Το πρώτο ουίσκι που δημιουργήθηκε από Τεχνητή Νοημοσύνη!

Ένα ουίσκι φτιαγμένο από A.I., με λίγο πάγο και κόκα κόλα

Βρισκόμαστε στο μακρινό 1988. Ο τραγουδιστής Γιάννης (που τον υποδύεται ο Γιάννης Φλωρινιώτης), μπαίνει μέσα στο μπαρ και βλέπει την μπαργούμαν, Γιούλη (που την υποδύεται η Νατάσα Κυρμελίδου). Και το τραγούδι ξεκινάει (με τις φωνές του Φλωρινιώτη και της Ρένας Βιολάντη):

– Ένα ουίσκι, με λίγο πάγο και κόκα κόλα.

– Μάλιστα κύριε, τι θέλετε άλλο, έχουμε απ’ όλα;

Και κάπου εκεί η εμβληματική ταινία (a.k.a Το Κορίτσι του Μπαρ) εκτινάσσεται στο μέλλον, και ο Γιάννης παραγγέλνει:

– Το ουίσκι φτιαγμένο από Τεχνητή Νοημοσύνη, ε;

Σε αυτή την στήλη, την TECHίλα, έχουμε δει αρκετές φορές πώς εμπλέκονται η τεχνολογία και το αλκοόλ, από την επικοινωνία, την ονοματολογία, μέχρι το σερβίρισμα. Ήρθε η ώρα να δούμε πώς αυτά τα δύο μπλέκουν, ή καλύτερα αναμειγνύονται, και στην παραγωγική διαδικασία των ποτών.

Ας μιλήσουμε για το ουίσκι

Θα μπορούσαμε να αναφερθούμε γενικά στο αλκοόλ μια που οι πρώτες προσπάθειες δεν περιορίζονται στο ουίσκι αλλά έχουν να κάνουν και με άλλα, όπως η μπίρα. Εδώ όμως, θα ασχοληθούμε αποκλειστικά με το ουίσκι, και συγκεκριμένα με τη Mackmyra, η οποία σε συνεργασία με την φιλανδική Fourkind αλλά και τη Microsoft, δημιουργεί το πρώτο ουίσκι στον κόσμο που αναπτύχθηκε με τεχνητή νοημοσύνη.

Γιατί η εμπλοκή της τεχνητής νοημοσύνης έχει ιδιαίτερη σημασία όταν μιλάμε για ουίσκι; Ίσως επειδή η ίδια η διαδικασία της παρασκευής του είναι ιδιαίτερη.

Σύμφωνα μάλιστα με την Angela D’Orazio, Master Blender της Mackmyra: «Είναι πολύ πιο περίπλοκο από τα μοντέλα που χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία μπίρας, λόγω του πλήθους των διαθέσιμων συνδυασμών και του γεγονότος ότι η παραγωγή συνταγών ουίσκι είναι περισσότερο καλλιτεχνική από μηχανική».

Όπως θα μας πουν όσοι γνωρίζουν καλύτερα – από εμένα- το πώς φτιάχνεται το ουίσκι και ποιοι παράγοντες του δίνουν, κάθε φορά, τον ξεχωριστό χαρακτήρα του, τα ουίσκι δεν διαφοροποιούνται μόνο μέσα από τα πρώτα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας, αυτά μέχρι και την απόσταξη, αλλά κυρίως από το στάδιο της ωρίμασής τους, από τα (ξύλινα) βαρέλια δηλαδή μέσα στα οποία τοποθετούνται. Τα ίδια τα βαρέλια διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο δίνοντας σε κάθε απόσταγμα μοναδική γεύση. Το προϊόν της απόσταξης άλλωστε είναι υποχρεωτικό να περάσει μια φάση ωρίμασης σε αυτά τα βαρέλια για να γίνει το ουίσκι που πίνουμε. Με την πάροδο του χρόνου, τα ουίσκι αρχίζουν να παίρνουν αργά χρώμα, το άρωμα και τις γεύσεις από τα βαρέλια στα οποία είναι αποθηκευμένα, τα οποία περιλαμβάνουν επίσης τις γεύσεις και τα αρώματα του προηγούμενου περιεχομένου τους, όπως μπέρμπον, σέρι, κρασί ή άλλα αποστάγματα.

