Αγορά καφέ για το σπίτι – ένας μικρός οδηγός ποιότητας

Ένας μικρός οδηγός για αγορά καφέ για το σπίτι με όσα πρέπει να αναζητάτε, πώς να κρίνετε ποιοι κόκκοι είναι καλής ποιότητας και πώς να τους αποθηκεύετε.

Αγοράζοντας κόκκους καφέ

Είναι αρκετά δύσκολο έως αδύνατο να αναγνωρίζετε την ποιότητα προσυσκευασμένων και ακόμα περισσότερο προαλεσμένων κόκκων καφέ πριν τους προμηθευτείτε.

Ωστόσο, οι παρακάτω ενδείξεις συνιστούν ότι ο παραγωγός έχει καταβάλει κάποια προσπάθεια για λεπτομέρεια στην ποιότητα του προϊόντος του:

• Η συσκευασία του καφέ έχει «αρωματική βαλβίδα». Αυτό επιτρέπει στον καφέ να αναπνέει, αλλά δεν αφήνει τον αέρα να εισχωρήσει στη συσκευασία (περισσότερα για αυτό στη συνέχεια).
• Διευκρινίζεται η ακριβής ημερομηνία καβουρδίσματος. Ο καφές θα έπρεπε να καταναλώνεται ιδανικά μέσα σε μία περίοδο από 1 έως το πολύ 12 εβδομάδες από το καβούρδισμά του.
• Αναγράφεται η προέλευση ή η περιοχή συγκομιδής. Όπως ακριβώς συμβαίνει με το κρασί, οι διαφορετικές περιοχές προσδίδουν πράγματι διαφορετικά αρώματα στη γεύση του καφέ.
• Ο καφές κοστίζει περισσότερα από €5,00 το κιλό. Ναι, η ποιότητα κοστίζει. Ισχύει και για τον καφέ.

Αναγνωρίζοντας την ποιότητα

Αν βρήκατε τον καφέ που εμπιστεύεστε, μπορείτε να προχωρήσετε στην αξιολόγηση.

Η διαπίστωση ότι υπάρχουν διαφορές στην ποιότητα του καφέ γίνεται σχετικά γρήγορα και εύκολα. Κάποιες από αυτές δεν είναι τόσο εμφανείς, ενώ κάποιες άλλες διακρίνονται αμέσως ακόμα και από απόσταση.

Πριν το καβούρδισμα τα ελαττώματα των κόκκων είναι σε γενικές γραμμές ευκολότερο να εντοπιστούν. Όσο πιο σκούρο το καβούρδισμα, τόσο πιο δύσκολο είναι να καθοριστεί η ποιότητα. Τόσο οπτικά όσο και γευστικά. Είναι επίσης ένας λόγος που κάποιοι παραγωγοί κακής ποιότητας καφέ καβουρδίζουν τους κόκκους τους μέχρι καρβουνιάσματος.

Δεν υπάρχει κάποιο ενιαίο σύστημα κατηγοριοποίησης για κόκκους καφέ. Αυτό είναι κάτι που διαφέρει από χώρα σε χώρα. Αλλά η διαδικασία είναι εν πολλοίς η ίδια.

Στην αγορά καφέ για το σπίτι, σε γενικές γραμμές, ένα δείγμα 100 – 300 γραμμαρίων επεξεργασμένου, αλλά ωμού, καφέ εξετάζεται για χαλασμένους κόκκους. Τα σφάλματα αξιολογούνται διαφορετικά. Τα πιο ισχυρά συμπεράσματα σχετίζονται με τα ξένα σώματα στον πράσινο καφέ, όπως πετραδάκια και κλαδιά. Το πλήθος των ελαττωμάτων στη συνέχεια αθροίζονται και ο καφές κατηγοριοποιείται βάσει αυτού του αθροίσματος. Μία από τις πλέον κοινές κατηγοριοποιήσεις είναι η «Βραζιλιάνικη Κατηγοριοποίηση», σύμφωνα με την οποία οι κόκκοι αναφέρονται με βάση τον «Τύπο», όπου ο «Τύπος 2» (μέχρι 4 ελαττώματα) αφορά το ανώτατο επίπεδο ποιότητας και ο «Τύπος 8» (360+ ελαττώματα) αντιπροσωπεύει το κατώτατο επίπεδο ποιότητας.

