Μπίρα με ψωμί. Η νέα οικολογική πρόταση.
Κυριάκος Πιερράκος•Beer And The City
Σας έκανε μήπως εντύπωση ο τίτλος; Δεν θα έπρεπε, μιας και η μπίρα με το ψωμί βαδίζουν χέρι-χέρι εδώ και κάτι χιλιάδες χρόνια. Και πως θα μπορούσε να μη συμβαίνει αυτό, όταν και τα δύο παράγονται σχεδόν από τα ίδια υλικά; Νερό, σιτηρά, μαγιά. Ας πούμε, χαριτολογώντας, πως είναι ξαδέρφια. Τα τελευταία χρόνια λοιπόν έχει αρχίσει (με αργά βήματα είναι η αλήθεια) να αναβιώνει μια τάση στην σύνδεση των δύο σταθερών μας, που δεν είναι άλλη από τη μπίρα με ψωμί – είναι τόσο μικρή αυτή η τάση που ακόμα ως «είδος» δεν έχει επίσημη ονομασία! Για ποιο λόγο κάποιοι ζυθοποιοί έχουν στραφεί όμως στην παραγωγή της συγκεκριμένης μπίρας; Η απάντηση δυστυχώς δεν είναι και ό,τι πιο ευχάριστο…
Το ψωμί, ως γνωστόν, αποτελεί μια από τις κορυφαίες επιλογές στην διατροφή του δυτικού κόσμου. Είναι γευστικό, οικονομικό και διαθέτει πάμπολλες χρήσεις σε όλα τα γεύματα της μέρας μας. Δυστυχώς, έχει όμως ένα μεγάλο μειονέκτημα: πάρα πολύ μικρό χρόνο ζωής. Εάν δεν καταναλωθεί εντός ελαχίστων ημερών χάνει όλη την φρεσκάδα του, σκληραίνει, μας δυσκολεύει να το φάμε. Και εκεί οδεύουμε σε ένα από τα μεγάλα προβλήματα της εποχής μας που δεν είναι άλλο από την σπατάλη τροφίμων ή στα Αγγλικά, food waste. Πολλά τρόφιμα που έχουν υπερβεί την ημερομηνία λήξης τους ή έστω δεν θεωρούνται πλέον φρέσκα, πάνε στα σκουπίδια και κατ’ επέκταση σε χωματερές. Από αυτά τα απορριφθέντα τρόφιμα, υπολογίζεται πως χονδρικά το 40% είναι είδη ψωμιού. Μένοντας μάλιστα στις χωματερές, τα τρόφιμα επιβαρύνουν την ατμόσφαιρα μιας και απελευθερώνουν μεθάνιο που σχετίζεται άμεσα με την κλιματική αλλαγή – και φυσικά δεν πιάνουμε καν το ηθικό της υπόθεσης, πως όλα αυτά τα τρόφιμα θα μπορούσαν να είχαν θρέψει πεινασμένους ανθρώπους.
(σ.σ.: Not so fun fact: Μαντέψτε ποια χώρα πρωταγωνιστεί με μεγάλη διαφορά από την δεύτερη στην σπατάλη τροφίμων στην Ευρώπη; Ναι, αυτή που φαντάζεστε!
Πως δημιουργείται λοιπόν η μπίρα με ψωμί;
Εδώ λοιπόν μπαίνει στην εξίσωση η ευρηματικότητα του ζυθοποιού που σε συνδυασμό με τις οικολογικές του ανησυχίες, κατέληξε στην προφανή ιδέα: από το να σαπίζει το ψωμί σε χωματερές με ό,τι αυτό συνεπάγεται, γιατί να μην το χρησιμοποιήσω; Τι περίεργο υπάρχει σε μια μπίρα με ψωμί, από τη στιγμή που και τα δύο προέρχονται από τα ίδια υλικά; Έτσι λοιπόν κάποιοι λίγοι (για την ώρα) ζυθοποιοί αποφάσισαν να αντικαταστήσουν περίπου το 30% των σιτηρών που χρησιμοποιούν στις συνταγές τους με ψωμί που προοριζόταν για πέταμα. Το αποτέλεσμα σύμφωνα με όσους έχουν δοκιμάσει τις συγκεκριμένες μπίρες είναι (επιεικώς) ενδιαφέρον. Οι μπίρες έχουν πιο πλούσια, «ψωμένια» γεύση, όπως αναμενόταν, και δεν υπολείπονται σε τίποτα από τις αντίστοιχες που διαθέτουν μόνο βυνοποιημένο κριθάρι ή σιτάρι. Για την ώρα, πέρα από μερικές one-off τέτοιου στιλ μπίρες που έχουν βγει από κάποια ζυθοποιεία, οι μοναδικοί που έχω εντοπίσει να παράγουν μπίρα με ψωμί σε σταθερή βάση είναι η Toast Ale και η Crumbs Brewing, αμφότερες από την Αγγλία. Θα σας πρότεινα να μπείτε στα σάιτ και των δύο ζυθοποιείων και να μελετήσετε τα about/mission τμήματα τους μιας και θα βρείτε αρκετές χρήσιμες πληροφορίες πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.
Θα λυθεί το φαινόμενο του θερμοκηπίου επειδή κάτι τύποι στην Αγγλία έφτιαξαν μπίρα με ψωμί; Προφανώς και όχι, αλλά ακόμα πιο προφανώς, είναι μια κίνηση προς την σωστή κατεύθυνση. Η μπίρα με ψωμί ενδεχομένως να κινήσει το ενδιαφέρον της ευρύτερης craft κοινότητας τα επόμενα χρόνια, μιας και η συγκεκριμένη σκηνή έχει αποδείξει πως διαθέτει ευαισθησίες σε θέματα δικαιωμάτων, αποδοχής της διαφορετικότητας, ισότητας, οικολογίας. Στην Ελλάδα δεν είμαι σίγουρος ότι μπορεί να φτιαχτεί μια τέτοια μπίρα λόγω κάποιων περιορισμών που βασίζονται σε προϊστορικούς νόμους και που δυστυχώς είναι ακόμα σε εφαρμογή, αλλά αυτό θα το εξετάσουμε στο επόμενο κείμενο…