Μπέρμπον: Η ιστορία του θρυλικού αμερικανικού αποστάγματος, γουλιά γουλιά.

Το μπέρμπον αποτελεί κάτι παραπάνω από τον ακρογωνιαίο λίθο των αμερικανικών αποσταγμάτων, υφαίνεται ως μια ταπισερί στον τοίχο της ιστορίας του Νέου Κόσμου και ενσαρκώνει τη σάγκα των πιο μεγάλων πιονέρων της, ένα έπος επιβίωσης και αυτοσυντήρησης μέσα από τα σκοτεινά χρόνια της Ποτοαπαγόρευσης, στο δρόμο του για την τελειότητα. Καθώς εξερευνώ όλα αυτά τα χρόνια τα βάθη του, συναντώ ιστορίες από το παρελθόν του και φιγούρες που διαμόρφωσαν το ταξίδι του, αλλά και την εξέλιξη που εδραιώνει τη θέση του στη σημερινή βιομηχανία των ποτών.

Η Παλαιά Διαθήκη του μπέρμπον: Ένας θρύλος γεννιέται

Οι πρώτες γραπτές καταγραφές για το μπέρμπον χρονολογούνται στα τέλη του 18^ου αιώνα στο Κεντάκι των ΗΠΑ, όταν οι πρώτοι άποικοι, αναζητώντας τρόπους για να χρησιμοποιήσουν το άφθονο καλαμπόκι που χάριζε η εύφορη γη του Bluegrass, δημιούργησαν άθελά τους μια ολόκληρη βιομηχανία. Μεταξύ των πρωτοπόρων ξεχώρισε ο Elijah Craig, ο οποίος συχνά αποκαλείται και «Πατέρας του Μπέρμπον». Ο Craig, λειτουργός της πρώιμης Εκκλησίας των Βαπτιστών στην Αμερική και ποτοποιός, ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε καμένα βαρέλια δρυός για την ωρίμαση του μπέρμπον, μια απολύτως καθοριστική διαδικασία για τη βιομηχανία.

Αμερικανική Ποτοαπαγόρευση

Ο δρόμος, παρόλα αυτά, του μπέρμπον στον χρόνο δεν ήταν στρωμένος με ροδοπέταλα. Οι λέοντες του Hic Sunt Leones που σίγουρα θα είχαν δει οι άποικοι στους πρώιμους αμερικανικούς χάρτες, εμφανίστηκαν με την πιο δύσκολη δοκιμασία, αυτή των δεκαετιών του 1920 και του 1930, όταν εφαρμόσθηκε συνταγματικά η ποτοαπαγόρευση, η οποία πρακτικά, απαγόρευε την παραγωγή, την εμπορία και την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών. Ωστόσο, ακόμη και αυτούς τους χαλεπούς καιρούς, το μπέρμπον άντεξε. Αποστακτήρια όπως το Stitzel-Weller με επικεφαλής τον Julian “Pappy” Van Winkle, πλοηγήθηκαν μέσα από αυτά τα ταραγμένα νερά της αμερικανικής ιστορίας και αποκτώντας άδεια παραγωγής φαρμακευτικών ποτών, άντεξαν και διασφάλισαν πως η φλόγα του μπέρμπον δε θα σβήσει ποτέ.

Η Αναγέννηση

Με την 21^η τροποποίηση του Αμερικανικού Συντάγματος και τη συνταγματική κατάργηση της Ποτοαπαγόρευσης το 1933, η βιομηχανία του μπέρμπον αναγεννήθηκε. Αποσταγματοποιοί όπως ο Jim Beam και ο Bill Samuels Sr ανέστησαν και βελτίωσαν τις οικογενειακές συνταγές παρασκευής μπέρμπον που κατείχαν ως οικογενειακά κειμήλια και έθεσαν τα θεμέλια για μερικά από τα πλέον αξιοσέβαστα brand του Σήμερα, όπως το ομώνυμο Jim Beam και το Maker’s Mark, αντίστοιχα. Εκείνη η εποχή σηματοδότησε μια σημαντική στροφή προς την ποιότητα και τη συνέπεια, αναδεικνύοντας το μπέρμπον από ένα απλό εμπορικό προϊόν σε ένα τεχνούργημα συνώνυμο της αμερικανικής πολιτισμικής κληρονομιάς.

Το μπέρμπον σήμερα

Σήμερα το μπέρμπον ζει έναν ακόμη Χρυσό Αιώνα. Οι καινοτομίες στην παραγωγή και η άνοδος στη δημοτικότητά του έχουν οδηγήσει σε μια μεγάλη έκρηξη εκφράσεων και νέων στιλ. Αποσταγματοποιοί όπως ο Fred Noe (έβδομης γενιάς αποσταγματοποιός του Jim Beam) ή η νεοεισελθείσα Marianne Eaves (Πρώτη γυναίκα Master Distiller στο Κεντάκι μετά την Ποτοαπαγόρευση), ξεπερνούν διαρκώς τα όρια αυτού του παραδοσιακού για την Αμερική αποστάγματος.

