Διαδικτυακή συζήτηση για το μέλλον της εστίασης

Μια άκρως ενδιαφέρουσα και ουσιαστική διαδικτυακή συζήτηση πέντε ωρών πραγματοποιήθηκε την περασμένη Δευτέρα, 18 Μαΐου, έπειτα από πρωτοβουλία της ελληνικής ζυθοποιίας Νήσος και της εταιρείας διανομής, αλκοολούχων ποτών, οίνων και μπίρας Άμβυξ. Το θέμα της συζήτησης ήταν «Πορεία σε Αχαρτογράφητα Νερά» και αφορούσε στην επόμενη ημέρα των επιχειρήσεων εστίασης, διασκέδασης και φιλοξενίας.

Με συντονιστή τον ιδιοκτήτη της μπίρας Νήσος, Αλέξανδρο Κουρή, και με παρεμβάσεις τόσο από εκπροσώπους της κυβέρνησης όπως αυτή του Υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα, αλλά και αυτή του Προέδρου του ΕΟΔΥ Παναγιώτη Αρκουμανέα, όσο και από ειδικούς και καταξιωμένους επιστήμονες και επαγγελματίες του χώρου εν γένει, αναλύθηκαν οι τρέχουσες ανάγκες, παρουσιάστηκαν διάφορες οπτικές του ζητήματος και έγιναν καίριες τοποθετήσεις.

Εκ μέρους της κυβέρνησης, παρουσιάστηκαν τα μέτρα στήριξης:

• Επιδότηση της πλεονάζουσας εργασίας για τις ώρες εργασίας που δεν μπορούν να απορροφήσουν οι επιχειρήσεις στα πλαίσια της ενδεχόμενης μειωμένης λειτουργίας τους μέσω του Ευρωπαϊκού προγράμματος SURE. Αποτέλεσμα θα είναι να μην υπάρξει μείωση του εισοδήματος των εργαζομένων λόγω μειωμένης εργασίας.
• Ενίσχυση της ρευστότητας, μέσω δευτέρου προγράμματος επιστροφής της προκαταβολής για τις επιχειρήσεις που είχαν πτώση τζίρου τον Απρίλιο και τον Μάιο και επιπλέον δεύτερου ΤΕΠΙΧ και ακόμα ενός προγράμματος «μπαζούκα» όπως χαρακτηριστικά είπε, με δανεισμό εγγυημένο από το Ελληνικού Δημόσιο σε ποσοστό έως και 30 με 40%.
• Έκτακτες φορολογικές μειώσεις για πεπερασμένο διάστημα όμως, οι οποίες θα ανακοινωθούν άμεσα από τον Πρωθυπουργό.

Η συζήτηση συνεχίστηκε με την πρόταση για τη δημιουργία ειδικού σήματος για τις επιχειρήσεις που θα ακολουθούν ορθές πρακτικές στο πλαίσιο της ασφάλειας. Αναλύθηκαν τα υπέρ και τα κατά του επιχειρήματα, από ειδικούς σε διάφορους τομείς. Η ασφάλεια άλλωστε οφείλει να βρίσκεται πάνω από όλα τους επόμενους μήνες.

Παρόλα αυτά, ένα από τα πλέον σημαντικά ζητήματα που μοιραία προκύπτει, και που συζητήθηκε στη διαδικτυακή αυτή διοργάνωση, είναι αυτό της ενδεχόμενης δημιουργίας ενός αποστειρωμένου περιβάλλοντος στις επιχειρήσεις εστίασης, κάτι που τονίστηκε από τον Γάλλο σύμβουλο στρατηγικής Bernard Boutboul της Gira Conseil, και που αναπόφευκτα θα λειτουργεί αποτρεπτικά για την προσέλευση των καλεσμένων.