Στο σπίτι μπορείτε να διαπιστώσετε την ποιότητα έστω στοιχειωδώς, χρησιμοποιώντας την ίδια μέθοδο και ελέγχοντας τους κόκκους στα εξής:

• Οι κόκκοι καφέ από το ίδιο κτήμα πρέπει να έχουν το ίδιο μέγεθος. Αν δε συμβαίνει κάτι τέτοιο, οι κόκκοι έχουν καβουρδιστεί ανομοιογενώς, το οποίο σημαίνει ότι οι κόκκοι έχουν μερικώς ψηθεί λιγότερο ή περισσότερο από όσο θα έπρεπε. Σε ένα μείγμα, στο οποίο έχουν αναμειχθεί διαφορετικοί κόκκοι, δεν ακολουθείτε την ίδια μέθοδο, καθώς οι κόκκοι συχνά καβουρδίζονται χωριστά και αναμειγνύονται μετά το καβούρδισμα. Διαλέγοντάς τους όμως μπορείτε τουλάχιστον να δείτε πόσοι κόκκοι συμμετέχουν στο μείγμα, π.χ. πόσο Ρομπούστα χρησιμοποποιήθηκε.
• Ακολουθώντας αυτή τη διαδικασία θα πρέπει να διακρίνετε αν το χρώμα των καβουρδισμένων κόκκων είναι ενιαίο. Αυτό σημαίνει ότι οι όλοι οι κόκκοι θα έπρεπε να έχουν περίπου το ίδιο χρώμα. Αν αυτό δεν ισχύει, αυτό επίσης συνεπάγεται ένα ανομοιογενές καβούρδισμα.
• Οι κόκκοι δεν πρέπει να έχουν κάποια ευδιάκριτο ελάττωμα. Τρύπες στον κόκκο = προσβολή από έντομα – όχι καλό σημάδι. Σπασμένοι κόκκοι – κακό σημάδι, μουχλιασμένοι κόκκοι – καθόλου καλό σημάδι!
• Οι κόκκοι πρέπει να έχουν ομοιόμορφη εμφάνιση, άρα δε θέλουμε κακοσχηματισμένους, ούτε «κλούβιους» κόκκους.

Ακόμα και σε υψηλής ποιότητας καφέ είναι πιθανό κακοσχηματισμένοι ή ελαττωματικοί κόκκοι να βρουν με κάποιο τρόπο μία θέση μέσα στη συσκευασία. Όσο καλύτερη η ποιότητα, τόσο λιγότερους θα πρέπει να βρείτε.

Υπάρχουν λάτρεις του καφέ που ελέγχουν τον καφέ τους πριν τον καταναλώσουν κάθε φορά, με τα χέρια, κόκκο τον κόκκο. Αλλά για να αφιερώσετε τόσο χρόνο, θα πρέπει να έχετε πολύ καλή γνώση του καφέ.

Στην αγορά καφέ για το σπίτι οι ενδείξεις Αράμπικα ή Ρομπούστα δεν αφορούν την ποιότητα του καφέ. Πρόκειται για δύο διαφορετικούς τύπους καφέ, οι οποίοι διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους στη γεύση. Έτσι, λοιπόν, ο Αράμπικα είναι πιο απαιτητικός και πιο πολύπλοκος στα αρώματά του.

Ωστόσο, υπάρχουν πολύ καλοί κόκκοι Ρομπούστα, όπως και φτωχής ποιότητας Αράμπικα. Επομένως, ένας 100% Αράμπικα δεν είναι απαραίτητα καλός, ενώ ένας καφές με ποσοστό Ρομπούστα ή ακόμα και 100% Ρομπούστα δεν είναι απαραίτητα κακός.

Αυτό θα ήταν σα να συγκρίναμε κρασί με μπύρα και να λέγαμε ότι η μπύρα είναι κατώτερης ποιότητας, επειδή η ποικιλία των αρωμάτων δεν είναι εξίσου μεγάλη με αυτή του κρασιού. Ειδικά στη Βαυαρία μία τέτοια δήλωση δε θα γινόταν δεκτή με μεγάλο ενθουσιασμό.

Σε τελική ανάλυση είναι ζήτημα προσωπικού γούστου.

Από την αγορά καφέ για το σπίτι, στην κατανάλωση

Οι κόκκοι του καφέ ανήκουν στο ψυγείο! Αν υποθέσουμε ότι θέλετε να απαλλάξετε το ψυγείο σας από δυσάρεστες μυρωδιές και να τις εμφυσήσετε στον καφέ σας. Σε όποιον αρέσει το άρωμα γκούντα στον καφέ του, πρέπει να το δοκιμάσει!

Σε όλους τους υπόλοιπους αναγνώστες, ωστόσο, προτείνω να το ξεχάσουν.

Ο καφές είναι υγροσκοπικός, το οποίο σημαίνει ότι προσελκύει την υγρασία και μαζί με αυτήν μυρωδιές από το περιβάλλον. Συνεπώς, δεν ανήκει στο ψυγείο.

Αντιθέτως, το καλύτερο είναι να τον αφήσετε στη συσκευασία του που ξανακλείνει και να τον αποθηκεύσετε σε ένα ξηρό, δροσερό και σκοτεινό μέρος. Στο ντουλάπι της κουζίνας για να είμαι ακριβής.

Αν είναι εφικτό ο καφές θα πρέπει να αποθηκεύεται πάντα σε μορφή κόκκων. Στην αγορά καφέ για το σπίτι σε αλεσμένη μορφή έρχεται μεγαλύτερη επιφάνεια σε επαφή με το περιβάλλον με αποτέλεσμα να χάνει εξαιρετικά γρήγορα τα αρώματά του. Όταν έρχεται σε επαφή με τον αέρα χάνει ένα αρκετά μεγάλο μέρος από το μπουκέτο του μέσα σε μόλις 20 λεπτά.

