Δοκιμάζοντας το Metaxa Angels’ Treasure 2024

Βρισκόμασταν ακόμη στον αιώνα της ελληνικής επανάστασης κι ανεξαρτησίας, τον 19^ο, όταν δημιουργήθηκε εν έτει 1888 ο πλέον περιώνυμος ελληνικός ποτοπαραγωγικός οίκος, αλλά και ένας από τους πλέον καταξιωμένους στον κόσμο. Ο οίκος του Metaxa, που έλαβε το όνομα του ιδρυτή του, Σπύρου Μεταξά και που εξακολουθεί να διατηρεί τους ελληνικούς δεσμούς του, αφού η παραγωγή του πραγματοποιείται στην Ελλάδα, εξακολουθεί και να εκφράζεται δυναμικά και καινοτόμα, συνδυάζοντας όλα εκείνα τα στοιχεία της παράδοσης που τον καθιέρωσαν, με τις σύγχρονες καταναλωτικές προτιμήσεις. Είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω όλα τα παραπάνω, δοκιμάζοντας ένα από τα πιο πρόσφατα πρότζεκτ του, το φετινό Metaxa Angels’ Treasure, μια single cask εμφιάλωση από το βαρέλι υπ’ αριθμόν 1022. Αφού το δοκίμασα, έλυσα και όλες τις απορίες που μου προέκυψαν, μιλώντας και με τον ολοκαίνουριο -σιδεροκέφαλος!- 6^ο κατά σειρά Metaxa Master, Κωνσταντίνο Καλπαξίδη. Επιβιβαστείτε!

Η πρώτη έκδοση του Metaxa Angels’ Treasure εμφιαλώθηκε και κυκλοφόρησε στην αγορά το 2016, υπό τις οδηγίες του τότε Metaxa Master, Κωνσταντίνου Ράπτη, τον οποίο έχω γνωρίσει κι από κοντά, πριν αρκετά χρόνια. Τρία χρόνια αργότερα, κυκλοφόρησε η έκδοση του 2019. Διαφορετικές μεταξύ τους, αφού πρακτικά η δεύτερη είναι εμφιάλωση ενός και μόνο βαρελιού, χωρίς καμία πρόσμειξη με άλλο, ένα ολόκληρο από τα μεγάλα εκείνα limousine βαρέλια που δε βλέπουν ποτέ το φως της μέρας, παρά περιμένουν υπομονετικά στα κελάρια του οίκου τη στιγμή που ο Metaxa Master θα δώσει την εντολή να αντληθεί το περιεχόμενό τους για να κοσμήσει μια από τις περίτεχνες φιάλες του οίκου.

Το 2024 μάρκαρε δύο μεγάλα ορόσημα στην ιστορία του οίκου· ο Κωνσταντίνος Ράπτης αποσύρθηκε και επικεφαλής της ποτοποιίας ανέλαβε ο μέχρι πρότινος βοηθός του, Κωνσταντίνος Καλπαξίδης, ενώ εμφιαλώθηκε μια ακόμη, τρίτη έκδοση του Metaxa Angels’ Treasure, αυτή που άνοιξα και δοκίμασα στο αγαπημένο μου μπαρ, το Jazz in Jazz.

Η πιο κλισέ ερώτηση που θα μπορούσε να κάνει κάποιος στον Κωνσταντίνο Καλπαξίδη, ήταν αυτή που ολοκλήρωσε την κουβέντα μας· πώς είναι για κάποιον να διατελεί ως μόλις ο 6ος cellar master σε ένα brand με ενάμιση αιώνα ιστορίας; «Μεγάλη, ύψιστη τιμή, αλλά ταυτόχρονα και η αίσθηση της τεράστιας ευθύνης. Ευθύνη να καταφέρω να προσδώσω ανταγωνιστικότητα -άρα και καινοτομία-, διατηρώντας όμως και την κληρονομιά ενός τόσο ιστορικού brand». Και κάτι τέτοιο καταφέρνει να συνδυάσει το Metaxa Angels’ Treasure.

Το Metaxa Angels’ Treasure δημιουργείται όπως σχεδόν όλες οι ετικέτες του Metaxa, ακολουθεί την ίδια πορεία… ή σχεδόν την ίδια. Παλαιωμένα αποστάγματα οίνου, αναμειγνύονται με παλαιωμένα κρασιά από σαμιώτικα μοσχάτα σταφύλια και ένα εκχύλισμα από βοτανικά, αρωματικά στοιχεία. Στη συνέχεια, το μείγμα αυτό ωριμάζει περαιτέρω σε μεγάλα βαρέλια τύπου Limousine, πριν αραιωθεί με νερό και εμφιαλωθεί. Οι διαφορές στην παραγωγή του Metaxa Angels’ Treasure με τα υπόλοιπα της σειράς, μικρές, αλλά καθοριστικής σημασίας.

