Σοσιαλισμός στα μπαρ. Τα πέντε βήματα

Δεν έχω υπάρξει μαγαζάτορας. Μόνο πελάτης. Οπότε λογικά δεν ξέρω “τι παίζει”. Άλλο βλέπω εγώ έξω από τη μπάρα, άλλο ο μπάρμαν. Άλλο εγώ από το τραπέζι, άλλο ο υπεύθυνος. Άλλο εγώ, ο περιστασιακός επισκέπτης, και άλλο ο ιδιοκτήτης. Δεν θεωρώ ότι τα ξέρω όλα και δη καλύτερα από τους άμεσα εμπλεκόμενους. Έχουμε σε αυτή τη χώρα χορτάσει από ξερόλες άλλωστε.

Έχουμε γεμίσει οδηγούς, προπονητές, μαγαζάτορες, δημοσιογράφους, προέδρους, φωτογράφους, πρωθυπουργούς, που όλοι ΘΑ τα έκαναν όλα καλύτερα από τους “κανονικούς”. Αυτό δεν σημαίνει ότι αν κάποιος είναι “επαγγελματίας” έχει δίκιο και τα κάνει όλα σωστά. Κάθε άλλο. Αυτό ίσως είναι και η αιτία, που έχουμε γεμίσει ξερόλες και “ΘΑδες”. Ένας φαύλος κύκλος.

Σα σύνολο είμαστε καλοί στις παρατηρήσεις, και αν μας πλήρωναν για να κάνουμε αυτή τη δουλειά, δεν θα χρωστάγαμε πουθενά. Έλα όμως που αυτή τη δουλειά μπορεί να την κάνει ο καθένας και κανείς δεν πληρώνει τυχάρπαστους για να την κάνουν. Όταν έρχεται η ώρα για πράξη φαίνεται να πάσχουμε -ευτυχώς με φωτεινές εξαιρέσεις. Αλλά όλα αυτά, είναι μια άλλη ιστορία.

Ως πελάτης λοιπόν, έχω ένα χαρακτηριστικό. Όταν μου αρέσει ένα μαγαζί, ανακατεύομαι. Είναι μέρος της οικειότητας και της ασφάλειας που με δένει με το χώρο -και που πολύ ωραία περιέγραψε ο Γιάννης εδώ. Να διευκρινίσω πως όταν λέω “μαγαζί”, δεν εννοώ να είναι σε καλό μέρος ή να έχει ωραίους τοίχους.

Μπορώ να βγω σε ένα μαγαζί που δεν μου είναι βολικό, επειδή έχει ευγενικό σέρβις. Μπορώ να ανεχθώ μια μέτρια μουσική, επειδή το κοκτέιλ που μου σερβίρεται είναι καλό. Μπορώ να “αντέξω” μια κακή διακόσμηση ή διαρρύθμιση, επειδή ο χώρος είναι καθαρός και μου κόβει απόδειξη. Μπορώ να συμβιβαστώ με την απουσία της αγαπημένης μου Grimbergen Blanche, επειδή υπάρχει μια σωστή λίστα για να επιλέξω τη μπίρα μου. Το πρώτο βήμα λοιπόν γίνεται από το μαγαζί. Αν έχει τα παραπάνω στοιχεία, μπορεί να με “κρατήσει” και να με κάνει να επιστρέψω.

Το δεύτερο βήμα λοιπόν θα γίνει από εμένα. Θα πω έναν καλό λόγο για όλα αυτά και θα ξαναπάω. Αυτό εγώ το αντιλαμβάνομαι ως επιβράβευση της προσπάθειας και των επιλογών κάποιου. Τον επιλέγω για τη διασκέδασή μου και “δίνω τα καλά μου τα λεφτάκια” σε αυτόν. Συνήθως, γίνομαι “θαμώνας”. Τότε όμως είναι που αρχίζω να ανακατεύομαι. Όχι από ξεροκεφαλιά, από ενδιαφέρον. Χωρίς να σημαίνει ότι αυτό που λέω είναι σίγουρα σωστό ή κάποιου είδους νόμος. Αυτό είναι το τρίτο βήμα.

Εκεί καταλαβαίνεις, από την ανταπόκριση του υπεύθυνου, με τι έχεις να κάνεις. Αν ενημερώσεις για παράδειγμα ότι τελείωσαν οι χειροπετσέτες στο μπάνιο και σε στραβοκοιτάξει ή δεν σπεύσει να βάλει, τα πράγματα δεν είναι καλά. Είναι κάτι που δεν θα έπρεπε να συμβεί εξαρχής, αλλά ρεαλιστικά μπορεί να τύχει. Εγώ ως τακτικός πελάτης, αντί να σιχτιρίσω, θα ενημερώσω προκειμένου να μην βρεθεί στην θέση μου ένας άλλος, ενδεχομένως λιγότερο τακτικός πελάτης και σχηματίσει αρνητική άποψη άδικα.

Σε τέτοιου είδους “παρατηρήσεις”, που θεωρώ αυτονόητες, βάζω ένα όριο. Μία, δύο, τρεις και πολλές είναι. Αρκούν για να κρίνεις απόλυτα τη μενταλιτέ του επαγγελματία. Δίνουν το περιθώριο να γνωριστείτε, έχοντας παράλληλα υψηλό περιθώριο ανοχής. Όταν θα μου σερβίρεις τη Weiss -που πρέπει να ζυμωθεί- σε κοντό ποτήρι, θα στο πω. Αν για “χ” λόγους δεν αλλάξει κάτι, δεν είναι ότι δεν θα ξαναπατήσω στο μπαρ, απλά δεν θα ξαναπάρω το συγκεκριμένο προϊόν. Ενδέχεται όμως αυτές οι παρατηρήσεις να είναι κρίσιμες, διότι αν δεν υπάρξει καμία ανταπόκριση, το σύνολο θα είναι αποτρεπτικό. Αν υπάρχει η φυσιολογική ανταπόκριση, αυτό θα είναι το τέταρτο βήμα.

Που βεβαίως με τη σειρά του θα ανοίξει διάπλατα την πόρτα για το επόμενο. Το πέμπτο βήμα, την ειλικρινή επικοινωνία και ανταλλαγή ιδεών με τον υπεύθυνο. Το πιο δημιουργικό στάδιο, που δεν περιλαμβάνει παρατηρήσεις, αλλά απόψεις και σκέψεις για τη βελτίωση του “ιδρύματος”. Διαδικασία που, όπως όλα τα brainstorming, μπορεί να προσφέρει λαμπρές ιδέες, μπορεί και απολύτως τίποτα, μπορεί και να αποτελέσει απλά αφορμή και μαγιά για κάτι που θα κάνει το χώρο καλύτερο.

Το ερώτημα είναι, υπάρχει προθυμία για να φτάσουμε σε αυτό το στάδιο; Καλό θα ήταν να αναρωτηθούμε, τι είδους επαγγελματίες διαλέγουμε να είμαστε. Ξερόλικες αυθεντίες που κάνανε μια… μπίζνα και αποκτήσαμε τη φώτιση της θεάς Εστίασης ή δημιουργικοί άνθρωποι με το βλέμμα στο μέλλον και τη βελτίωση της δουλειάς μας;