Μπάρμαν, βρήκα μερικά έντομα στο ποτό μου!
Γιαννης Κοροβεσης•Articles
Με την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου να πλησιάζει και το κόκκινο χρώμα να κυριαρχεί σε ευχετήριες κάρτες, κραγιόν, τριαντάφυλλα και web banner, αποφάσισα να ασχοληθώ με το πιο γνωστό ίσως ερυθρωπό χρώμα στα ποτά, αυτό του Campari, το επονομαζόμενο και crimson red. Ένα χρώμα που δημιουργείται εδώ και αιώνες από μια φυσική χρωστική ουσία, το καρμίνιο, μια χρωστική ουσία που με τη σειρά της παράγεται από… έντομα!
Πρώτοι οι γηγενείς πληθυσμοί της Νοτίου Αμερικής στην αρχαιότητα ανακάλυψαν τη συγκεκριμένη χρωστική ουσία, όταν αποξήραναν το κέλυφος, τα φτερά και τα αυγά συγκεκριμένων θηλυκών εντόμων από την υποτάξη των Ομόπτερων και πιο συγκεκριμένα από τα Dactylopius coccus, Porphyrophora hamelii, και Porphyrophora polonica. Ξαδερφάκια έντομα των αφιδών, της μελίγκρας και άλλων κοκκοειδών εντόμων που συχνά βλέπουμε να απομυζούν τα φυτά μας. Οι Αζτέκοι και οι Μάγιας αποξήραναν λοιπόν τα εν λόγω αυτά έντομα, στη συνέχεια τα έκαναν σκόνη και τα χρησιμοποίησαν για να βάψουν τα πρώτα τους τεχνουργήματα. Και κάπως έτσι, ανακάλυψαν το χρώμα που χιλιετίες αργότερα θα χρησιμοποιούσαμε για να συνθέσουμε την ερυθρωπή απόχρωση του πάθους και του Campari.
Αυτή η ουσία που εμπεριέχεται στα εν λόγω έντομα ονομάζεται και καρμινικό οξύ και τα έντομα που χρησιμοποιούνται, ονομάζονται κοχενίλες. Όταν δε χρησιμοποιείται σε οποιοδήποτε τρόφιμο ή ποτό, επισημαίνεται με τον διακριτικό τίτλο E120.
Παρόλα αυτά, το πιο γνωστό ποτό που χρησιμοποιούσε την συγκεκριμένη ουσία αποφάσισε το 2006 να μετακινηθεί προς μια πιο vegan-friendly κατεύθυνση -χωρίς να γίνει απολύτως βίγκαν. Έτσι το Campari κατήργησε τη χρήση καρμινίου για τη δημιουργία του άλικου χρώματός του, καταφεύγοντας σε συνθετικές χρωστικές ουσίες.
Το παράδοξο συνέβη όταν κάποιοι νέοι, αρτιζάνοι παραγωγοί απεριτίβο και bitter λικέρ ζύγισαν τις επιλογές τους για το χρωματισμό των ποτών τους. Και κατέληξαν πως προτιμούν να χρησιμοποιήσουν ξανά τα μικρά και τσαχπίνικα αυτά έντομα, στο πλαίσιο των όσο γίνεται πιο φυσικών διεργασιών παραγωγής, παρά να καταφύγουν σε τεχνητές χρωστικές ουσίες, η πλειονότητα των οποίων αποτελούν παράγωγα πετρελαίου!
Όπως αντιλαμβάνεστε, υπάρχουν επιχειρήματα και από τις δύο πλευρές· με τη χρήση του καρμινίου και της κοχενίλης η διαδικασία παραμένει απόλυτα φυσική και εναρμονισμένη με την παράδοση, αποκλείονται όμως οι βίγκαν, από την άλλη, με τη χρήση άλλων προϊόντων, η παραγωγή γίνεται σαφώς πιο εύκολη -ίσως και πιο οικονομική- όμως χρησιμοποιούνται χημικά παράγωγα πετρελαίου.
Εν μέσω αυτού του διλήμματος εύλογα κάποιοι θα αναρωτηθούν· γιατί να έχουν αυτό το χρώμα τα απεριτίβο και τα πικρά λικέρ; Μα γιατί το άλικο αυτό χρώμα αποτελεί σήμα κατατεθέν της ιταλικής παράδοσης!