Αρχικά, όπως και σε κάθε εξαιρετική εμφιάλωση το Metaxa, έτσι και εδώ, υψίστης σημασίας αποτελεί η επιλογή των βασικών συστατικών του Angels’ Treasure· των παλαιωμένων αποσταγμάτων και των παλαιωμένων κρασιών. Για τη συνταγή του χρησιμοποιούνται αποστάγματα οίνου που έχουν ωριμάσει για πολλές δεκαετίες και αυτά αναμειγνύονται με μοσχάτα κρασιά 20χρονης ωρίμασης. Η αναλογία στο μείγμα; 85-90% τα αποστάγματα, 10-15% τα κρασιά.

Επιπροσθέτως, στην παραγωγή του Metaxa Angels’ Treasure χρησιμοποιείται κι ένα ακόμη κόνσεπτ. Όπως προδίδει το όνομα, ο οίκος δίνει μεγάλη σημασία στο φυσικό, σχεδόν ομώνυμο φαινόμενο που εμφανίζεται σε κελάρια ωρίμασης κάθε αποστάγματος. Ένα μικρό ποσοστό από το περιεχόμενο του βαρελιού, κατά έναν «μαγικό» τρόπο, δραπετεύει μέσα από τους πόρους του ξύλου και εξατμίζεται· όλοι θέλουμε να πιστεύουμε πως αποτελεί το «Μερίδιο των Αγγέλων». Και καθώς η ένταση του φαινομένου εξαρτάται απόλυτα από τις κλιματολογικές συνθήκες των κελαριών, στον οίκο Metaxa, όπως με ενημέρωσε ο Κωνσταντίνος Καλπαξίδης στην κατ’ ιδίαν κουβέντα που είχαμε, έπειτα από θερμο-υγρασιακές μελέτες που πραγματοποίησαν εντός των κελαριών, βρήκαν τα σημεία εκείνα, όπου το φαινόμενο κορυφώνεται. Εκεί τοποθέτησαν τα βαρέλια, το περιεχόμενο των οποίων προορίζεται για το Metaxa Angels’ Treasure. Και περίμεναν μέχρι αυτά να φθάσουν στην επιθυμητή ωριμότητα και στην πλέον αρμονική συνύπαρξη των συστατικών του.

Κάτι που δεν είναι γνωστό στο ευρύ κοινό είναι το αποτέλεσμα του φαινομένου του angels’ share στους αλκοολικούς βαθμούς του αποστάγματος που ωριμάζει. Έχω αναφερθεί κάποια στιγμή και σε άλλο κείμενο, αλλά ας το θυμηθούμε άλλη μια φορά και εδώ. Έγραψα πιο πάνω για τις κλιματολογικές συνθήκες που επηρεάζουν απόλυτα το φαινόμενο του «Μεριδίου των Αγγέλων». Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια του φαινομένου, όταν η υγρασία στα κελάρια είναι υψηλή, αυτό που «χάνεται» στην ατμόσφαιρα είναι σε γοργότερους ρυθμούς το αλκοόλ, η αιθυλική αλκοόλη, αντίο για το νερό που περιέχεται στο αλκοολούχο μείγμα του ποτού που ωριμάζει στο βαρέλι, έτσι, με τα χρόνια οι αλκοολικοί του βαθμοί πέφτουν. Στην περίπτωση που η υγρασία στα κελάρια είναι χαμηλή, όπως στην περίπτωση των κελαριών του Metaxa στην Κηφισιά, αυτό που επηρεάζεται πιο έντονα και εξατμίζεται πιο γρήγορα είναι το νερό, αυξάνοντας τους αλκοολικούς βαθμούς με την πάροδο του χρόνου. Στο Κονιάκ, φερ’ ειπείν, ο διαχωρισμός μεταξύ των κελαριών του κάθε οίκου, άρα και του στιλ που ακολουθείται, είναι χαρακτηριστικός· άλλοι οίκοι ωριμάζουν τα αποστάγματά τους σε υγρά κελάρια και άλλοι σε ξηρά. Ο Κωνσταντίνος Καλπαξίδης με ενημέρωσε πως οι αλκοολικοί βαθμοί του blend που μπήκε στο μεγάλο βαρέλι υπ’αριθμόν 1022 για να «ζήσει» την τελευταία φάση ωρίμασης της ζωής του ήταν 41%, ενώ εκείνοι τη στιγμή της εμφιάλωσης ήταν 42,5%.

Γράφοντας όμως για κελάρια, αλήθεια, έχετε φανταστεί πώς μπορεί να είναι η επαγγελματική καθημερινότητα ενός Cellar Master,  ενός Master Blender ή όπως αποκαλείται στην περίπτωση του περιώνυμου οίκου, ενός Metaxa Master; Ρώτησα τον Κωνσταντίνο Καλπαξίδη σχετικά, ποια δηλαδή η διαδικασία αξιολόγησης, εν προκειμένω του Metaxa Angels’ Treasure και πώς αποφασίζεται η εμφιάλωση της κάθε παρτίδας, ή πιο σωστά, του κάθε βαρελιού.

