Οι γεωγραφικές ενδείξεις και οι αλλαγές που προωθούνται στην ευρωπαϊκή νομοθεσία

Το Δεκέμβριο του 2016^, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την αντικατάσταση του Κανονισμού 100/2008 περί αλκοολούχων ποτών με έναν νέο, προκειμένου να εναρμονιστεί με τη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο της ΕΕ για τα αλκοολούχα ποτά επιτρέπει την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων στην ενιαία αγορά, καθώς προβλέπει ορισμούς των προϊόντων, κανόνες επισήμανσης και διατάξεις που σχετίζονται με την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων για αυτά. Ο παρών ­κανονισμός δεν προβλέπεται να αλλάξει ως προς την ουσία του, αυτό που φαίνεται μόνο να προωθείται προς αλλαγή, είναι οι διαδικασίες για την ένταξη, την εγγραφή και την ακύρωση στις γεωγραφικές ενδείξεις των αλκοολούχων προϊόντων.

Πόση σημασία έχουν οι γεωγραφικές ενδείξεις προϊόντων και το νομοθετικό πλαίσιο που τις διέπει;

Από το 2015 έχει ξεκινήσει μία μεγάλη συζήτηση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με την προστασία των καταναλωτών από την μη-ξεκάθαρη αναγραφή των ενδείξεων στα αλκοολούχα ποτά, αλλά και την προστασία του από την παραποίηση τους, τη μαύρη αγορά και φυσικά, την προστασία των ίδιων των παραγωγών αλλά και στις γεωγραφικές ενδείξεις. Σε αυτό το πλαίσιο, αλλά και αναγνωρίζοντας πως η αρτιζάνικη παραγωγή αλκοολούχων ποτών σε αρκετές περιοχές αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο του τουρισμού τους, η ΕΕ αποφάσισε να τροποποιήσει την στρατηγική της και να εντατικοποιήσει τους ελέγχους σε κάθε κράτος μέλος που παρουσιάζονται προβλήματα όπως τα παραπάνω.

Πρακτικά, η ΕΕ αποφάσισε την κατάργηση του ήδη υπάρχοντος παραρτήματος με τις προστατευόμενες γεωγραφικές ενδείξεις του κανονισμού 110/2008 και τη δημιουργία μίας ονλάιν τράπεζας δεδομένων με όλες τις εγγεγραμμένες γεωγραφικές ενδείξεις, οι οποίες θα προκύψουν έπειτα από εκ νέου αίτηση των κρατών-μελών.

Όλες οι απαιτούμενες διαδικασίες, καθώς και η συμφωνία μεταξύ Επιτροπής και Βουλής των κρατών-μελών, έχουν πραγματοποιηθεί μέσα στο διάστημα που έχει μεσολαβήσει από το Δεκέμβριο του 2016 και η πρόταση για την τροποποίηση του κανονισμού έχει πλέον μπει στο τελικό της στάδιο.

Ο ανανεωμένος πλέον κανονισμός θα περιλαμβάνει και διευκρινίσεις επί των κανονισμών παραγωγής και ετικετοποίησης των αλκοολούχων ποτών, καθώς και επεξήγηση στα μέγιστα όρια περιεκτικότητας σε ζάχαρη που έχουν τεθεί σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων.

Οι μέχρι τώρα ελληνικές γεωγραφικές ενδείξεις που έχουν περάσει και έχουν εισαχθεί στο ονλάιν σύστημα είναι οι εξής:

Τσικουδιά/Τσίπουρο

Τσίπουρο Θεσσαλίας

Τσίπουρα Μακεδονίας

Τσίπουρο Τυρνάβου

Τσικουδιά Κρήτης

Ούζο

Ούζο Θράκης

Ούζο Καλαμάτας

Ούζο Μακεδονίας

Ούζο Μυτιλήνης

Ούζο Πλωμαρίου

Κίτρο Νάξου

Κουμκουάτ Κέρκυρας

Μαστίχα Χίου

Τεντούρα

Άξιο αναφοράς είναι το γεγονός πως ο χαρακτηρισμός «ρακή» που χρησιμοποιείται στην Κρήτη για τα αποστάγματα στεμφύλων, δεν υφίσταται στον ευρωπαϊκό κανονισμό, ενώ, ομοίως, απουσιάζει ο όρος Rakı, για το εθνικό ποτό της Τουρκίας.