Ιδανικό ποτήρι cognac. Τι μας ενδιαφέρει όταν επιλέγουμε.

Πολλή κουβέντα γίνεται τελευταία, μεταξύ των επαγγελματιών της εστίασης -κυρίως των οινοχόων είναι η αλήθεια- σχετικά με τα σωστά ποτήρια γευσιγνωσίας και κατά πόσο αυτά μπορούν να μεγιστοποιήσουν την απόλαυση του αγαπημένου μας ποτού. Σε αυτό το πλαίσιο και υπό την τεχνοκρατική πλέον ματιά των σύγχρονων aficionado της γεύσης, έχουν αντικατασταθεί ουκ ολίγα παραδοσιακά ποτήρια με νέες εκδοχές τους που ανταποκρίνονται πολύ περισσότερο στις σύγχρονες απαιτήσεις των καταναλωτών. Έτσι και το ποτήρι cognac.

Το ποτήρι cognac στο παρελθόν

Αν στο άκουσμα της λέξης cognac σας έρχεται αυτόματα στο μυαλό η εικόνα ενός ασπρομάλλη Γάλλου που μόλις γύρισε από κυνήγι και καθισμένος σε μια κουνιστή πολυθρόνα μπροστά από το τζάκι στον πύργο του απολαμβάνει το cognac του, τότε το ποτήρι που σίγουρα γνωρίζετε για αυτό είναι το κλασικό balloon, το πιο διαδεδομένο ποτήρι για το εθνικό ποτό της Γαλλίας.

Το ποτήρι τύπου balloon έχει συνδεθεί τόσο ξεκάθαρα με το cognac ώστε πολλές φορές μπορεί να το συναντήσετε στην Ελλάδα και ως «ποτήρι για cognac», αν και στο εξωτερικό προτιμάται η πιο γενική ονομασία ‘’brandy snifter’’. Η χρήση του δε, παρεκκλίνει τόσο από το ιδανικό, όσο ίσως το παραδοσιακό ποτήρι σαμπάνιας, αυτό που σήμερα λέγεται coupette και που πλέον χρησιμοποιείται για κοκτέιλ.

Τι είχε όμως εκείνο το ποτήρι και ξεκίνησε να χρησιμοποιείται για το cognac; Η πιο ουσιαστική διαφορά του ποτηριού τύπου balloon έναντι των άλλων είναι η δυνατότητα «αγκαλιάς» του κυρίως σώματός του με ολόκληρη την παλάμη του καταναλωτή. Με αυτόν τον τρόπο, η θερμότητα του σώματος μεταφέρεται στο ποτήρι, ζεσταίνοντας το ελαφρώς, αφού παραδοσιακά το cognac καταναλωνόταν κατά τη διάρκεια των κρύων χειμερινών μηνών και σε χώρες με αρκετά χαμηλές θερμοκρασίες (Γαλλία, Αγγλία). Κάποιοι μάλιστα είχαν ξεκινήσει και μια απαίσια μόδα του να ζεσταίνουν το ποτήρι -ή μαζί και το απόσταγμα- κάποιες φορές και με ειδικά εξαρτήματα στα οποία προσάρμοζαν το balloon μαζί με ένα αναμμένο ρεσό. Αυτά τα εξαρτήματα έγιναν ευρέως γνωστά ως brandy warmer.

Το ποτήρι cognac σήμερα

Σχετικά πρόσφατα, τον Ιανουάριο του 2009 στο δεύτερο Παγκόσμιο Συνέδριο Cognac, αποφασίστηκε από 50 διαφορετικούς οινοχόους και γευσιγνώστες η χρήση του ποτηριού σε σχήμα τουλίπας ως το πλέον ιδανικό για την βέλτιστη οργανοληπτική αξιολόγηση του cognac. Το εν λόγω ποτήρι, σε αντίθεση με αυτό του balloon, είναι συγκριτικά μικρότερο (130ml), με πολύ μικρότερη καμπύλη και ακόμα μικρότερη διάμετρο χείλους. Προτείνεται δε, το γέμισμα του ποτηριού με μόλις 25ml cognac ως ιδανική για την αξιολόγηση του.

Σύμφωνα με την άποψη των γευσιγνωστών που αποφάσισαν υπέρ του ποτηριού σε σχήμα τουλίπας, αυτό καταφέρνει να συγκεντρώνει όλες τις αρωματικές ενώσεις των περισσοτέρων cognac και να τις απελευθερώνει σταδιακά και σχεδόν ελεγχόμενα, ώστε ένας έμπειρος γευσιγνώστης να τις αντιληφθεί επαρκώς. Για αυτό ευθύνεται η ελαφρώς μικρότερη διάμετρος του χείλους σε σχέση με το κυρίως σώμα του ποτηριού και η ελάχιστη κλίση του.

Θέλοντας να προσθέσω δύο ακόμη παραμέτρους υπέρ του ποτηριού στο σχήμα τουλίπας, θα αναφέρω πως το cognac δεν καταναλώνεται πλέον μόνο σε κρύες χώρες, αλλά σε 160 διαφορετικές από όλο τον κόσμο –καταρρίπτοντας μάλιστα φέτος ρεκόρ σε εξαγωγές- οι οποίες διαθέτουν ένα μεγάλο εύρος θερμοκρασίας. Η ανάγκη για να ζεστάνουμε το ποτήρι με την παλάμη μας, πλέον δεν υφίσταται για την πλειοψηφία των cognac που καταναλώνονται σε όλο τον κόσμο, αφού η προτεινόμενη θερμοκρασία κατανάλωσης είναι η θερμοκρασία δωματίου, δηλαδή γύρω στους 20 βαθμούς Κελσίου.

Από την άλλη, το ψηλό πόδι που διαθέτει το ποτήρι σε σχήμα τουλίπας, μας δίνει καλύτερο έλεγχο. Μας βοηθά να τοποθετούμε σταθερά και πιο αποτελεσματικά το χείλος του ποτηριού στη μύτη μας υπό την επιθυμητή κλίση, αλλά και να εκτείνουμε το χέρι μας μαζί του για να το παρατηρήσουμε υπό σωστό πρίσμα φωτός ή επάνω σε μία λευκή επιφάνεια. Με το ποτήρι τύπου balloon ο έλεγχος του ποτηριού είναι αρκετά πιο δύσκολος.

Γράφοντας για το ιδανικό ποτήρι cognac δε θα μπορούσαμε να μην τονίσουμε πως ο καθένας μπορεί να χρησιμοποιεί το ποτήρι που εκείνος προτιμά. Δεν βρισκόμαστε εδώ για να επιβάλουμε τη γνώμη μας, παρά μόνο για να προτείνουμε τρόπους που μπορούν να μεγιστοποιήσουν την απόλαυση του αγαπημένου σας ποτού, βασισμένους στη, προσωπική και όχι μόνο εμπειρία. Μην αφήσετε κανέναν, παρόλα αυτά, είτε βρίσκεστε σε μπαρ είτε σε εστιατόριο, να σας προσβάλει σχετικά με τις προτιμήσεις σας, είτε αυτές αφορούν στα ποτήρια είτε στον τρόπο κατανάλωσης. Άλλωστε πλέον το cognac έχει γίνει τόσο εξωστρεφές ώστε ακόμη και το ίδιο το συμβούλιο BNIC έχει ξεφύγει από τους παραδοσιακούς τρόπους κατανάλωσης και το προτείνει και σε κοκτέιλ, ακόμα και με κάποιο αναψυκτικό.