Η ανάγκη για αναπροσαρμογή των ενοικίων για τους χώρους εστίασης σχολιάστηκε από αρκετούς, όπως από τον Τάσο Γεωργατζή της Urban Soul Project, αλλά και τον Άρη Βεζενέ, του οποίου η παρέμβαση έγινε αισθητή στο πάνελ. Ακολουθούν μερικές από τις σκέψεις του:

«Για να μπορούμε να σταθούμε στο ύψος των απαιτήσεων και να ικανοποιήσουμε τους πελάτες μας, χρειάζονται αλλαγές στη λειτουργία μας σε ό,τι έχει να κάνει με υγειονομικές προδιαγραφές, χωροταξία, ακόμη και με την κλιματιστική́ προσέγγιση των χώρων.

Σημαντικό́ όμως για τον κλάδο είναι και τι θέλουμε εμείς: Καταρχήν κατανόηση και σεβασμό́ προς τη βιομηχανία της εστίασης, καθώς στην Ελλάδα, λειτουργούν 100.000 επιχειρήσεις, προσφέρουμε 450.000 θέσεις εργασίας (μονίμους και εποχικούς), οι οποίες αντιστοιχούν στο 12% του συνολικού́ εργατικού́ δυναμικού́ της χώρας.

Χρειάζονται ρεαλιστικά́ μέτρα με σωστή́ ενημέρωση. Ωραίες οι προθέσεις της κυβέρνησης, αλλά́ πρέπει να γίνουν με fast track διαδικασίες.

Δεν μπορεί́ π.χ. στην Ιταλία ή στη Γερμανία να κατεβάζουν αμέσως το ΦΠΑ και εμείς να καθυστερούμε τόσοι. Δεν πρέπει να καιγόμαστε στη προθέρμανση, στη γραφειοκρατία. Θα πρέπει δηλαδή́ να υπάρξουν πιο γρήγορες διαδικασίες αδειοδότησης σε κάποιον που θέλει να κάνει delivery ή να πουλήσει κάποια προϊόντα από́ το κατάστημά́ του. Σημαντικό́ είναι και το θέμα της χρηματοδότησης. Ζητάμε αυστηρότερη εποπτεία στις τράπεζες, που απλώς διαχειρίζονται κοινοτικά́ κεφάλαια. Θα πρέπει να είναι ξεκάθαρες στο τι θέλουν από́ εμάς. Όλοι όσοι αναζήτησαν χρηματοδότηση, γύρισαν πίσω με απορίες. Να μην υπάρχουν γκρίζες ζώνες στα δάνεια. Τέλος, για εκείνους που ζητάνε μεγάλές μειώσεις στις τιμές, θεωρώ́ αδιανόητο να έχει αυξηθεί́ η μαναβική́ 150% και να αδειάζουν τα ράφια στα σούπερ μάρκετ και εμείς στην επανεκκίνηση μας, να πρέπει να μειώσουμε πολύ́ τις τιμές μας. Ακόμη για το μικρότερο μενού́, όπως έγινε π.χ. στο Παρίσι, θα πρέπει να ξέρουμε ότι οι καταναλωτές είναι έτοιμοι να δεχτούν μικρότερο μενού́ και εντοπιότητα προϊόντων.»

Εκτός των προαναφερθέντων, τοποθετήσεις πραγματοποίησαν: ο σύμβουλος στρατηγικής Vaughn Tan, η Ψυχολόγος, Νευροεπιστήμων και Ψυχοθεραπεύτρια Έλενα Σπανού, ο Πρόεδρος του μεγαλύτερου Ελληνικού οργανισμού πιστοποίησης, της Eurocert, ο Γιώργος Μπρισκόλας, ο επιστήμονας τροφίμων Κωνσταντίνος Καραβασίλης, ο αρχιτέκτονας Darren Comber του γραφείου Scott Brownrigg που υπογράφει το νέο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Μαυρολέων, ο Δημήτρης Μαύρος της MRB, ο επικεφαλής του χρηματοοικονομικού κλάδου της Deloitte Αλέξης Δαμαλάς, ο καθηγητής Δημήτρης Μπούχαλης, ο δημοσιογράφος Πάνος Δεληγιάννης, η Ντίνα Νικολάου, ο ξενοδόχος Σταύρος Μήτσης, ο μπαρτέντερ και εκ των δημιουργών των αναψυκτικών Three Cents Γιώργος Τσιρίκος, ο wine manager Βαγγέλης Ψωφίδης, ο Πάνος Αλμυράντης, ο κρητικός σεφ Μιχάλης Χάσικος, ο F&B consultant Αναστάσιος Πεδιαδίτης, ο Νίκος Ιωάννου, ο Παναγιώτη Γιαννακός και ο Ηλίας Μαμαλάκης.

