλήματα που λανσάρουν για πρώτη φορά, σε πολύ περιορισμένη ποσότητα. Έχει κάτι το εξωτικό, σχεδόν νεοκοσμίτικο, στη μύτη, ενώ στο στόμα είναι ανάλαφρο και δροσερό. Μου άρεσε επίσης η Παράγκα Sparkling, ένα λευκό αφρώδες κρασί από Ξινόμαυρο, Chardonnay και Ροδίτη, γιατί είναι πολύ κομψό και έχει ευχάριστο αφρισμό.

Σταμάτησα και στο Κτήμα Δύο Φίλοι από τη Σιάτιστα, όπου δοκίμασα αρκετά κρασιά. Ανάμεσά τους ένα πολύ ιδιαίτερο λευκό από Μοσχόμαυρο (λευκή οινοποίηση ερυθρής ποικιλίας) που έχει περάσει από καινούριο βαρέλι Ermitage για έξι μήνες και έχει ένα πολύ ιδιαίτερο αρωματικό χαρακτήρα, το πάντα εντυπωσιακά αρωματικό Gewurztraminer της τελευταίας εσοδείας. Αυτό βέβαια που είναι πραγματικά εντυπωσιακό είναι το γλυκό κρασί του κτήματος (μία από τις αρκετές γλυκές ετικέτες που παράγει) Το Κελάρι του Ταπνού 2008, από Ξινόμαυρο και Μοσχόμαυρο που προέρχονται από παλαιά κλήματα (του 1935). Είναι παλαιωμένο σε βαρέλι και περιέχει και κρασιά από παλαιότερες εσοδείες (που πάνε πίσω μέχρι και το 1978), γι αυτό και είναι τόσο τέλεια εξελιγμένο, αρωματικά και γευστικά.

Η Μαλαγουζιά συνεχίζει να εξαπλώνεται και να αγαπιέται, ως ποικιλία, και πλέον τα δείγματα που έχουμε από πολλά και διαφορετικά οινοποιεία ανά την Ελλάδα είναι, στο μεγαλύτερο μέρος τους, ιδιαίτερα αξιόλογα. Για παράδειγμα το Κτήμα Γεροβασιλείου, Κτήμα Κλαούντια Παπαγιάννη, το Κτήμα Αρβανιτίδη και το Κτήμα Άλφα, είναι μόνο μερικά από τα οινοποιεία που κάνουν πραγματικά πολύ καλή δουλειά με τη συγκεκριμένη, συνεχώς ανερχόμενη ποικιλία.

Μια άλλη κατηγορία λευκών κρασιών με πιστό κοινό, αλλά και με εξαιρετικούς εκφραστές, είναι τα βαρελάτα λευκά της ποικιλίας Chardonnay. Πρόκειται για κρασιά με σώμα, χαρακτήρα αλλά και πικάντικο αρωματικό προφίλ, τα οποία είναι ιδανικά για να συνοδεύουν ψάρι ή θαλασσινά στα κάρβουνα, καπνιστά εδέσματα, ακόμα και πιο… ουσιαστικά πιάτα, όπως πουλερικά και λευκά κρέατα. Στα ΒορΟινά, λοιπόν, δοκίμασα την τελευταία εσοδεία της «all-star» τριπλέτας της συγκεκριμένης κατηγορίας, που είναι οι αντίστοιχες ετικέτες των Κτημάτων Κατσαρού (Κρανιά), Παυλίδη (Δράμα) και Γεροβασιλείου (Επανομή) και είναι και τα τρία, σταθερά, εξαιρετικά.

Πριν φύγουμε από τα λευκά, να σας πω επίσης ότι ξεχώρισα (και) κάποιες ετικέτες με βάση την ποικιλία Ασύρτικο, η οποία, αν και έχει καταγωγή από τη Σαντορίνη, στη Βόρεια Ελλάδα δείχνει να έχει εγκλιματιστεί μια χαρά. Πρόκειται για το Emphasis Ασύρτικο από το Κτήμα Παυλίδη στη Δράμα, όπου το μάρμαρο του Παγγαίου Όρους φαίνεται να υποκαθιστά μια χαρά το ηφαιστειογενές έδαφος της Σαντορίνης για τη συγκεκριμένη ποικιλία. Επίσης, το φετινό Δάκρυ του Πεύκου, την εξαιρετική ρετσίνα από Ασύρτικο που παράγει ο οινοποιός Στέλιος Κεχρής από τη Θεσσαλονίκη, είναι η τέλεια κομψή και μοντέρνα έκφραση του παραδοσιακού μας κρασιού (γι αυτό και κάθε χρόνο σαρώνει τα βραβεία στους μεγάλους διαγωνισμούς του εξωτερικού).

Αντίστοιχα, το Klima Klima 2014 της Tsantali είναι μια πραγματικά εντυπωσιακή έκφραση της ποικιλίας Ασύρτικο και μας έρχεται από τον αμπελώνα της εταιρείας στη Χαλκιδική. Επιπλέον, η ετικέτα Λευκοτσικνιάς 2014 του Κτήματος Βογιατζή στο Βελβεντό είναι ένα πολύ ιδιαίτερο χαρμάνι των ποικιλιών Ασύρτικο και Malvasia Aromatica και αποτελεί πραγματικά μια άκρως απολαυστική λευκή επιλογή από μια πανέμορφη γωνιά του αμπελώνα της Βόρειας Ελλάδας.