Το γευστικό και αρωματικό προφίλ του μπέρμπον

Στον καρδιά του γευστικού και αρωματικού προφίλ του θα βρείτε τη γλυκιά, αλλά και στιβαρή γεύση του αραβόσιτου, του σιτηρού που σμίλεψε τον χαρακτήρα του μπέρμπον. Αυτή, συμπληρώνεται από τα αρώματα του καμένου ξύλου από το εσωτερικό των βαρελιών, τα οποία χαρίζουν πολυπλοκότητα, μέσα από αρώματα βανίλιας, καραμέλας και ψημένου ψωμιού. Οι ποσοστώσεις των δευτερογενών σιτηρών που συμπληρώνουν το mash bill -σίκαλη και σιτάρι-, όσο και τα χρόνια και οι συνθήκες ωρίμασης, διαφοροποιούν περαιτέρω το ευρύ γευστικό και αρωματικό του φάσμα, δημιουργώντας αποστάγματα που εκτείνονται από ρωμαλέα και πιπεράτα, σε φρουτώδη και βοτανικά ή ήπια και γλυκόπιοτα, αλλά και όλους τους μεταξύ τους συνδυασμούς.

Εμβληματικά μπέρμπον – Οι κολώνες του αμερικανικού ουίσκι

Η ίδια η ιστορία του μπέρμπον έχει κρατήσει κάποιες συγκεκριμένες θέσεις στο πάνθεον του αμερικανικού εθνικού αποστάγματος για μερικά από τα πλέον εμβληματικά brand, καθένα από τα οποία, αντιπροσωπεύει και ένα ξεχωριστό κεφάλαιο στην αφήγηση του. Το θρυλικό Pappy Van Winkle, για τις τιμές του οποίου όλοι γκρινιάζουμε, δεν αποτελεί τυχαίο παράδειγμα, παρά συνώνυμο της αριστείας και του σπάνιου craftmanship και ως τέτοιο διαφυλάσσεται μέχρι σήμερα, αρνούμενο να αυξήσει την παραγωγή του προκειμένου να καλύψει τη ζήτηση. Αλλά και το Buffalo Trace, από το αντίστοιχο αποστακτήριο που απλώνει τις ρίζες του στα τέλη του 1700. Ή το Maker’s Mark, το οποίο πρωτοπόρησε χρησιμοποιώντας μεγάλη ποσόστωση από κόκκινο, χειμερινό, σκληρό σιτάρι, αντί για σίκαλη, χαρίζοντας ένα πιο απαλό γευστικό προφίλ. Στον αντίποδα, το Wild Turkey έγινε γνωστό για το ρωμαλέο και πιπεράτο χαρακτήρα του, εξαιτίας του υψηλού ποσοστού σίκαλης στο μείγμα των δημητριακών της (mash bill), αλλά και των έντονα καμένων βαρελιών που χρησιμοποιεί. Και βεβαίως, ας μην ξεχνάμε και το Woodford Reserve, με το πανέμορφο αποστακτήριό του στις Βερσαλλίες του Κεντάκι, ένα από τα brand που έδωσαν ιδιαίτερη και ουσιαστική έμφαση στη δεξιοτεχνία στην παραγωγή.

Η συνεισφορά του μπέρμπον στην παγκόσμια αγορά των ποτών

Πέρα από την προφανή, πολιτισμική, το μπέρμπον συνεισφέρει σε μεγάλο βαθμό και οικονομικά. Το ‘’Bourbon Boom’’ που βιώνουμε την τρέχουσα δεκαετία έχει φέρει τρομακτική ανάπτυξη στη βιομηχανία των αμερικανικών αποσταγμάτων, αλλά και στην παγκόσμια οικονομία των ποτών εν γένει. Σύμφωνα με το Distilled Spirits Council των ΗΠΑ, οι εξαγωγές του αμερικανικού ουίσκι (συμπεριλαμβανομένου του μπέρμπον) ξεπέρασαν το ένα δισεκατομμύριο δολάρια τα προηγούμενα χρόνια.

Φυσικά, η βιομηχανία του μπέρμπον επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό και τον τουρισμό, πρωτίστως με το Kentucky Bourbon Trail, το σημαντικότερο ίσως, και πιο επιδραστικό τουριστικό πρόγραμμα σχετικό με το αλκοόλ παγκοσμίως, για το οποίο αξίζει να αφιερώσω ξεχωριστό άρθρο. Το 2022 οι επισκέπτες του προγράμματος που στοχεύει στη γνωριμία τους με το αμερικανικό ουίσκι, ξεπέρασαν τα 2,1 εκατομμύρια, καταρρίπτοντας κάθε προηγούμενο ρεκόρ, ακόμη και προ πανδημίας. Ενώ, είναι χαρακτηριστικό πως, από το 1999 που ιδρύθηκε το Kentucky Bourbon Trail, η παραγωγή του μπέρμπον έχει αυξηθεί κατά 495%!

Συμπερασματικά, το μπέρμπον αποτελεί ένα καθόλα αξιοσέβαστο απόσταγμα, με πλούσια ιστορία, λέξεις και ήρωες της οποίας αποκαλύπτονται σε κάθε γουλιά του. Μια ιστορία επιβίωσης και επιτυχίας, από το ταπεινό του ξεκίνημα στις τότε παραμεθόριες και έρημες φάρμες, μέχρι την καθιέρωσή του σήμερα σε μια από τις θέσεις της κορυφής, ένα απόσταγμα που συμβαδίζει με το ασίγαστο πνεύμα των δημιουργών του, αλλά και με τις ίδιες τις ΗΠΑ, αφού αποτελεί το ‘’America’s Native Spirit’’, όπως τουλάχιστον αποφάσισε και επίσημα το αμερικανικό Κογκρέσο με ψήφισμα, το 1964.