Η συζήτηση διήρκησε 5 γεμάτες ώρες! Σε γενικές γραμμές, ειπώθηκαν τα παρακάτω:

• Όλοι όσοι συγκροτούμε το «οικοσύστημα της εστίασης, της διασκέδασης και της φιλοξενίας» έχουμε την υποχρέωση αλλά και το άμεσο κίνητρο να λάβουμε αποτελεσματικά μέτρα πρόληψης! Μπορούμε να σώσουμε πολλές ζωές και πολλές περιουσίες, τρίτων και τις δικές μας!
• Το καλό σενάριο είναι οι νέες πρακτικές που καλούμαστε να υιοθετήσουμε σήμερα σε αυτό το δύσκολο ενδιάμεσο διάστημα να ξεχαστούν μόλις όλοι μας εμβολιαστούμε και αποκτήσουμε ανοσία. Με άνεση τότε θα επιστρέψουμε στο χθες, στη λειτουργία μας πριν τον COVID 19. Ακόμα καλύτερο όμως, και πλέον ιδανικό σενάριο θα ήταν να βγούμε από αυτή την περιπέτεια καλύτεροι και ωφελημένοι. Αυτή η «κρίση» είναι μια θαυμάσια ευκαιρία να γίνουμε καλύτεροι! Να εφαρμόσουμε τα πρότυπα που όπως ακούσαμε και από τους ειδικούς οφείλουμε  να εφαρμόζουμε ανεξάρτητα από τον Ιό. Να βάλουμε στην λειτουργία μας τεχνολογία τόσο για να προστατευθούμε όσο και για να βελτιώσουμε τις διαδικασίες μας να ρίξουμε το κόστος και να μην ξοδεύουμε πόρους. Ανέπαφη διάδραση σε κοινόχρηστους χώρους ή ένα καλά σχεδιασμένο και ασφαλές σύστημα κλιματισμού είναι επενδύσεις που θα βρούμε μπροστά μας ανεξάρτητα από τον COVID19.
• Οι νέες καθολικές απαιτήσεις της μέτα-COVID19 εποχής: 1.Ασφάλεια 2.Απόσταση, 3. Ανέπαφη διάδραση, 4. Υγιεινή και Προστασία, 5. Έλεγχος, 6. Προσωπική Ευθύνη και 7. Αλληλεγγύη
• Η τρίμηνη διακοπή και οι νέες απαιτήσεις για μεγαλύτερο χώρο ανά πελάτη, επενδύσεις σε επιπλέον εξοπλισμό καθώς και η πιο σύνθετη και αργή λειτουργία των καταστημάτων εστίασης, φιλοξενίας και ψυχαγωγίας επιβαρύνουν σημαντικά το κόστος λειτουργείας. Την ίδια στιγμή όμως προστατεύουν την ελληνική κοινωνία και μειώνουν το κόστος των υπηρεσιών υγείας καθώς και το ενδεχόμενο οικονομικό κόστος μίας νέας οικονομικής στάσης! Μία έστω και προσωρινή μείωση των έμμεσων φόρων δηλαδή του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) και των ειδικών φόρων κατανάλωσης στην αλκοόλη και την ενέργεια ώστε να ενισχυθούν άμεσα τα λειτουργικά έσοδα των επιχειρήσεων είναι απαραίτητη.
• Δεν είναι λογικό να πληρώσουμε ούτε ένα ευρώ προκαταβολή φόρου με βάση τα κέρδη του 2019 για τα ανύπαρκτα κέρδη του 2020.