Τέλος, πέρασα πολύ φευγαλέα από το τραπέζι του Κτήματος Κατώγι Αβέρωφ, από το Μέτσοβο. Κι αυτό γιατί έχω δοκιμάσει όλα τους τα κρασιά, από τα πιο καθημερινά ως τα πιο σπάνια και premium, πολλές φορές, η τελευταία εκ των οποίων ήταν και πολύ πρόσφατα. Βέβαια έδωσα στον εαυτό μου την απόλαυση της υπενθύμισης της αγαπημένης μου ερυθρής ετικέτας Γινιέτς, που είναι το πρώτο Cabernet Sauvignon της Ελλάδας, από σταφύλια που ακόμα και σήμερα καλλιεργούνται ίσως στον υψηλότερο υψομετρικά αμπελώνα της Ευρώπης (1000 μέτρα). Ωστόσο το ενδιαφέρον μου ουσιαστικά μονοπώλησε το λευκό και αρωματικό Traminer της τελευταίας εσοδείας (2014), που οι άνθρωποι του οινοποιείου έφεραν σε ένα πρόχειρο μπουκάλι για περιορισμένη δοκιμή, κατευθείαν από τη δεξαμενή, καθώς το κρασί δεν έχει εμφιαλωθεί ακόμα. Αν και εμφανώς ανέτοιμο σε αυτή τη φάση, πιστεύω ότι, όταν έρθει η ώρα του, θα εξελιχθεί σε ένα υπέρκομψο αρωματικό λευκό κρασί με όμορφο, σχεδόν Βορειο-Ευρωπαϊκό, χαρακτήρα.

Στα ερυθρά, ομολογώ, στάθηκα λιγότερο. Κι αυτό επειδή έχω δοκιμάσει ένα πολύ μεγάλο μέρος τους τον τελευταίο καιρό και οι χρονιές/εσοδείες σε αυτά δεν έχουν αλλάξει από τότε. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν ανακάλυψα κάποια πολύ αξιόλογα κρασιά ή δεν… φρεσκάρισα τη μνήμη μου με κάποια ήδη γνωστά, αλλά αγαπημένα. Έχουμε και λέμε λοιπόν:

Η Γουμένισσα του Κτήματος Χατζηβαρύτη είναι σταθερά ένα φίνο δείγμα της ομώνυμης ΠΟΠ ζώνης. Η εσοδεία 2012, ωστόσο, που δοκίμασα στα ΒορΟινά, είναι ένα εξαιρετικά πληθωρικό και εκφραστικό κρασί που πιστεύω ότι θα εξελιχθεί τέλεια. Από πέρυσι με έχει εντυπωσιάσει το νεόκοπο Οινοποιείο KITRVS στην Πύδνα της Πιερίας, καθότι τα κρασιά του που είχα δοκιμάσει –και ειδικά το Syrah– παρουσίαζαν εξαιρετική σχέση ποιότητας-τιμής. Δοκίμασα λοιπόν και τη νέα ετικέτα, ένα ερυθρό από την ιταλική ποικιλία Aglianico, το οποίο βρήκα εντυπωσιακά γεμάτο και πλούσιο κρασί. Αν σκεφτεί κανείς ότι η λιανική του τιμή θα είναι λίγο παραπάνω από τα 10 ευρώ, η θετική μου εντύπωση για το συγκεκριμένο οινοποιείο συνεχίζεται και έχω ήδη προγραμματίσει να το επισκεφτώ και από κοντά.

Ανάμεσα στα πολλά Ξινόμαυρα, εξακολουθώ να ξεχωρίζω αυτό του Κτήματος Βογιατζή στο Βελβεντό, γιατί είναι πολύ φιλικό, ενώ ταυτόχρονα αναδύει πολύ πιστά την τυπική αρωματικότητα της ποικιλίας. Το ίδιο και για το Ξινόμαυρο Reserve (Παλαιά Κλήματα) 2010 του Κτήματος Άλφα, που συγκαταλέγεται σταθερά στα αγαπημένα μου. Μιλώντας για το Κτήμα Άλφα, πάντως, οφείλω να προειδοποιήσω τους φίλους της premium ετικέτας του, του Alpha One, ότι η επόμενη εσοδεία, αυτή δηλαδή του 2009, θα… κάψει καρδιές! Πρόκειται για μονοποικιλιακό Negroamaro (ποικιλία με καταγωγή από τη Νότια Ιταλία) με τέλεια στιβαρή δομή, αλλά και όμορφη ισορροπία ανάμεσα σε τανίνες, οξύτητα και αλκοόλ.

Αυτά ήταν τα (περισσότερα) highlights της επίσκεψής μου στα φετινά ΒορΟινά. Αν πήγατε κι εσείς, περιμένω σχόλια και παρατηρήσεις και θα χαρώ να ανταλλάξουμε εντυπώσεις. Αν δεν πήγατε, σας συνιστώ ανεπιφύλακτα να εντρυφήσετε στα κρασιά του αμπελώνα της Βόρειας Ελλάδας, είτε με μια επίσκεψη στην κάβα ή το σούπερ μάρκετ της γειτονιάς σας, είτε –γιατί όχι;- με μια απόδραση σε ένα ή περισσότερα από τα εξαιρετικά του οινοποιεία. Ό,τι από τα δύο κι αν επιλέξετε, η απόλαυση είναι εγγυημένη!