Ανθεκτικότητα καφέ

Όπως όλες οι τροφές, έτσι και ο καφές έχει περιορισμένο προσδόκιμο ζωής. Έτσι, στην αγορά καφέ για το σπίτι πρέπει να προσέχουμε μερικά πράγματα.

Δε χαλάει όταν φυλάσσεται για μεγάλο διάστημα, αλλά χάνει μεγάλο μέρος από τον αρωματικό του χαρακτήρα, γίνεται στυφός και αναπτύσσει δυσάρεστα αρώματα μέχρι σημείου να μην μπορείς να το πιεις.

Σε μορφή ολόκληρου καφέ και αν αποθηκευτεί σωστά, μπορεί να κρατηθεί 2 – 3 μήνες, αλλά ακόμα και σε αυτό το διάστημα, η ποιότητα μειώνεται συνεχώς, αλλά σε λογικά όρια.

Σε μορφή σκόνης πρέπει να καταναλωθεί μέσα σε μερικές μέρες. Όσο νωρίτερα, τόσο το καλύτερο.

Η αφαίρεση του αέρα από τη συσκευασία δε βοηθάει την ποιότητα του καφέ, καθώς περιορίζει την εξαγωγή αρωμάτων και έτσι αυτά δεν αναπτύσσονται σωστά. Αν ο καφές είναι πολύ φρέσκος, μία συσκευασία με βαλβίδα εξαγωγής αέρα μπορεί ακόμα και να εκραγεί.

Γιατί; Αμέσως μετά το καβούρδισμα δεν είναι ακόμα λειτουργική μια τέτοια συσκευασία. Με το καβούρδισμα οι χημικές διεργασίες ενεργοποιούνται, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι ο καφές απελευθερώνει διοξείδιο του άνθρακα μετά το καβούρδισμα. Αυτή η διαδικασία έχει σαν αποτέλεσμα ο καφές να απελευθερώνει μονομιάς μεγάλη ποσότητα αερίων, όταν έρθει σε επαφή με ζεστό νερό. Για αυτό το λόγο το νερό δεν πρέπει να έρθει σε επαφή με τον καφέ, καθώς σε αυτή την περίπτωση θα παίρναμε μία κούπα καφέ με μειωμένα αρώματα και γεύση. Ανάλογα με το καβούρδισμα και τον κόκκο, ο καφές πρέπει να αφήνεται να ησυχάσει για 3 – 10 ημέρες, να αποβάλει τα αέρια και να είναι σε θέση να αναπτύξει πλήρως τα αρώματά του.

Αυτό μας οδηγεί σε ένα κατα προσέγγιση χρονικό πλαίσιο από την 7^η ημέρα έως και 3 μήνες μετά το καβούρδισμα.

Τώρα 2 πράγματα πρέπει να είναι ξεκάθαρα:

1. Η ημερομηνία του καβουρδίσματος στη συσκευασία είναι πάντοτε σημαντική.
2. Συσκευές που καβουρδίζουν, αλέθουν και ζυμώνουν τον καφέ την ίδια στιγμή δεν είναι τίποτα άλλο από ένα διαφημιστικό κόλπο ειδικών τύπου «έχω-σπουδάσει-κάτι-σχετικό-με-τα-μήντια».

Αν γνωρίζετε εκ των προτέρων ότι τα 5 κιλά καφέ που αγοράσατε πάνω σε μια κρίση ενθουσιασμού κατά την τελευταία επίσκεψή σας στα Coffeeway είναι υπεραρκετά για περισσότερους από 3 μήνες, υπάρχει λύση.

Καταψύξτε τους κόκκους.

Με αυτό τον τρόπο τα αρώματα μπορούν και πάλι να διατηρηθούν για πολύ περισσότερο. Σε αυτήν περίπτωση, ωστόσο, θα πρέπει οπωσδήποτε να σιγουρευτείτε ότι θα αλέσετε τους κόκκους ενώ είναι κατεψυγμένοι και ότι θα πάρετε μόνο την ποσότητα που χρειάζεστε. Από τη στιγμή που ο καφές ξεπαγώσει, έχουμε τα ίδια αποτελέσματα με ένα παγωμένο κουτάκι μπύρας, και πάλι εμφανίζεται το δυσάρεστο πρόβλημα με την υγρασία και μπορείτε με σιγουριά να πετάξετε τον ξεπαγωμένο καφέ στον κάδο με τα οργανικά απόβλητα.

Μετά από αυτά θα πρέπει να είστε έτοιμοι να αναγνωρίζετε έναν καλό καφέ, κάνοντας την επόμενη αγορά καφέ για το σπίτι λίγο πιο εύκολη.

Μετάφραση: Ελένη Τσιριμώκου