Πώς εμπλέκεται η Τεχνητή Νοημοσύνη;

Οι Master Distiller μπορούν να περάσουν όλη τους τη ζωή δοκιμάζοντας σχολαστικά, τροποποιώντας και κάνοντας πειράματα, για να δημιουργήσουν τις καλύτερες δυνατές γεύσεις, μετατρέποντας τις πράξεις της χημείας σε μια μορφή τέχνης – και εκεί είναι που η Mackmyra θέλει η τεχνητή νοημοσύνη να βάλει τη δική της μαγεία.

«Προσπαθούμε πάντα να σταθούμε προκλητικοί απέναντι στις παραδόσεις, στο παραδοσιακό εμπόριο ουίσκι και αυτό είναι κάτι που μπορούμε πραγματικά να κάνουμε τώρα με τη βοήθεια του AI. Βλέπουμε το AI ως μέρος της ψηφιακής μας ανάπτυξης και είναι πραγματικά συναρπαστικό να του επιτρέψουμε να συμπληρώσει τη βιοτεχνία παραγωγής ενός ποιοτικού ουίσκι. Για μένα, ως Master Blender, είναι ένα μεγάλο επίτευγμα να μπορώ να πω ότι είμαι τώρα και μέντορας για το πρώτο ουίσκι AI που δημιουργήθηκε ποτέ στον κόσμο», λέει η D’Orazio.

Οι άνθρωποι επέλεγαν πάντα διαφορετικά βαρέλια και μείγματα συστατικών για να δημιουργήσουν άπειρους συνδυασμούς γεύσης. Οι αλγόριθμοι δεν έχουν αισθήσεις, επομένως χρειαζόμαστε μια άλλη λύση για το πώς να κατανοήσουν κάτι τόσο περίπλοκο όπως το ουίσκι.

Ο Jarno Kartela, Machine Learning Partner στο Fourkind, περιγράφει δύο διαφορετικά σύνολα αλγορίθμων που δυνητικά μπορούν να δημιουργήσουν επιτυχημένα και νόστιμα ουίσκι.

Ποια είναι η διαδικασία; Τα μοντέλα μηχανικής εκμάθησης του αποστακτηρίου που λειτουργούν με την πλατφόρμα Azure Cloud Computing της Microsoft και τις γνωσιακές υπηρεσίες της, τροφοδοτούνται με πρωτογενή στοιχεία σχετικά με την παραγωγή ουίσκι (συμπεριλαμβανομένων της βύνης, ζύμωσης, απόσταξης και ωρίμανσης), ιστορικές συνταγές της Mackmyra, αριθμούς πωλήσεων και προτιμήσεις πελατών. Το αποτέλεσμα είναι ένα ουίσκι που παράγεται με περισσότερες από 70 εκατομμύρια πιθανές συνταγές.

Μπορούμε λοιπόν να εκμεταλλευτούμε έναν συνδυασμό εξερευνητικών αλγορίθμων για τη δημιουργία ατελείωτων νέων συνταγών και στη συνέχεια να χρησιμοποιήσουμε ένα δεύτερο σύνολο αλγορίθμων μέχρι να βρεθούν οι καλύτερες. Αυτό απαιτεί πολλά από την πλευρά του υπολογισμού, καθώς χρειάζονται εκατομμύρια επαναλήψεις παρακολουθώντας ταυτόχρονα το τι λειτούργησε και τι όχι, πριν φθάσει η τεχνητή νοημοσύνη σε μια σταθερή εικασία για ένα καλό νέο ουίσκι.

Αυτή η διαδικασία δεν είμαι μόνο ταχύτερη από το να την κάνουν οι ίδιοι οι άνθρωποι αλλά, χάρη στην ικανότητα του αλγορίθμου να κοσκινίσει (επεξεργαστεί) και να υπολογίσει ένα τεράστιο όγκο δεδομένων, μπορούν να προκύψουν νέοι και καινοτόμοι συνδυασμοί που διαφορετικά δεν θα είχαν ποτέ ληφθεί υπόψη.

Η Angela D’Orazio, Master Blender της Mackmyra

Και οι Master Blender τι δουλειά θα κάνουν;

Στη δεκαετία του ’80 πολλοί εργάτες αποστακτηρίων έχασαν τη δουλειά τους καθώς αυτοματοποιήθηκε περισσότερο η διαδικασία παρασκευής ουίσκι και το έργο το ανέλαβαν οι υπολογιστές. Στη δική μας όμως την περίπτωση, οι ανθρώπινες αισθήσεις εξακολουθούν να είναι ο σημαντικότερος παράγοντας που αποφασίζει πόσο καλό είναι το ουίσκι.