• Το «οικοσύστημα της εστίασης, της διασκέδασης και της φιλοξενίας, τα καταστήματα κάθε είδους, οι παραγωγοί, οι μεταποιητές,  Οινοποιεία,  Ζυθοποιεία και άλλα εργοστάσια-προμηθευτές είμαστε ο μεγαλύτερος εργοδότης στην Ελληνική Οικονομία από τον οποίο εξαρτώνται εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι και η περίφημη «Ελληνική Τουριστική Εμπειρία» που αποτελεί την αιχμή της Ελληνικής Οικονομίας. Πρέπει να υποστηριχθούμε όπως τόσα χρόνια υποστηρίζουμε!
• Περιμένουμε την εφαρμογή ενός ειδικού για την κρίση, ενιαίου (για όλα τα προϊόντα, κρασί, μπύρα κτλ) μειωμένου ΦΠΑ στην εστίαση που θα απελευθερώσει άμεσα επιπλέον λειτουργικά μας έσοδα. Ο Ειδικός Φόρος στην μπύρα διπλασιάστηκε το 2016, μέσα στην οικονομική κρίση για να ενισχύσει ακόμα περισσότερο τα έσοδα του κράτους.
• Καιρός να μειωθεί, έστω και προσωρινά, καθώς η «τουριστική» χώρα μας έχει έναν από του υψηλότερους συντελεστές φόρου στην ΕΕ. Παράδειγμα, στην τιμή ραφιού της ΝΗΣΟΣ στο Σουπερ Μάρκετ που είναι 1,82 τα 45 λεπτά είναι έμμεσοι φόροι, ΦΠΑ και ΕΦΚ, η αφαίμαξη είναι δραματική!
• Η μείωση του ΦΠΑ μόνο στον καφέ είναι αδιάφορη για όλα τα καταστήματα εκτός από τα καφέ. Ο καφές είναι 100% εισαγόμενος, σε αντίθεση με τα κρασιά, μπύρες και παραδοσιακά αποστάγματα, ούζο και τσίπουρο που αποτελούν πάνω από το 25% του λειτουργικού κέρδους ενός εστιατορίου.
• Οι τράπεζες φαίνεται να μην ακολουθούν την βούληση της κυβέρνησης για «εύκολα» δάνεια. Επιπλέον δεν μπορούν να ανταποκριθούν στους αναγκαίους χρόνους. Το αποτέλεσμα είναι πολλές επιχειρήσεις να μην καταφέρουν να πάρουν χρήματα για να καλύψουν τις υποχρεώσεις του Ιουνίου (που ξεπαγώνουν οι επιταγές).
• Δεν έχουν δοθεί ακόμη συγκεκριμένα πρωτόκολλα για την ασφάλεια του προσωπικού και των πελατών στα καταστήματα εστίασης, της διασκέδασης και της φιλοξενίας
• Οι περισσότεροι στον κλάδο πάσχουμε από κατάθλιψη. Πολλοί τα παράτησαν και «γύρισαν στα χωριά τους». Θα χάσουμε πολύτιμο ταλέντο που ανεβάζει το επίπεδο του κλάδου.
• Χρειάζονται να απλοποιηθούν οι διαδικασίες για αδειοδότηση επιπλέον δραστηριοτήτων από τα καταστήματα.
• Μείωση ενοικίων, δεν βγαίνουν πλέον τα νούμερα, Κάτι πρέπει κάτι να γίνει. Η μείωση 40% για δύο μήνες, δεν λύνει τα προβλήματα.
• Χαμένη χρονιά για συνέδρια, εκθέσεις και κοινωνικές εκδηλώσεις
• Το Delivery δεν σταμάτησε, αλλά υπέστη μείωση.

Υλικά και παρουσιάσεις της συζήτησης, θα αναρτηθούν άμεσα στην ιστοσελίδα www.poreiaseahartografitanera.gr