Όταν το κρασί συναντά το ουίσκι σε μια εμφιάλωση με άρωμα Αιγαίου!

Μια από τις μεγαλύτερες τάσεις στο χώρο του ουίσκι εδώ και αρκετά χρόνια αφορά… το κρασί! Δε θέλω να σας μπερδέψω, το ουίσκι δεν έρχεται σε άμεση επαφή με το κρασί, ούτε αναμειγνύεται, σε κανένα στάδιο της παραγωγικής διαδικασίας ή αυτής του σερβιρίσματός του. Σε αρκετές όμως περιπτώσεις, για την ωρίμαση του ουίσκι ή το τελικό «φινίρισμά» του, χρησιμοποιούνται βαρέλια που πριν περιείχαν κρασί. Τελευταία, παρόμοια περίπτωση, με αιγαιοπελαγίτικο αέρα, αποτελεί το Green Spot Ampeliastos Pot Still Irish Whiskey, η παρθενική εμφιάλωση του Irish Whiskey Magazine σε συνεργασία με την Irish Distillers, την εμπορική εταιρεία Mitchell & Son Wine Merchants και… το οινοποιείο Μπουτάρη στην Σαντορίνη!

Για να λέμε βέβαια και του στραβού το δίκιο, η τακτική ωρίμασης ουίσκι σε χρησιμοποιημένα βαρέλια ξεκίνησε με πρώην βαρέλια ενισχυμένου κρασιού και για την ακρίβεια, σέρι. Οι Ισπανοί έμποροι οίνου πουλούσαν σέρι στους Βρετανούς στην κυριολεξία με το βαρέλι, οι Βρετανοί έπιναν το κρασί και… κρατούσαν και το δοχείο μεταφοράς του, στο οποίο στη συνέχεια ωρίμαζαν το ουίσκι τους, έχοντας συνειδητοποιήσει πως ενισχύει τον χαρακτήρα του αποστάγματός τους.

Όταν οι Ισπανοί απαγόρευσαν την εμφιάλωση του σέρι εκτός Ισπανίας και τη μεταφορά του «χύμα» σε βαρέλια, οι Σκωτσέζοι βρήκαν τη λύση των Αμερικανών, αγόραζαν βαρέλια που πριν περιείχαν μπέρμπον και τα χρησιμοποιούσαν για την ωρίμαση του ουίσκι τους.

Η επάνοδος σε δημοφιλία τα τελευταία χρόνια στο γευστικό προφίλ των ουίσκι που έχουν ωριμάσει σε πρώην βαρέλια σέρι, γέννησε την ιδέα του πειραματισμού με βαρέλια που πριν περιείχαν και άλλα κρασιά, πέρα από το ενισχυμένο της Ανδαλουσίας.

Το Glenmorangie υπήρξε πρωτοπόρος εταιρεία τόσο ως προς τη χρήση διαφορετικών ποικιλιών δρυός για το βαρέλι, όσο και για τη χρήση έτοιμων βαρελιών που πριν είχαν ωριμάσει διάφορα κρασιά πέρα από το σέρι. Τη δεκαετία του ’90 πρωτολάνσαραν ένα ουίσκι που είχε περάσει φινίρισμα μέσα από βαρέλια Μαδέρα. Το Glenmorangie ήταν που άνοιξε τον ασκό του Αιόλου. Και κάπως έτσι, δειλά δειλά, ήρθε το Arran για να χρησιμοποιήσει βαρέλια κρασιού για φινίρισμα, το Spingbank και μετά το Glenfiddich με πρώην βαρέλια Cabernet Sauvignon, Merlot και Malbec, όταν κάπου εκεί φάνηκε πως δεν ήταν μια απλή μόδα…

Τα τελευταία χρόνια συνεχίζεται το σαφάρι για πρώην βαρέλια κρασιού των οποίων τα αρώματα έχουν κάτι να δώσουν στον τελικό χαρακτήρα του ουίσκι -ή και όχι! Βαρέλια Pinot Noir, Μπορντό, γλυκά Σοτέρν, Τοκάι, Πορτ, πρόσφατα μάλιστα εμφιαλώθηκε κι ένα ακόμη ιρλανδικό ουίσκι, το Hyde, σε φινίρισμα από πρώην βαρέλι Ξινόμαυρου από το οινοποιείο του Δαλαμάρα. Σχεδόν εξαφανίστηκε στην (ελληνική) αγορά.

Τα πρώην βαρέλια κρασιού συνήθως θεωρούνται «νεκρά», καθώς έχουν χρησιμοποιηθεί πολλές φορές από τα οινοποιεία και δεν συμμετέχουν πλέον ενεργά στην ωρίμαση του ουίσκι, παρά μόνο ως «τελευταία πινελιά» στο αρωματικό του προφίλ. Δεν είναι τυχαίο που δεν χρησιμοποιούνται τόσο συχνά ως το μοναδικό μέσο ωρίμασης.

Όταν χρησιμοποιούνται, τότε στην πλειονότητά τους είναι από σέρι. Στην Ανδαλουσία άλλωστε υπάρχει τόσο μεγάλη ζήτηση, ώστε έχει δημιουργηθεί ολόκληρη βιομηχανία «αρωματισμού» νέων βαρελιών με κρασί που ΔΕΝ προορίζεται για σέρι, αλλά για ξίδι. Έτσι, κατασκευάζουν νέα βαρέλια, τα γεμίζουν με κρασί, το κρατούν εκεί για ένα διάστημα και μετά μετά πουλάνε τα βαρέλια στους Σκωτσέζους. Φυσικά, αυτά τα αρκετά «φρέσκα» βαρέλια μπορούν να ωριμάσουν αποτελεσματικά τα ουίσκι.

Τρανταχτό παράδειγμα στην σημερινή, ακόμη μεγαλύτερη τάση ωρίμασης ουίσκι σε πρώην βαρέλια κρασιού, αποτελεί αδιαμφισβήτητα και το Green Spot Ampeliastos Pot Still Irish Whiskey. Ένα όνειρο του αρχισυντάκτη του Irish Whiskey Magazine, Σέργιου Φλωρίδη, που γίνεται πλέον πραγματικότητα, φέρνοντας σε επαφή την Ελλάδα με την Ιρλανδία και φυσικά το κρασί με το ουίσκι. Πρόκειται για ένα ιρλανδικό ουίσκι δέκα ετών ωρίμασης με φινίρισμα οκτώ μηνών σε βαρέλι που πριν περιείχε το φυσικώς γλυκό κρασί, ποικιλίας Μανδηλαριάς, του οινοποιείου Μπουτάρη, γνωστό ως Αμπελιαστός!

Περισσότερα για την ωρίμαση του ουίσκι θα βρείτε στο βιβλίο του Τεό Σπυρόπουλου «Τρία Χρόνια και Μία Μέρα».