Η τελευταία ευκαιρία

Στο κεφάλαιο «Φθινοπωρινά Χρόνια» της ταινίας «Το νόημα της ζωής», στην αμέσως επόμενη σκηνή από την πασίγνωστη με τον κύριο Κρίοζοτ που τρώει, τρώει, τρώει μέχρι να ανατιναχτεί από τη λαιμαργία του, θα δεις τον μετρ του εστιατορίου να γυρνάει καρέκλα, να ανάβει τσιγάρο και να φιλοσοφεί με την καθαρίστρια, σχετικά με το νόημα της ζωής, το θέμα δηλαδή που πραγματεύονται σε όλη τη διάρκεια της ταινίας οι Μόντι Πάιθον.

-Καμιά φορά, Μαρία, αναρωτιέμαι αν πρόκειται ποτέ να βρούμε το νόημα της ζωής δουλεύοντας σε ένα μέρος σαν κι αυτό, ρωτά απογοητευμένος και εν μέσω σπασμένων πιάτων, αναποδογυρισμένων τραπεζιών και ακαθαρσιών του κυρίου Κρίοζοτ, ο Τζον Κλιζ.

-Μα έχω δουλέψει σε πολύ χειρότερα μέρη, μετρ, απαντά εκείνη. Δούλευα στην Γαλλική Ακαδημία, αλλά δε μου χρησίμευσε σε τίποτα. Μια φορά δούλεψα στη βιβλιοθήκη του Πράδο στη Μαδρίτη, αλλά ούτε κι εκεί έμαθα κάτι. Ακόμα και στη βιβλιοθήκη του Κογκρέσου, που θα φανταζόσουν πως θα έπαιρνα σίγουρα πράγματα… φευ! Είχα την ελπίδα τουλάχιστον πως στο Βρετανικό Μουσείο θα είχα κάποιο σημάδι από το νόημα της ζωής. Δούλευα εκεί από τις 09:00 έως τις 18:00, διάβαζα όλους τους τόμους των βιβλίων που υπήρχαν αλλά… απογοήτευση κι εκεί… Δεν έμαθα τίποτα για το μυστήριο της ζωής. Μέχρι που μεγάλωσα πολύ και η όραση μου χειροτέρεψε. Και τελικά κατέληξα να καθαρίζω εδώ. [Σ.σ. Είναι η τελευταία μου ευκαιρία για να μάθω κάτι για το Νόημα της Ζωής… Εδώ, στα εστιατόρια και στα μπαρ. Τουλάχιστον εδώ είναι πιο ζωντανά!]

——————–

Τα μπαρ και τα εστιατόρια αποτελούν μέρη για να φιλοσοφήσεις. Αδιαμφισβήτητα. Και το κάνουν ανεπιτήδευτα και απλόχερα. Σου προσφέρουν συμπεριφορές να μελετήσεις, μουσική να σε ταξιδέψει, γεύσεις να πλημμυρίσουν τον ουρανίσκο σου, ένα σκαμπό να χαλαρώσεις και τον αγαπημένο σου μπάρμαν να σε περιποιηθεί και να ξεχαστείς. Να ξεχαστείς μέχρι να χτυπήσει το καμπανάκι. Last call. Το καμπανάκι εκείνο που σε ειδοποιεί για την τελευταία σου ευκαιρία να παραγγείλεις ένα τελευταίο ποτό. Ένα ποτό “για το δρόμο”, που λένε κάποιοι. Ένα τελευταίο ποτό με την τελευταία σταγόνα ιδρώτα του μπαρτέντερ και φυσικά με την τελευταία δόση αγάπης και προσοχής που μπορεί να διαθέσει ο επαγγελματίας που βρίσκεται πίσω από τη μπάρα σου. Ένα ποτό για να μπορέσει στη συνέχεια να καθαριστεί το μπαρ, και το προσωπικό να πάει σπίτι του μια όσο γίνεται πιο αξιοπρεπή ώρα.

Φημολογείται πως το last call ξεκίνησε από τις παμπ της Μεγάλης Βρετανίας όπου μαζεύονταν οι εργάτες και έδιναν παραγγελία στον μπάρμαν τα ποτά τους με γύρους. Έναν γύρο ποτά έδινε παραγγελία και τον πλήρωνε ο ένας, έναν γύρο ποτά ο άλλος, κοκ. Μόλις χτυπούσε το καμπανάκι του last call ο μπάρμαν ενημέρωνε πως μπορούν οι παρέες που βρίσκονταν ακόμη στο μπαρ να παραγγείλουν τον τελευταίο γύρο ποτά τους.

