Pastry stout. Μερικοί το προτιμούν… επιδόρπιο.

Εάν πραγματοποιήσετε μία βόλτα στα social media διαφόρων γνωστών craft ζυθοποιιών (ειδικά των μεγάλων αμερικάνικων), θα διαπιστώσετε πως οι περισσότερες δημιουργίες τους έχουν συγκεκριμένο χαρακτήρα. Από την μία κυριαρχούν οι θολές (Hazy) Pale Ale/IPA διαφόρων αλκοολικών βαθμών και γευστικού προφίλ, από την άλλη τα τελευταία χρόνια ξεπετιούνται ολοένα και περισσότερο οι λεγόμενες Pastry Stout.

Το Stout το πιάσαμε, το Pastry όμως; Εάν ενδεχομένως δεν είστε εξοικειωμένοι με τον όρο να σας ακούγεται ολίγον τι περίεργος. Ας το θέσω λοιπόν με απλά λόγια: Στην Γερμανία υφίσταται από τον 16^ο αιώνα ο νόμος Reinheitsgebot. Ο συγκεκριμένος νόμος απαγορεύει να χρησιμοποιούνται στην παραγωγή μπίρας άλλα υλικά πέρα από τα τέσσερα βασικά – βύνη, λυκίσκος, νερό, μαγιά. Εάν χρησιμοποιηθεί κάτι επιπλέον (π.χ. μπαχαρικά ή φρούτα) τότε το προϊόν τυπικά δεν χαρακτηρίζεται μπίρα. Για να μην πλατειάζω λοιπόν, οι Pastry Stout βρίσκονται όσο πιο μακριά γίνεται από το Reinheitsgebot, αδιαφορούν παντελώς για την ύπαρξη του. Στην περίπτωση τους όχι απλώς προστίθενται μπαχαρικά, φρούτα, σάκχαρα και ότι άλλο σκαρφιστεί ο ζυθοποιός, αλλά κατακλύζουν και όλη την γεύση της μπίρας.

Ο εν λόγω ζυθοποιός κατά την δημιουργία μιας Pastry Stout κατά κάποιο τρόπο μετατρέπεται και σε ζαχαροπλάστη. Δημιουργεί μια βασική συνταγή για μπίρα Stout και την χρησιμοποιεί ως καμβά για να βάλει τις πινελιές του με κάθε λογής πρόσθετο. Θέλει για παράδειγμα η μπίρα του να θυμίζει τιραμισού; Θα ρίξει κόκκους καφέ και κακάο, βανίλια, ενδεχομένως και λακτόζη για να αντιγράψει την γλυκιά, κρεμώδη υφή του γλυκού. Θέλει μήπως να θυμίζει banoffee; Θα βάλει παρόμοια υλικά (σε διαφορετικές αναλογίες) μαζί με εκχύλισμα μπανάνας. Επίσημες στιλιστικές προδιαγραφές για τις Pastry Stout δεν υπάρχουν οπότε περιορισμοί υφίστανται μόνο στην φαντασία του ζυθοποιού! Εδώ όλα επιτρέπονται, με μοναδικούς άτυπους κανόνες ότι το τελικό αποτέλεσμα πρέπει να γλυκίζει και τα πρόσθετα να χαρακτηρίζονται από μια αρμονική συνύπαρξη – ό,τι ισχύει δηλαδή και για την δημιουργία ενός κανονικού γλυκού. Εάν π.χ. η συσκευασία της Pastry Stout αναγράφει Cookies & Cream, πρέπει να έχουμε την αντίστοιχη αίσθηση πως γευόμαστε το συγκεκριμένο γλύκισμα, όχι μόνο τα μπισκότα ή την κρέμα.  Ας πούμε λοιπόν πως οι Pastry Stout αποτελούν την υγρή (και αλκοολική) μορφή διαφόρων γνωστών και μη γλυκών. Εάν κάνουμε έναν παραλληλισμό, αυτός θα ήταν με ένα desert wine – πιο πιθανό είναι να επιλέξετε μια Pastry Stout για «κλείσιμο» και τις περισσότερες φορές θα μοιραστείτε το μπουκάλι με κάποιον φίλο σας μια και οι υψηλοί αλκοολικοί βαθμοί τους (όπως και  η γλύκα τους) ενδεχομένως να σας δυσκολέψουν.

Παίρνοντας ως δεδομένο πως η craft μπίρα είναι κάτι που διαρκώς εξελίσσεται, μεταλλάσσεται και προοδεύει, είναι θέμα χρόνου να παρουσιαστεί και το next big thing στην ζυθοποίηση, όπου θα επιδιώξει να εκθρονίσει τις Pastry Stout. Θα τα καταφέρει όμως; Σαφής απάντηση σε αυτές τις ερωτήσεις δεν υπάρχει, μόνο αντικειμενική μελέτη των τωρινών δεδομένων. Η επιτυχία των Pastry Stout οφείλεται κατά πολύ σε ένα βασικό παράγοντα: λίγο πολύ όλοι μας είμαστε εξοικειωμένοι με τις γεύσεις τους, ακόμα και αν δεν έχουμε δοκιμάσει ποτέ μας Pastry Stout. Θυμάστε εκείνο το καταπληκτικό επιδόρπιο που είχατε γευτεί κατά την τελευταία σας επίσκεψη σε υψηλού επιπέδου εστιατόριο; Μήπως το προφιτερόλ-ένοχη απόλαυση που αγοράζετε συχνά από το ζαχαροπλαστείο της γειτονιάς σας; Ή ακόμα καλύτερα, εκείνη την ανυπέρβλητη σοκολατόπιτα που έφτιαχνε η γιαγιά σας; Όλες αυτές τις οικείες γεύσεις είναι πολύ πιθανό να τις συναντήσετε σε μια Pastry Stout – εάν μάλιστα συνυπολογίζουμε πως οι γευστικοί συνδυασμοί που μπορεί να πραγματοποιήσει ο ζυθοποιός είναι κυριολεκτικά ανεξάντλητοι, τότε κατά την ταπεινή μου άποψη το στιλ έχει ακόμα αρκετά χρόνια μπροστά του.

Ο αντίλογος φυσικά λέει πως το τελικό αποτέλεσμα ξεφεύγει τόσο πολύ γευστικά που πλέον δεν θα σας θυμίζει σε τίποτα ότι πίνετε μπίρα. Εγώ θα απαντήσω πως το όλο νόημα της craft σκηνής είναι ο πειραματισμός, η ευρηματικότητα, η διαφυγή από το comfort zone μας. Από εκεί και πέρα διαφορετικά γούστα έχει ο καθένας μας, είστε ελεύθεροι να επιλέξετε την μπίρα που σας εκφράζει καλύτερα. Αναμένοντας λοιπόν το επόμενο μεγάλο beer trend, θα συνεχίσουμε να απολαμβάνουμε -μεταξύ άλλων- μπίρες που διαθέτουν γεύσεις από φυστικοβούτυρο, marshmallow και αλατισμένα φουντούκια και με κάποιο τρόπο τις ενώνουν μαγικά…