Ο νέος Metaxa Master μου απάντησε πως όλα ξεκινούν από την προσεκτική επιλογή των αποσταγμάτων και των κρασιών που θα χρησιμοποιηθούν για το εν λόγω blend. Τα αρχειακά κιτάπια του οίκου είναι αναρίθμητα και μερικά από τα αποστάγματα έχουν ηλικία μεγαλύτερη από εκείνη που προσδίδει σε έναν άνθρωπο φαινομενική «ωριμότητα». Για την επιλογή τόσο αυτών όσο και της κατάλληλης στιγμής που αυτά θα έχουν κορυφωθεί μέσω της τελευταίας ωρίμασής τους στα μεγάλα βαρέλια στα κελάρια στην Κηφισιά, υπάρχει ένα πάνελ γευσιγνωστών, του οποίου τη μπαγκέτα κρατά ο κύριος Καλπαξίδης και το οποίο δοκιμάζει, εξετάζει, αναλύει, πριν συνηγορήσει υπέρ των κατάλληλων αποφάσεων.

Προσκαλέστηκα πρόσφατα σε ένα μοναδικό ιβέντ ακριβώς στην καρδιά του Metaxa, στα κελάρια του, σε μια μίνι κάθετη γευστική δοκιμή όλων των Metaxa Angels’ Treasure από το πρώτο του 2017, μέχρι και εκείνο του 2024. Κι ενώ ανυπομονούσα να βρεθώ και να δοκιμάσω τον «θησαυρό των Αγγέλων», την τελευταία στιγμή κάτι προέκυψε και δεν τα κατάφερα. Αποφάσισα όμως να καλύψω κάπως το απωθημένο της χαμένης γευστικής δοκιμής, αποκτώντας και δοκιμάζοντας στο γραφείο μου και στη συνέχεια στο Jazz in Jazz, τη φετινή έκδοση, από το βαρέλι 1022, το οποίο είχε κυκλοφορήσει μόλις λίγες εβδομάδες νωρίτερα.

Η αρωματική του ένταση είναι υψηλή, μεθυστική ίσως είναι πιο σωστό, αφού εκφράζεται γοητευτικά και σε καλεί να βυθίσεις τη μύτη βαθειά στο ποτήρι, χωρίς να σε ενοχλεί στο παραμικρό το οποιοδήποτε κάψιμο από το αλκοόλ. Τα αρώματα που αναδύει το Metaxa Angels’ Treasure είναι αρκετά, αλλά και ξεκάθαρα, δημιουργώντας ένα σύνθετο προφίλ.

Το κλασικό τριαντάφυλλο, σήμα-κατατεθέν του brand, παρουσιάζεται εξελιγμένο, θα έλεγα θυμίζει αγριογαρυφαλλιά, από αυτές που κατακλύζουν τα ανθοπωλεία και τους αγρούς της Μεσογείου. Τα φρουτένια του αρώματα ξεκινούν από φλούδα πορτοκαλιού, αποξηραμένο σύκο και δαμάσκηνο και φθάνουν μέχρι το λίτσι, ένδειξη εξέλιξης πρωτογενών αρωμάτων. Ξεκάθαρο είναι και το φρεσκοσπασμένο καρύδι, η γλυκόριζα, όπως και η πολύ χαρακτηριστική, γήινη μυρωδιά του μανιταριού.

Κομψό στο στόμα, θα περίμενε κανείς πως θα ήταν μπουχτιστικό, αλλά όχι, εμφανίζεται ευγενές, διακριτικό, μεταξένιο, με τη χαρακτηριστική αίσθηση του μελιού, ενώ τέσσερα-πέντε δευτερόλεπτα μετά, έρχεται και το πολυπόθητο ‘’kick’’ από το αλκοόλ στην επίγευση. Αν είναι καθαρή και όσο γίνεται πιο ουδέτερη η γεύση σας, ίσως αισθανθείτε μια γαργαλιστική αίσθηση που σε κάποιους μπορεί να θυμίζει μια ήπια αλμύρα, σε κάποιους άλλους αυτό που συνήθως αποκαλείται «ορυκτότητα».

Φυσικά, μπορείτε να βρείτε το Metaxa Angels’ Treasure σε πολύ περιορισμένης κυκλοφορίας, αριθμημένες φιάλες, μόλις 4500 «εμφιάλωσε» το μεγάλο βαρέλι υπ’ αριθμόν 1022, στους 42,5% αλκοολικούς βαθμούς.  Θα το βρείτε σε όλες τις μεγάλες κάβες και σε μπαρ που επενδύουν σε ποιοτικά αποστάγματα.

All photos by Konstantinos Gkionis for Bitterbooze.com 

All rights reserved