Το last call μπορεί στη χώρα μας να μην εφαρμόζεται και τόσο ευλαβικά, αλλά σε χώρες με μεγαλύτερη παράδοση στο ποτό όπως οι ΗΠΑ, η Γερμανία ή το Ηνωμένο Βασίλειο ο κανόνας αυτός είναι πολύ αυστηρός. Και γενικότερα οι νόμοι της κάθε χώρας που αφορούν τα μπαρ, όσο περίεργοι κι αν ακούγονται εφαρμόζονται κατά γράμμα. Όπως στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας, που επισκέφθηκα πρόσφατα, και που οι κανόνες των μπαρ τους μου έκαναν τόσο εντύπωση! Απαγορεύεται να ξαναμπείς, αν βγεις μετά τις 1:30 από το μπαρ, μέχρι τις 3:00 που κλείνει. Απαγορεύεται λέει, μετά τα μεσάνυχτα να πιείς σφηνάκι ή straight ποτό, αλλά επιτρέπεται ένα mixed drink (ουίσκι με σόδα, τζιν με τόνικ) ή μπίρα. Και φυσικά, το καλύτερο από όλα είναι πως απαγορεύεται να παραγγείλεις πάνω από τέσσερα ποτά μαζί (για να μην πίνεις πολύ) αλλά επιτρέπεται σε μια παρέα έξι ατόμων, για παράδειγμα, να παραγγείλει τέσσερα και δύο ποτά ξεχωριστά! Άβυσσος η ψυχή των Αυστραλών…

Ένας από τους λόγους που το last call βρήκε εφαρμογή στα μπαρ φαίνεται πως είναι η μείωση των ατυχημάτων αργά τη νύχτα και της «φασαρίας» του δρόμου. Καυγάδες, φωνές, τροχαία και τα σχετικά περιορίζονταν σε ώρες που ελέγχονταν πιο εύκολα. Άλλωστε, το περίφημο drink responsibly που ευαγγελίζονται ολοένα και περισσότερα μπαρ ανά τον κόσμο έχει σαν προαπαιτούμενο το συγκεκριμένο ωράριο, κατά συνέπεια και το last call.

Και το οποίο συγκεκριμένο ωράριο, μαζί με άλλες «συνήθειες» των μπαρ, είναι κατ’ εμέ και ένα από τα πράγματα που μπορούν να δημιουργήσουν θαμώνες σε αυτά. Σύμφωνα με αυτή τη «θεωρία» μου, το να καταφέρεις να δημιουργήσεις μια θεωρητική «ασφάλεια» μέσα από την καθημερινότητα που βιώνει ένας πελάτης στο μπαρ δημιουργεί και την επιθυμία να ξανάρθει. Το να γνωρίζει για παράδειγμα τι ώρα κλείνει η κουζίνα, τι ώρα ανάβουν τα φώτα, ποιος DJ παίζει τις Παρασκευές, ποιος μπάρμαν σερβίρει σε ποιο πόστο, είναι κάποια από τα στοιχεία που κάνουν τον θαμώνα πιο άνετο και ασφαλή με το συγκεκριμένο μπαρ. Γιατί όσο κι αν μας αρέσουν οι εκπλήξεις, είναι η «ασφάλεια» που μας δημιουργεί την ανάγκη να πάμε κάπου ξανά.

Και φυσικά είναι ωραίο κάποιες φορές να κάθεσαι μέχρι τη στιγμή που θα ηχήσει το καμπανάκι και ο μπαρτέντερ θα σε ειδοποιήσει πως μπορείς να παραγγείλεις το τελευταίο σου ποτό. Έχει γούστο να μένεις ως το κλείσιμο. Είναι ωραίο να κάθεσαι μέχρι την ώρα που θα ανοίξουν τα φώτα, που θα βγει ο μπαρτέντερ να καθίσει για λίγο μαζί σου, θα σε χτυπήσει απαλά στον ώμο και μετά θα σε καληνυχτίσει.

Διότι, το last call, είναι μεταξύ άλλων και η τελευταία ευκαιρία του μπαρτέντερ να αποχαιρετίσει τον καλεσμένο του, όσο κλισέ κι αν ακούγεται αυτό. Οι στιγμές που θα μεσολαβήσουν από την ώρα που ο μπαρτέντερ θα σταματήσει να σερβίρει μέχρι τη στιγμή που θα ανάψουν τα φώτα και ο κόσμος θα φύγει, αυτές που θα καθαρίσει το πόστο του, θα γυαλίσει τα ποτήρια και τα εργαλεία του, θα σκουπίσει τη μπάρα του, είναι και αυτές που θα τον απομυθοποιήσουν τελείως. Κάτι που από μόνο του, οξύμωρα φαίνεται μαγικό!