Τατόι. Στο φως χιλιάδες φιάλες της πρώην βασιλικής κάβας.

Ανάμεσα στα αντικείμενα των οποίων τη συντήρηση έχει αναλάβει η Διεύθυνση Συντήρησης Αρχαίων και Νεότερων Μνημείων βρέθηκαν και χιλιάδες φιάλες της πρώην βασιλικής κάβας στο Τατόι. Όλα αυτά στο πλαίσιο της ανάδειξης του πρώην βασιλικού κτήματος που ξεκίνησε ξανά τα τελευταία χρόνια και που σκοπό έχει την αναστήλωση του πυρήνα αλλά και της ευρύτερης περιοχής του.

Όπως δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «η κάβα στο Τατόι, εκτός της σημαντικής συλλεκτικής της αξίας, έχει εξαιρετικά μεγάλο επιστημονικό και ερευνητικό ενδιαφέρον. Το έργο της ανάδειξης του π. βασιλικού κτήματος είναι πολυσύνθετο και απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις, σε πολλούς και διαφορετικούς τομείς. Για την αξιολόγηση της κάβας, συνεργαζόμαστε με ειδικούς επιστήμονες, οι οποίοι κατέχουν την τεχνογνωσία, τόσο σε οινολογικό επίπεδο, όσο και σε ό,τι αφορά στην ιστορική τεκμηρίωσή της. Στόχος μας είναι, με την ολοκλήρωση του έργου της αποκατάστασης και της επανάχρησης ως μουσείου του κτηρίου του Ανακτόρου, το τμήμα της συλλογής, που κατά την κρίση των ειδικών θα μπορεί να εκτεθεί, να βρει τη θέση του στον υπάρχοντα χώρο της κάβας του Ανακτόρου. Η κάβα του Τατοΐου, μια ιστορική συλλογή, άνω των πενήντα ετών, ιδιαίτερης πολιτισμικής και οινικής αξίας, θα είναι επισκέψιμη».

Κατά την ταπεινή, προσωπική μου άποψη, η τελική έκθεση από τις φιάλες κρασιών αλλά και αλκοολούχων προϊόντων θα έχει μόνο συλλεκτική αξία, αφού είναι σχεδόν αδύνατο, τουλάχιστον τα κρασιά της κάβας, να είναι σε κατάσταση τέτοια ώστε να προορίζονται για κατανάλωση. Άλλωστε για δεκαετίες το πρώην βασιλικό κτήμα και τα αντικείμενα που υπάρχουν σε αυτό ήταν παρατημένα, κάποια εκτεθειμένα και σε συνθήκες που θα τα έχουν καταστρέψει ολοσχερώς.

Τι γίνεται άραγε με το οινοποιείο στο Τατόι;

Παρόλα αυτά, μια εμπεριστατωμένη καταγραφή και έκθεση, θα είχε σημαντική λαογραφική αξία για τους μελλοντικούς επισκέπτες του πρώην βασιλικού κτήματος. Για την καταγραφή και αξιολόγηση των ευρημάτων στο Τατόι, το Υπουργείο Πολιτισμού αποφάσισε να συνεργαστεί με την εταιρεία ΑΧΑΪΑ ΚΛΑΟΥΣ την πρώτη ελληνική Οινοποιία, η οποία ιδρύθηκε το 1861 και δραστηριοποιείται, αδιάκοπα, μέχρι σήμερα. Η ΑΧΑΪΑ ΚΛΑΟΥΣ αποτελεί μία σύγχρονη επιχείρηση οινοποιίας, η οποία λειτουργεί παράλληλα ένα πολυσύνθετο Μουσείο Οινικής Τέχνης. Τα εξειδικευμένα στελέχη της εταιρείας, θα προσφέρουν pro bono την τεχνογνωσία και εμπειρία τους σχετικά με την αξιολόγηση και ανάδειξη της κάβας. Συγκεκριμένα, έχουν αναλάβει να αξιολογήσουν τις φιάλες του κτήματος και να τις διαχωρίσουν, ανάλογα με τη σπανιότητα και την κατάστασή τους, σε προϊόντα υψηλής αξίας, λόγω σπανιότητας και οινολογικού ενδιαφέροντος ή κατάλληλα για έκθεση.

Ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον θα έχει η αναστήλωση του οινοποιείου στο Τατόι, όπως και του εμφιαλωτηρίου, εγκαταστάσεις στις οποίες πραγματοποιούνταν η παραγωγή κρασιών με το brand του κτήματος.

Σύμφωνα με τον μελετητή του, αρχιτέκτονα-μηχανικό Ι. Καβαλλίνη, το οινοποιείο κτίσθηκε μέσα στην επταετία 1879-1885, καθώς απουσιάζει από τον χάρτη του Μύντερ που εκπονήθηκε το 1878 και σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το κρασί του Τατοΐου αρχίζει να αποσπά εγχώριες και διεθνείς διακρίσεις από το 1888 και μετά. Η ετήσια παραγωγή του κτήματος ήταν περίπου 130 χιλιάδες φιάλες για τρεις ποικιλίες κρασιού: μαύρο μπρούσκο, κοινό λευκό και «εξαιρετικό». Ήταν το περίφημο «Chateau Decelie» ( Οίνος Δεκελείας). Μετά τον Πόλεμο παρήχθη και η μάρκα «Τατόι».

Φιάλες παραγωγής του κτήματος στο Τατόι βρέθηκαν μεταξύ των σπάνιων κρασιών που ανακαλύφθηκαν στο κτήμα· κρασιά περιφανών οίκων, όπως Château Margaux, Château de Vincennes και Château Rothschild.