Υδρόμελο, το νέκταρ των θεών!

Είναι το mead -στη γλώσσα μας υδρόμελο ή υδρόμελι– το αρχαιότερο ποτό που έχει καταγραφεί; Οι ενδείξεις αυτό δείχνουν. Με παράδοση που κρατάει κάτι χιλιάδες χρόνια, το mead συντροφεύει την ανθρωπότητα ως συνοδευτικό, κυρίως για ιδιαίτερες περιστάσεις, αναδεικνύοντας την εκτίμηση που έτρεφαν διαχρονικά οι άνθρωποι στο ξεχωριστό αυτό ποτό. Ποια η ιστορία του και που βρίσκεται σήμερα όμως;

Η αλήθεια είναι πως αναφορές και δείγματα από υδρόμελο έχουν ανακαλυφθεί σε αγγεία που χρονολογούνται τουλάχιστον πριν 8.000 χρόνια. Το αξιοσημείωτο μάλιστα είναι πως τα εν λόγω αγγεία έχουν εντοπιστεί σε διάφορα σημεία του πλανήτη, σε πολιτισμούς με μηδενική αλληλεπίδραση μεταξύ τους. Στην Κίνα, στην Αφρική, στην Ευρώπη, ακόμα και στη χώρα μας. Ο «αστικός» μύθος για τη δημιουργία του υδρόμελου αναφέρει ότι κάποιοι χωρικοί το παρατήρησαν τυχαία, όταν ζώα, τα οποία έπιναν νερό από πηγή που τυχαία είχε πέσει μέσα μια κυψέλη μελισσών, άρχισαν να συμπεριφέρονται κάπως… περίεργα. Η αλκοολική ζύμωση που συνέβη προφανώς στο ύδρομελο, από τις άγριες μαγιές που υπάρχουν παντού στην φύση, αποδόθηκε όπως αναμενόταν σε κάποια θεϊκή ύπαρξη και ιδού, το ποτό αυτό μπήκε για πάντα στην ζωή του ανθρώπου. Εκτιμήθηκε μάλιστα τόσο πολύ, που καθιερώθηκε για πολλούς αιώνες ως το ποτό που προσφέρεται στα νιόπαντρα ζευγάρια την μέρα του γάμου τους. Τους παρέχονταν αρκετό υδρόμελο για τις επόμενες τριάντα μέρες, όσο διαρκεί δηλαδή και μια περιστροφή της Σελήνης γύρω από την Γη. Έτσι κάπως δημιουργήθηκε και ο όρος Honeymoon, ή όπως λέμε στα μέρη μας μήνας του μέλιτος, ο μήνας δηλαδή που το ζευγάρι καταναλώνει υγρό μέλι για να έχει ένα γλυκό γάμο…

Το υδρόμελο φυσικά αποτελούσε και το αγαπημένο ποτό των Viking, όσοι έχετε εμβαθύνει διαβάζοντας την ιστορία τους ή ακόμα και αν έχετε παρακολουθήσει την ομώνυμη σειρά, πιθανότατα θα διαπιστώσατε άπειρες αναφορές του. Όταν οι ξανθωποί Σκανδιναβοί είχαν μια ιδιαίτερη επιτυχία, τη γιόρταζαν πάντα με (υπολογίσιμη…) κατανάλωση υδρόμελου. Όσο όμως οι αιώνες κυλούσαν, ο άνθρωπος παραγκώνιζε την παραγωγή του, μιας και κάποια στιγμή διαπίστωσε πως είναι απείρως ευκολότερο να δημιουργήσει κρασί ή μπίρα, από το να τσακώνεται με μια ορδή μελισσών προκειμένου να τους κλέψει το μέλι. Για καλή μας τύχη πάντως, τις τελευταίες δεκαετίες έχουν ανοίξει ουκ ολίγα craft meaderies  που παράγουν εξαιρετικής ποιότητας υδρόμελο, δημιουργώντας ολόκληρο κίνημα για την αναβίωση του είδους.

Για να παραχθεί το υδρόμελο στη βασική του μορφή, απαιτούνται μόλις τρία συστατικά: μέλι, νερό και μαγιά. Συνδυάζοντάς τα, αλλά και αναμένοντας ένα εύλογο διάστημα ωρίμασης, το οποίο ενδέχεται να είναι από λίγους μήνες μέχρι κάποια χρόνια, προκύπτει το υδρόμελο. Φυσικά, η εξαιρετικής ποιότητας πρώτη ύλη αποτελέι καθοριστικής σημασίας στο τελικό αποτέλεσμα, οπότε μην ελπίζετε πως θα φτιάξετε ποιοτικό υδρόμελο στο σπίτι σας από φθηνό μέλι που αγοράσατε από το μπακάλικο της γειτονιάς. Επίσης, τα επιπλέον υλικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή του είναι πρακτικά ατελείωτα: φρούτα, μπαχαρικά, βότανα, άνθη, ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς. Για ευκολία, έχουν θεσπιστεί κάποιες υποκατηγορίες υδρόμελου, εκ των οποίων οι πιο αναγνωρίσιμες, μεταξύ δεκάδων άλλων, είναι οι:

• Traditional Mead: το υδρόμελο που διαθέτει μόνο τα τρία βασικά προαναφερθέντα υλικά
• Melomel: με προσθήκη φρούτων
• Metheglin: με προσθήκη μπαχαρικών
• Pyment: με προσθήκη σταφυλιών (ή ακόμα και αν έχει γίνει blend με κρασί)
• Sparkling Mead: με προσθήκη σακχάρων στο μπουκάλι πριν την εμφιάλωση, κάτι που προκαλεί επιπλέον ζύμωση αλλά και ανθράκωση

Κυριολεκτικά, τα υδρόμελα ή mead ή όπως αλλιώς προτιμάτε να τα αναφέρετε, είναι ένα είδος ποτού που αξίζει να δοκιμάσετε έστω μια φορά στην ζωή σας, μιας και η πολυπλοκότητά αλλά και η ένταση του, αρκεί για να συναρπάσει μέχρι και τους πιο απαιτητικούς ουρανίσκους. Ξηρό ή γλυκό ή ανθρακούχο, με τους αλκοολικούς βαθμούς του να αγγίζουν συνήθως τα διψήφια νούμερα, είναι αναμφίβολα μια κατηγορία από μόνο του, με γευστικό εύρος τουλάχιστον αντίστοιχο με μια ανώτερης ποιότητας μπίρα. Το αξιοσημείωτο μάλιστα είναι πως στην παράδοση και ιστορία της χώρας μας, διαθέτουμε πολλές περισσότερες αναφορές διαχρονικά στο υδρόμελο, παρά στην μπίρα. Για την ώρα, σε σταθερή παραγωγή βρίσκεται ένα προϊόν από την Οικογένεια Σωτηράλη που εδρεύει στο Μεσοχώρι Μονεμβασιάς, αλλά εύχομαι να ακολουθήσουν και άλλοι τα επόμενα χρόνια. Εδώ το έπιναν οι Θεοί του Ολύμπου κατά την αρχαιότητα, ποιοι είμαστε εμείς να πούμε όχι στο νέκταρ τους…