Δορκάδα. Το γαλακτοπωλείο στο οποίο ο χρόνος σταματά και γεύεται.

Θα περίμενε κανείς από μια ιστοσελίδα για ποτά να δημοσιεύσει άρθρο για ένα παραδοσιακό γαλακτοπωλείο-ζαχαροπλαστείο σε μια γειτονιά της Θεσσαλονίκης; Ίσως όχι, όμως η Δορκάδα κατέκτησε δικαιωματικά τη θέση της στο Bitterbooze, αφού εδώ και χρόνια διατηρεί αντίστοιχη θέση στην καρδιά αυτών που το έχουν τιμήσει.

Η ομορφιά της γεύσης μπορεί να λάβει πολλές μορφές και το υπέρτατο στοίχημα, τολμώ να καταθέσω, πως είναι η διαρκής ανακάλυψη αυτής της ομορφιάς και η δημιουργία μιας όσο το δυνατόν ευρύτερης αποθήκης αναμνήσεων.

Μεταφέρω στο χαρτί τα λόγια του Βίκτωρος Ουγκό: «Τίποτα δεν  ξυπνά την ανάμνηση όσο ένα άρωμα». Για αυτό το άρωμα παλιού γαλακτοπωλείου θα σας μιλήσω στο παρόν άρθρο. Για την γεύση μιας άλλης εποχής.

Στις παρυφές της Άνω Πόλης, στην περιοχή του Αγ. Δημητρίου και πιο συγκεκριμένα στην οδο Κασσάνδρου 91 (προσεχώς θα μεταφερθεί ακριβώς απέναντι στον αριθμό 66) υπάρχει ένα μικρό μαγαζί με ιστορία εξήντα ετών και με περίεργο όνομα, η Δορκάδα.

Η Δορκάδα είναι ένα προσφυγικό χωριό της επαρχίας Λαγκαδά  διάσημο για τα τυροκομικά του προϊόντα. Οι κάτοικοι του εγκαταστάθηκαν ως πρόσφυγες στην περιοχή το 1922, προερχόμενοι κυρίως από την Ανατολική Θράκη και πιο συγκεκριμένα από ένα χωριό της, το Καρατζακιόι, που σημαίνει «το Χωριό του Ελαφιού». Στον καινούριο τους τόπο έδωσαν το όνομα Δορκάδα, που είναι ένα είδος ζαρκαδιού, ως ανάμνηση της γενέτειρας τους. Η εκτροφή αιγοπροβάτων υπήρξε μία από τις κύριες δραστηριότητές τους και η τέχνη του πρόβειου γιαουρτιού είναι που καθιέρωσε το γιαούρτι Δορκάδος ως ένα κορυφαίο προϊόν.

Όταν ο πρώτος ιδιοκτήτης Ταξιάρχης Τομαράς, θείος των τωρινών ιδιοκτητών, μεταφέρει το 1961 στην οδό Κασσάνδρου την μικρη του επιχείρηση, της δίνει το όνομα Δορκάδα και συνεχίζει και αυτός την τέχνη του παραδοσιακού γιαουρτιού, όπως την έμαθε δίπλα στους πρωτοπόρους τυροκόμους. Σήμερα η επιχείρηση βρίσκεται στα χέρια της τρίτης γενιάς ιδιοκτητών, των δύο Γιάννηδων της οικογενείας Γκαβαλίδη, ξαδέρφια και συνεχιστές αυτού του ιστορικού για την Θεσσαλονίκη γαλακτοπωλείου.

H γνωριμία μου μαζί τους δεν πραγματοποιήθηκε υπό τις πιο φυσιολογικές συνθήκες, καθώς στο ένα μου χέρι κρατούσα έναν μπαμπά και στο άλλο ένα γιαουρτάκι. Αρνιόμουν, καθώς φαινόταν, να αφήσω το ένα χέρι μου ελεύθερο, σαν κάποια μαγική δύναμη να μου οδηγούσε τα χέρια. Η μαγική αυτή δύναμη φυσικά δεν ήταν άλλη από τα ίδια τα προϊόντα της Δορκάδας.

