Becherovka: Το καλτ, τσέχικο ελιξίριο με τους φανατικούς οπαδούς

Έντονα γευστικά, με εικόνα που σπάνια αλλάζει, πιο μακριά από το πλαίσιο του κλασικού, κοντά σε αυτό του «παλιομοδίτικου» και συνταγή σχεδόν πάντα μυστική, με δεκαετίες ιστορίας και μικρό, αλλά φανατικό κοινό, τα καλτ ποτά από όλο τον κόσμο που μισούμε να λατρεύουμε και λατρεύουμε να μισούμε, διαθέτουν σχεδόν πάντα όμορφες ιστορίες που υφαίνουν τον μύθο γύρω από το brand name τους, ενώ τα περισσότερα μπαρ έχουν κι από μία φιάλη, κάπου ξεχασμένη στο back bar τους. Το εθνικό ποτό της Τσεχίας που κερδίζει με το σπαθί του μια θέση στο πάνθεον των καλτ ποτών λέγεται Becherovka -προφέρεται Μπέκερόβκα- και τα τελευταία χρόνια έχει καταφέρει να γίνει αρκετά δημοφιλές και στις πιο νέες γενιές της χώρας.

Αν ακούτε για πρώτη φορά το όνομά του και σας φαντάζει δύσκολο, σκεφτείτε πως όταν πρωτοδημιουργήθηκε, περισσότερο από δύο αιώνες πριν, ήταν ακόμη δυσκολότερο! Το Karlsbader Becherbitter δημιουργήθηκε φυσικά στη λουτρόπολη του πρώην Κάρλσμπαντ, νυν Κάρλοβι Βάρι, από τον Josef Vitus Becher, έμπορο, φαρμακοτρίφτη και παραγωγό ελιξιρίων δια πάσα νόσο και αλκοολούχων ποτών. Το ποτό που σήμερα στέκει περήφανα ως τεχνούργημα πολιτισμικής κληρονομιάς και παράδοσης της χώρας, δημιουργήθηκε αρχικά ως ένα τέτοιο ελιξίριο, μια μυστική συνταγή ανάμειξης περισσότερων από είκοσι βοτάνων και μπαχαρικών, με αφορμή την επίσκεψη του πρίγκηπα Maxmillian Friedrich, του Οίκου των Πλέτενμπεργκ, μιας οικογένειας Uradel (παλαιών ευγενών) της Βεστφαλίας, με τον οποίο συζήτησαν εκτενώς για τη σημασία των βοτάνων στην τότε σύγχρονη ιατρική. Σήμερα, λέγεται, πως αυτή τη συνταγή τη γνωρίζουν μόνο δύο άτομα σε όλη την εταιρεία.

Ένα λικέρ βοτάνων, λοιπόν, περί αυτού πρόκειται. Ένα λικέρ στη λογική του γαλλικού Suze, των μοναστηριακών Bénédictine και Chartreuse, του γερμανικού Jägermeister, του αντίστοιχου ιταλικού Fernet, ακόμη και το Campari μπορεί να μπει σε αυτή την ευρεία κατηγορία. Αυτά παράγονται συνήθως με μια αλκοολούχα βάση στην οποία εκχυλίζονται βότανα και μπαχαρικά και στην οποία στη συνέχεια προστίθεται κάποια γλυκαντική ουσία και νερό μέχρι τους αλκοολικούς βαθμούς εμφιάλωσης.

Το γευστικό προφίλ της Becherovka συχνά περιγράφεται με έντονες αρωματικές νότες τζίντζερ και κανέλας και καταναλώνεται συνήθως σκέτο, ως digestif, μετά το φαγητό. Η πιο γνωστή ανάμειξή του όμως, συνοδεύει τόνικ, στο καλυτερότερο όνομα κοκτέιλ στον κόσμο· Becherovka + Tonic = Beton! Αναμείχθηκε για πρώτη φορά στην παγκόσμια έκθεση Expo του ’67 στο Μόντρεαλ και φυσικά αποτελεί και φόρο τιμής στο αγαπημένο δομικό υλικό της Τσεχίας, των Βαλκανίων και όχι μόνο, αναπόσπαστο στη σύγχρονη ανοικοδόμηση τις δεκαετίες που ακολούθησαν.

Η Becherovka συνδέθηκε πολύ βαθιά με τη σύγχρονη κουλτούρα της Τσεχίας. Περισσότεροι από 60,000 επισκέπτες περιηγούνται ετησίως στο μουσείο του Jan Becher στο Κάρλοβι Βάρι, στο σημείο που βρίσκονται οι αρχικές εγκαταστάσεις του εργοστασίου παραγωγής. Στο μουσείο ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να μάθει για το πως εξελίχθηκε το brand και επιβίωσε όλες αυτές τις δεκαετίες, ακόμη και σε χρόνια που η ποτοποιία δοκιμάστηκε, όπως την κομμουνιστική περίοδο στη χώρα.

Σήμερα, η Becherovka φαίνεται πως μετά από μια επιτυχημένη αναθεώρηση του σχεδιασμού της φιάλης, έχοντας όμως διατηρήσει στο ακέραιο τη συνταγή της, έχει αυξήσει τη δημοτικότητά της μεταξύ των νεαρότερων καταναλωτών. Ποιος να το φανταζόταν πως θα μπορούσε ένα λικέρ βοτάνων να φιγουράρει σε κλαμπ και σε κοκτέιλ μπαρ και να απολαμβάνεται από νεαρούς κάτω των 30… Κι όμως, μπορεί η Becherovka να είναι «δύσκολη» γευστικά, πλην όμως, είναι αυθεντική, διαθέτει έντονη παράδοση και storytelling, αλλά και εκείνα τα στοιχεία του καλτ που ιντριγκάρουν τους νεαρούς καταναλωτές.

Δεν πούλησε τυχαία, άλλωστε 600,000 εννιάλιτρα κιβώτια μέσα στο 2022! Παρόλα αυτά, με την έλευση του 2024, ο όμιλος στον οποίο ανήκε μέχρι σήμερα, η Pernod Ricard, ανακοίνωσε την πώλησή της στον Πολωνέζικο πολυεθνικό όμιλο εταιρειών τροφίμων Grupa Maspex Wadowice, με επιχειρηματική δραστηριότητα στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη. Το ποσό της πώλησης δεν έγινε γνωστό, παρά μόνο οι ευχές του Fabrice Audan, CEO της Pernod Ricard Wyborowa και υπεύθυνο διαχείρισης της Pernod Ricard κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, πως «ευχόμαστε η Maspex να γιγαντώσει ακόμη περισσότερο αυτό το εμβληματικό brand».