Κοκτέιλ και… φτέρες: Τα μοδάτα μπαρ του ’60 στις ΗΠΑ

Στην καρδιά της δεκαετίας του ’60 στις ΗΠΑ, ένας νέος τύπος μπαρ γεννήθηκε, αρκετά διαφορετικός από τον προκάτοχό του, το tiki bar, πόσω μάλλον δε από τα προ-ποτοαπαγόρευσης κλασικά μπαρ. Εκείνη η νέα για την εποχή τάση, γεννήθηκε στη ζωντανή πόλη του Σαν Φρανσίσκο, ονόμασε τα μπαρ της ‘’fern bar’’, κάτι σαν « τα μπαρ με τις φτέρες » και σηματοδότησε μια κομβική αλλαγή στις συνήθειες των Αμερικανών. Σε αντίθεση με τα tiki bar, που άνθισαν λίγο πριν, κατά τη διάρκεια και λίγο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τα μπαρ με τις φτέρες εισήγαγαν μια πιο εκλεπτυσμένη ατμόσφαιρα στην αστική νυχτερινή ζωή, που προσομοίαζε την πιο ήσυχη, σπιτική ατμόσφαιρα.

Η γέννηση των μπαρ με τις φτέρες αποδίδεται συχνά στο άνοιγμα του Henry’s Africa στο Σαν Φρανσίσκο, το 1967. Ο Norman Jay Hobday, που αργότερα έγινε γνωστός ως Henry Africa, άλλαξε συθέμελα το σκηνικό του μπαρ, αντικαθιστώντας το σκοτεινό εσωτερικό με την συνήθως ξύλινη επένδυση, με ένα πιο χαλαρό και ανάλαφρο, τοποθετώντας κρεμαστές φτέρες και φυτά σε γλάστρες. Αυτή η έντονη αντίθεση, συγκριτικά με τα τυπικά American bar που εξακολουθούσαν να υφίσταντο μέχρι τότε, προσέλκυσε νέα πελατεία, κυρίως πιο νέα άτομα και αρκετές γυναίκες, αφού τα μπαρ με τις φτέρες έγιναν πιο φιλόξενα και λιγότερο «εκφοβιστικά».

Το Lehr’s Greenhouse restaurant and florist στο San Francisco

Στα της εσωτερικής διακόσμησης, τα μπαρ με τις φτέρες διέθεταν μπρούτζινα στοιχεία, βιτρό και έπιπλα εμπνευσμένα από τη βικτωριανή εποχή, τα οποία δημιουργούσαν μια πιο εκλεπτυσμένη και συγχρόνως χαλαρή ατμόσφαιρα που θύμιζε σπίτι. Τα ταβάνια και τα τραπέζια διακοσμήθηκαν από κρεμαστά και επιτραπέζια φωτιστικά τύπου Tiffany, χρησιμοποιήθηκαν vintage καρέκλες και σκαμπό, κρεμάστηκαν πίνακες ζωγραφικής στους τοίχους, ενώ το ξύλο παρέμεινε ως βασικό δομικό υλικό στον χώρο. Το πιο σημαντικό όμως ήταν τα φυτά, τα οποία για πρώτη φορά έμπαιναν και σε τέτοιο βαθμό στο σκηνικό των μπαρ. Νεαρά άτομα και μόνες γυναίκες ήρθαν για πρώτη φορά και σε τέτοιο βαθμό στα μπαρ, τα οποία έγιναν σημείο συναναστροφής και γνωριμιών χωρίς τον οποιονδήποτε κίνδυνο των μπαρ των περασμένων δεκαετίων. Τα μπαρ με τις φτέρες έγιναν σημείο συνάντησης και έντονου φλερτ σε μια δεκαετία που ούτως ή άλλως χαρακτηρίστηκε από την σεξουαλική απελευθέρωση. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε, πως μέχρι τότε, αρκετοί νεαροί της εποχής είχαν γυρίσει την πλάτη τους στα μπαρ, στρεφόμενοι προς τα «ψυχαγωγικά» ναρκωτικά.

Οι νεαρές γυναίκες και άντρες στα μπαρ με τις φτέρες φλέρταραν εντόνως με Chablis και εισαγόμενη μπίρα -φαίνεται πως από τότε καθιερώθηκε το λευκό κρασί από τη Βουργουνδία ως σέξι. Όταν παράγγελναν κοκτέιλ, οι πελάτες στα μπαρ με τις φτέρες, προτιμούσαν πιο απλά «αναμειγνυολογήματα», όπως το Kamikaze, την Tequila Sunrise, το Harvey Wallbanger ή την υπέρτατη δημιουργία των fern bar, το ‘’Lemon Drop’’! Όταν τα μπαρ με τις φτέρες έφθασαν στην ηδονιστική τους κορύφωση στη δεκαετία του ’70, προστέθηκαν στον κατάλογο των προσφερόμενων ποτών και τα «κακόφημα» ‘’frozen disco drink’’, από το Frozen Daiquiri και την παγωμένη Pina Colada, μέχρι τα μιλκσέικ με αλκοόλ, των οποίων οι θερμίδες προφανώς «καίγονταν» στην πίστα!

Η επιρροή των fern bar στην εξέλιξη της σκηνής των μπαρ ξέφυγε πέρα από τη σύντομη εποχή τους. Αποτέλεσαν έναν ακόμη πρόδρομο των σημερινών μπαρ και των κοκτέιλ, δίνοντας έμφαση στην ατμόσφαιρα και στην συμπεριληπτικότητα. Τα μπαρ με τις φτέρες αποτέλεσαν κάτι περισσότερο από ένα απλό μπαρ για να πιεί κάποιος το ποτό του· έγιναν hub κοινωνικότητας, συναναστροφής και γνωριμιών, ακόμη και fashion statement! Θα μπορούσαμε να πούμε πως αποτέλεσαν ακόμη και το μεταβατικό σημείο για επόμενες τάσεις, όπως αυτή της craft σκηνής των κοκτέιλ ή της gastropub.

Ειδικά αν σκεφτούμε πως ένα από τα πρώτα και πιο επιδραστικά μπαρ με φτέρες υπήρξε το TGI Friday’s, το οποίο φυσικά εδώ και δεκαετίες έχει γίνει διεθνής αλυσίδα.

Τα μπαρ με τις φτέρες πέθαναν τη δεκαετία του ’80 επί εποχής Ρίγκαν, πέφτοντας ως θύματα της κρίσης του AIDS, αλλά και της μετατόπισης των προτιμήσεων των Αμερικανών Γιάπηδων από το happy hour, στο nouvelle cuisine και στα παρελκόμενά του.

Σήμερα, αρκετά από τα στοιχεία εκείνων των fern bar έχουν ενσωματωθεί στα σύγχρονα, όπως τα φυτά, ενώ η χαλαρή ατμόσφαιρα αποτελεί εκ των ων ουκ άνευ στοιχείο οποιουδήποτε επιτυχημένου μπαρ.