Το βασικό προϊόν του καταστήματος, για το οποίο έχει άλλωστε αποκτήσει και το μεγαλύτερο μέρος της φήμης του, είναι το παραδοσιακό πρόβειο γιαούρτι που φτιάχνεται στο κατάστημα. Εντυπωσιάστηκα από την υφή και τη γεύση του, σαν το πρωτοδοκίμασα το προηγούμενο βράδυ μέσα σε ένα γαμοπίλαφο, σε πολύ γνωστό κρητικό εστιατόριο της πόλης. Το κορυφαίο πρόβειο γιαούρτι που έχω δοκιμάσει μέχρι σήμερα! Ενώ ψηλά στις προτιμήσεις του κοινού βρίσκονται και όσα γλυκά έχουν την κρέμα ως πρωταγωνιστή. Παραδοσιακές Κρέμες, ρυζόγαλο, γαλακτομπούρεκο, τρίγωνα Θεσσαλονίκης, κοκ, συνθέτουν το βασικό προφίλ, χωρίς να υπολείπονται και τα υπόλοιπα γλυκά, καθώς πορτοκαλόπιτες και σοκολατόπιτες συναγωνίζονται επάξια για μια θέση στις προτιμήσεις των επισκεπτών.

Ο δικός μου έρωτας με την πρώτη ματιά όμως ήταν άλλος· oι μπαμπάδες.

Μην με ρωτήσετε τι το ιδιαίτερο είχαν αυτοί οι μπαμπάδες, δυσκολεύομαι να σχηματίσω προτάσεις που να περιγράφουν το γευστικό αποτέλεσμα. Μόνο εικόνες μιας άλλης εποχής μου ήρθαν στο μυαλό, καθώς δοκίμαζα, μαζί με μικρές στιγμές ευτυχίας.

Ολόκληρο το οικοδόμημα αυτού του γαλακτοπωλείου στηρίζεται σε τρεις πολύ απλές λέξεις: «Πρόβειο, γάλα, ολόπαχο», μαζί με την παραδοσιακή τέχνη και την αγάπη των ανθρώπων του να την κρατήσουν ζωντανή και αναλλοίωτη στον χρόνο.

Σε αυτές τις τρείς λέξεις στηρίζεται και μια ακόμη πολύ σημαντική παρασκευή· το παγωτό «Ντοντουρμάς» της Δορκάδας. Ο Ντοντουρμάς, ή αλλιώς, το χτυπητό παγωτό (Ντοντουρμά σημαίνει «παγωμένο» στα τουρκικά) είναι παραδοσιακό παγωτό τουρκικής προέλευσης και φτιάχνεται με την προσθήκη σαλεπιού. Σκληρό, με μαστιχωτή υφή, είναι το μόνο παγωτό που κόβεται με μαχαίρι και τρώγεται με πιρούνι, χάρη στη συμπαγή και βαριά υφή του που το κάνει να ξεχωρίζει. Αρκεί μία κουταλιά για να καταλάβεις την έντονη γεύση του και το πόσο πλούσιο είναι, ούτε τόσο γλυκό, όμως ούτε και ελαφρύ. Μια μπάλα παγωτό κρέμα ήταν αρκετή να με χορτάσει, χωρίς να λιώνει για όσο διάστημα εγώ την απολάμβανα.

Και αφού μεσα σε διάστημα μιας ώρας κατανάλωσα τα γλύκα ενός μήνα και βάλε, αποφάσισα να πάρω τον δρόμο της επιστροφής αποχαιρετώντας τους φιλόξενους ανθρώπους της Δορκάδας καταβάλλοντας προσπάθεια να ελευθερώσω το ένα μου χέρι από ακόμη έναν μπαμπά που αρνιόταν πεισματικά να με αποχωριστεί.