Κρασιά σε οριακά γεωγραφικά πλάτη, μέρος 1ο
Μαρια Τζιτζη•«Ἐν ἀρχῇ οιν-ο-λόγος»
New Latitude Wines
Ταϊλάνδη, Βραζιλία, Ινδία, Εκουαδόρ
Οι αλλαγές που συντελούνται τα τελευταία χρόνια στον αμπελοοινικό χάρτη του κόσμου, βοήθησαν να γεννηθεί μια νέα, μοναδική, και σχεδόν απίστευτη κατηγορία κρασιών, αυτά του «νέου γεωγραφικού πλάτους». Ο άνθρωπος πάντα πίστευε πως οι αμπελουργικές ζώνες πρέπει να βρίσκονται ανάμεσα στον 30ο και τον 50ο βόρειο ή νότιο παράλληλο. Τουλάχιστον μέσα σε αυτά τα όρια, καθόλου μικρά και ουδόλως ευκαταφρόνητα, η φύση τοποθέτησε τα αμπέλια και ο άνθρωπος κλήθηκε να τα καλλιεργήσει και να τα εκμεταλλευτεί. Όμως ο άνθρωπος ανέπτυξε τεχνολογία την οποία και χρησιμοποίησε για να επεκτείνει αυτά τα όρια με αποτέλεσμα, σήμερα να μπορεί να απολαμβάνει κρασιά αμπελιών που βρίσκονται πολύ κοντά ακόμα και στον 10ο παράλληλο, τα επονομαζόμενα κρασιά ρε οριακά γεωγραφικά πλάτη ή new latitude wines.
Η τεχνολογία και η εξέλιξή της, η επιστήμη της αμπελουργίας και η εμβάθυνση στη γνώση της βιολογίας έθεσαν τεράστιες εκτάσεις στην υπηρεσία της καλλιέργειας των σταφυλιών, αξιοποιώντας περιοχές που μέχρι πρότινος θεωρούνταν εντελώς ακατάλληλες. Η τροπική ζώνη, πλούσια, άγρια, παρθένα για τον άνθρωπο, επιστρατεύθηκε για να μπει στην υπηρεσία του και στην πειραματική του διάθεση.
Η μοναδικότητα των τροπικών αμπελιών και των κρασιών τους, έγκειται στην πρόκληση πως τα πάντα καθορίζονται από τον ανθρώπινο παράγοντα.
Μοιάζει σενάριο επιστημονικής φαντασίας για ένα κρασί, να μην παίζει ρόλο η χρονιά, ο χειμώνας, η άνοιξη, ο χρόνος ωρίμανσης, ο τρύγος. Κι όμως, αυτό που τα κάνει τόσο ελκυστικά τελικά, είναι πως το αμπέλι είναι υποταγμένο στον καλλιεργητή του. Η απόλυτη ανθρώπινη ματαιοδοξία «δικαιώνεται»! Προσεκτικά ελεγχόμενος χρόνος άρδευσης, επιλεκτικό κλάδεμα κατά βούληση, εφαρμογή ειδικής καλλιέργειας –ακόμα και με ορμόνες- είναι οι ρυθμιστικοί παράγοντες που καθορίζουν τον αριθμό των παραγωγών και ως εκ τούτου των τρύγων μέσα στο χρόνο.
Στην Ταϊλάνδη (18ο βόρια του Ισημερινού) χρειάστηκαν είκοσι σχεδόν χρόνια για να παραχθεί κρασί, ανατρέποντας τις ρήσεις και τους διεθνείς κανόνες που ήθελαν τις οινοποιήσιμες ποικιλίες να μην καλλιεργούνται νοτιότερα του Καΐρου. Εδώ άλλωστε χρησιμοποιήθηκε πρώτη φορά και ο όρος New Latitude Wines . Όχι άκοπα, η χώρα κατάφερε επιτέλους, πηγαίνοντας κόντρα στους αμπελοοινικούς φραγμούς, να παραγάγει προϊόντα που παρότι δεν ανταγωνίζονται τις καλές χρονιές επώνυμων κρασιών προερχομένων από αμπέλια κλασσικής ετήσιας καλλιέργειας, κάνουν τελικά τον οινόφιλο να σταθεί με σκεπτικισμό και ενδιαφέρον απέναντί τους.
Το τροπικό κλίμα ευνοεί πολύ την ανάπτυξη των αμπελιών. Η πρώτη συγκομιδή γίνεται συνήθως δεκατέσσερις ως δεκαέξι μήνες μετά το φύτεμα. Στη συνέχεια, ο καλλιεργητής μπορεί να προγραμματίσει τις επόμενες, αναλόγως πως επιθυμεί, αφού το κλάδεμα μπορεί να γίνει οποιαδήποτε στιγμή. Έγκειται λοιπόν στον ανθρώπινο παράγοντα ο καθορισμός της άνθησης των ματιών, αφού αυτή γίνεται αμέσως μετά το κλάδεμα, με αποτέλεσμα την συγκομιδή δύο ή τριών παραγωγών κατά την διάρκεια μιας και μόνο χρονιάς.
Συνήθως επιλέγονται δύο παραγωγές, μία την εποχή των βροχών (Μάιος-Οκτώβριος) και μία την εποχή της ξηρασίας (Νοέμβριος Απρίλιος). Η τελευταία είναι και καλύτερη, αφού και τα ζάχαρα –που είναι περισσότερα- και στην εμφάνιση των σταφυλιών –που δείχνουν υγιέστερα- υπάρχει βελτίωση. Φυσικά, ο χρόνος ζωής των αμπελιών είναι μικρός και δεν ξεπερνάει τα επτά έως δέκα χρόνια.