Η Ρωσία κέρδισε μία μάχη με την Stoli, αλλά όχι τον πόλεμο.

Δεκάδες άρθρα κυκλοφόρησαν σήμερα στο διαδίκτυο με διάφορους click bait τίτλους οι οποίοι παραπλανητικά υπονούσαν πως η βότκα Stolichnaya θα σταματήσει να παράγεται ή πως μπαίνουν «τίτλοι τέλους στο θρυλικό brand». Στην πραγματικότητα τίποτα από αυτά δεν πρόκειται να συμβεί. Μία από τις θυγατρικές της Stoli Group, η Stoli Group USA που κατείχε τη διανομή και το μάρκετινγκ για το brand στις ΗΠΑ κατέθεσε αίτηση πτώχευσης βάσει του Κεφαλαίου 11 στις 27 Νοεμβρίου 2024. Αυτή η κίνηση σηματοδοτεί μια κρίσιμη στιγμή για την εταιρεία που αντιμετώπισε σειρά προκλήσεων, συμπεριλαμβανομένης μιας σοβαρής κυβερνοεπίθεσης τον περασμένο Αύγουστο, οικονομικών πιέσεων, αλλά και μακροχρόνιων διαμαχών με τη ρωσική κυβέρνηση και το καθεστώς Πούτιν.

Από την Stoichnaya στην Stoli

Η εταιρεία Stolichnaya ιδρύθηκε το 1938 και έκτοτε κατάφερε να γίνει συνώνυμη της ρωσικής βότκας παγκοσμίως ως ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά και αναγνωρίσιμα brand της. Μετά την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, το brand πέρασε στα χέρια του Γιούρι Σέφλερ, Ρώσου επιχειρηματία και ιδρυτή της πολυεθνικής SPI group με έδρα το Λουξεμβούργο. Στην εταιρεία ανήκει, εκτός από τη Stolichnaya μεταξύ άλλων και η τεκίλα Cenote, το ρούμι Bayou και το μπέρμπον Kentucky Owl. Το 2000, λόγω πολιτικών πιέσεων, ο Σέφλερ εγκατέλειψε τη Ρωσία και μετακίνησε την παραγωγή του brand εξ ολοκλήρου στη Λετονία.

Το 2022, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η εταιρεία μετονόμασε τη βότκα σε Stoli για να αποστασιοποιηθεί από τις ρωσικές της ρίζες. Παρά τη μεταφορά της παραγωγής, η Ρωσία διατήρησε τα δικά της αποστακτήρια και συνέχισε να παράγει τη “Stolichnaya” για την εγχώρια αγορά, δημιουργώντας σύγχυση στους καταναλωτές και συνεχείς νομικές διαμάχες.

Λίγες μέρες πριν, η εταιρεία Stoli Group USA, η οποία όπως έγραψα και πιο πάνω είναι θυγατρική στις ΗΠΑ της Stoli Group, κατέθεσε αίτηση πτώχευσης, προκειμένου να αναδιαρθρώσει τα χρέη της. Οι βασικότεροι λόγοι είναι οι εξής:

1. Η κυβερνοεπίθεση

Τον Αύγουστο του 2024, η εταιρεία υπέστη μια εκτεταμένη κυβερνοεπίθεση – μαντεύεται από ποιον;- που παρέλυσε τις κύριες λειτουργίες της, μετατρέποντας όλες τις διαδικασίες λειτουργίας της σε χειροκίνητες. Η αποκατάσταση των συστημάτων αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2025, κάτι που αυξάνει ακόμη περισσότερο τις οικονομικές της απώλειες.

2. Μείωση ζήτησης και αυξανόμενα κόστη

Πανδημία, πληθωρισμός και αύξηση του κόστους παραγωγής επιδείνωσαν ακόμη περισσότερο τη χρηματοοικονομική κατάσταση της εταιρείας, όπως βέβαια έκαναν και σε άλλα brand παγκοσμίως. Η αγορά των Ηνωμένων Πολιτειών, αν και βασικός πυλώνας εσόδων, υπέφερε από οικονομική αστάθεια. Εδώ να τονίσω πρέπει πως η Stoli Group USA δεν διέθετε εργοστάσια παραγωγής στις ΗΠΑ, άρα δεν παρήγε προϊόν και κατά συνέπεια, υπέφερε και από τους αυξανόμενους δασμούς σε εισαγόμενα στις ΗΠΑ (αλκοολούχα) προϊόντα.

3. Διαμάχες με τη ρωσική κυβέρνηση

Η Stoli Group βρίσκεται σε διαρκή νομική και πολιτική σύγκρουση με τη ρωσική κυβέρνηση από τη δεκαετία του 2000. Τον Ιούλιο του 2024, η Ρωσία κατέσχεσε τα τελευταία δύο αποστακτήρια που σχετίζονταν με την αρχική παραγωγή της Stolichnaya. Αυτά τα αποστακτήρια λειτουργούσαν εντός Ρωσίας υπό τον έλεγχο της κρατικής εταιρείας FKP Soyuzplodoimport, η οποία διαχειρίζεται προϊόντα με το όνομα Stolichnaya για την εγχώρια αγορά.

Η διαμάχη έχει τις ρίζες της στις αρχές της δεκαετίας του 2000, όταν ο ιδιοκτήτης της μάρκας, Γιούρι Σέφλερ, εξορίστηκε από τη Ρωσία λόγω της αντίθεσής του στο καθεστώς Πούτιν. Έκτοτε, η παραγωγή της διεθνούς Stolichnaya μεταφέρθηκε εξ ολοκλήρου στη Λετονία, αποστασιοποιημένη πλήρως από τη Ρωσία.

Τι σημαίνει η πτώχευση για την εταιρεία;

Η Stoli Group USA σκοπεύει να «χρησιμοποιήσει» την πτώχευση για να αναδιαρθρώσει τις λειτουργίες της, να περιορίσει τα χρέη της και να επανέλθει σε σταθερή λειτουργία. Ωστόσο, οι οικονομικές προκλήσεις και η συνεχιζόμενη διαμάχη με τη Ρωσία καθιστούν την επαναφορά της, τουλάχιστον με το μερίδιο που κατείχε μέχρι σήμερα, ιδιαίτερα δύσκολη.

Παρ’όλα αυτά, η διανομή της Stoli, όπως και των υπόλοιπων προϊόντων που διαχειριζόταν η Stoli Group USA αναμένεται να συνεχιστεί. Ορισμένες εμπορικές συνεργασίες ή προμηθευτικές σχέσεις ενδέχεται να αναθεωρηθούν ή να διακοπούν προσωρινά, αλλά η Stoli Group USA θα επιχειρήσει να παραμείνει ενεργή στην αγορά. Πως; Θα φανεί τους επόμενους μήνες. Περιττό να γράψω πως οι φανατικοί του brand στην ελληνική αγορά ουδόλως θα επηρεαστούν. Η Stoli στην Ελλάδα διανέμεται από την εταιρεία Καρούλιας.