Είναι χρήσιμο, ωστόσο, να τονιστεί ότι αυτή η διαδικασία με την τεχνητή νοημοσύνη και την διαμεσολάβηση της, δεν έχει σχεδιαστεί για να αντικαταστήσει έναν Master Blender. Πόσο μάλλον όταν μιλάμε για την Mackmyra Whiskey, ένα αποστακτήριο που ιδρύθηκε το 1999 από οκτώ φίλους, απέκτησε από τότε αρκετά διεθνή βραβεία και η Master Blender του, πρόσφατα εισήλθε στο Hall of Fame του περίφημου Whisky Magazine.

«Το έργο της Master Blender δεν κινδυνεύει», δηλώνει η D’Orazio (φωτό πάνω). «Ενώ η συνταγή ουίσκι δημιουργείται από την τεχνητή νοημοσύνη, εξακολουθούμε να επωφελούμαστε από την τεχνογνωσία του ειδικού και ειδικότερα από τις ανθρώπινες αισθήσεις που δε μπορούν ποτέ να αντικατασταθούν από κανένα πρόγραμμα. Πιστεύουμε ότι το ουίσκι παράγεται από τεχνητή νοημοσύνη, αλλά επιμελείται από τον άνθρωπο. Η τελική απόφαση λαμβάνεται από τον άνθρωπο».

Πού να το ήξεραν οι Μοναχοί;

Πού να το περίμεναν εκείνοι οι μετακινούμενοι μοναχοί που μετανάστευσαν από την ηπειρωτική Ευρώπη στη Σκωτία και την Ιρλανδία, και μεταξύ της συλλογικής τους σοφίας ήταν η γνώση της απόσταξης, ότι το μείγμα νερού, σιτηρών και ζύμης που άρχισαν να ζυμώνουν, μακριά πια από τους αμπελώνες των πατρικών τους εδαφών, εισάγοντας το πρώτο ουίσκι στον κόσμο, θα περνούσε, μετά από 1000 χρόνια, στα χέρια της Τεχνητής Νοημοσύνης.

Αυτό λοιπόν το uisce beatha, από τη γαελική (ιρλανδική) λέξη uisce που σημαίνει νερό και στα Λατινικά ήταν γνωστό ως aqua vitae (νερό της ζωής), εξαπλώθηκε μαζί με την τέχνη της παραγωγής του σε όλο τον πλανήτη, διέσχισε πολιτισμούς και έφτασε σε κάθε αποστακτήριο, για να καταλήξει σε εκείνο της Mackmyra. Και τώρα έχουμε το πρώτο ουίσκι που παράγεται από τεχνητή νοημοσύνη. Πώς θα μοιάζει άραγε; Ήδη περιγράφεται ως χρυσοκίτρινο, με βοτανικά αρώματα γλυκάνισου, τζίντζερ, λευκού πιπεριού και εσπεριδοειδών, πικάντικη γεύση με ξηρή επίγευση. Θα το δοκιμάσουμε όμως από το φθινόπωρο του 2019 οπότε και θα είναι διαθέσιμο.

Ας πιούμε… στο μέλλον

Και δε σταματάμε εδώ, γιατί όπως μας διαβεβαιώνει ο Jarno Kartela, Machine Learning Partner της Fourkind, που είναι η εταιρεία πίσω από τον αλγόριθμο, αυτή η γενιά ΑΙ μπορεί να έχει αντίκτυπο σε διάφορους κλάδους παγκοσμίως, από γλυκά, αρώματα και ποτά, μέχρι και σχέδια για sneakers! Πολλά από αυτά έχουν ήδη επιχειρηθεί, αλλά η υιοθέτηση σε μεγάλη κλίμακα εξακολουθεί να υστερεί.

Πάντως, μιλάμε σίγουρα για ένα μέλλον όπου η λειτουργία και η ταχύτητα του AI συνδυάζεται με την εφευρετικότητα και ανθρώπινη τεχνογνωσία για να φτάσει νέα όρια. Και πόσο μάλλον σε μια βιομηχανία συνώνυμη με τη βαθιά ριζωμένη ανθρώπινη παράδοση του ουίσκι.

Ανυπομονούμε λοιπόν να δούμε, ή μάλλον να γευτούμε τι συμβαίνει όταν οι τεχνικές 1.000 ετών… αναμειγνύονται με την προηγμένη τεχνολογία του 21ου αιώνα.
Πηγές: Forbers.com, Mackmyra.com, Ai-whisky.com, Popularmechanics.com, Thespiritsbusiness.com