10 + 1 διαφορετικά ποτήρια μπίρας και γιατί έχουν ουσιαστική σημασία

Από τον τίτλο του παρόντος κειμένου ίσως και ευλόγως αναρωτηθείτε για το ποια μπορεί να είναι η χρησιμότητα και η σημασία ύπαρξης διαφορετικών ποτηριών για μπίρα, αλλά και γιατί αυτά μπορεί να αξίζουν ολόκληρο κείμενο. Ελπίζω και εύχομαι οι κάτωθι γραμμές να σας διαφωτίσουν, μιας και θα διαπιστώσετε πως η ποικιλομορφία στα ποτήρια μπίρας βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με την απόλαυση κατανάλωσης.

Δεύτερη, ενδεχόμενη απορία και απάντηση τύπου disclaimer· Τι θα γίνει αν δεν χρησιμοποιήσουμε κάποιο από τα ποτήρια μπίρας που αναφέρονται στο κείμενο; Φαντάζομαι είναι γνωστό πως δε ζούμε σε κάποια φασιστική δυστοπία, είστε ελεύθεροι να χρησιμοποιήσετε όποιο ποτήρι θέλετε. Μπορείτε να πιείτε ένα vintage κρασί εκ Βουργουνδίας σε πλαστικό ποτήρι, ένα Lagavulin 21 ετών σε φλυτζάνι για εσπρέσο και να «απολαύσετε» ένα Kobe Beef ξεροψημένο well done. Σκουπίζοντας τον ιδρώτα που κύλησε στο μέτωπο μου ενώ έγραφα την τελευταία αποτρόπαια πρόταση, θα δηλώσω πως είναι χρήσιμο να διαχωρίζουμε τι είναι υποκειμενικό και τι αντικειμενικό – υπάρχει συγκεκριμένος λόγος για την ύπαρξη όλων αυτών των ποτηριών και αυτός δεν είναι άλλος από το να μεγιστοποιήσουν την εμπειρία απόλαυσης που βιώνουμε όταν τα χρησιμοποιούμε. Το σχήμα τους, όχι μόνο βοηθάει για να μας δημιουργήσει οπτικά μια θετική πρώτη εντύπωση, αλλά ενισχύει και όλα τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά τους. Για να μην μακρηγορώ όμως, ας δούμε μια-μια από 10 χαρακτηριστικές περιπτώσεις σε ποτήρια μπίρας που καλό θα είναι να προτιμούμε, αλλά και μια ακόμα περίπτωση που μπορεί να την βλέπουμε ευρέως σε pub και μπιραρίες, αλλά κανονικά δεν θα έπρεπε.

Shaker Pint

Θα ξεκινήσω ανάποδα. Με το -τρόπος του λέγειν- «λάθος» ποτήρι: το ρημάδι το Shaker Pint.

Το Shaker Pint ανήκει στα ποτήρια μπίρας που θα βρείτε σχεδόν σε όλα τα μπιρομάγαζα παγκοσμίως, όπως επίσης και γενικότερα στα περισσότερα μπαρ. Σε αυτό σερβίρονται όλων των ειδών οι μπίρες, με εξαίρεση κάποιες υψηλού αλκοόλ, μιας και η μεγάλη χωρητικότητά του (473 ml) δεν βολεύει. Αναρωτηθήκατε όμως ποτέ για το λένε Shaker Pint; Μήπως επειδή δεν ήταν ΠΟΤΕ φτιαγμένο για μπίρα;

Το Shaker Pint κανονικά αποτελεί μέρος του Boston Shaker και ο λόγος ύπαρξης του είναι να χρησιμοποιείται ως εργαλείο για να δημιουργούν οι μπαρτέντερ τα κοκτέιλ τους. Τοποθετούν τα υλικά του κοκτέιλ μέσα και τα χτυπούν με πάγο, εξ’ ου και το Shake. Ως μέσο σερβιρίσματος μπίρας παρέμεινε διαχρονικά γιατί στην Αμερική μετά την ποτοαπαγόρευση, αλλά και τον Β’ Παγκόσμιο, οι μπίρες που είχαν κατακλύσει την αγορά ήταν οι μαζικής παραγωγής και κατανάλωσης. Ως εκ τούτου, δεν απασχολούσε τον μπάρμαν πού θα σερβίρει ένα ποτό που δεν «είχε γεύση». Επίσης ως ποτήρι είναι φοβερά πρακτικό, αφού στοιβάζεται εύκολα και καθαρίζεται ακόμη πιο εύκολα. Guess what όμως, αυτές οι εποχές πέρασαν: πλέον η craft μπίρα έχει γεύση και αρώματα, οπότε το Shaker Pint θεωρητικά θα πρέπει να μπει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας, τουλάχιστον όσο αφορά τις ποιοτικές μπίρες…

Nonic Pint

Το πραγματικά αποδεκτό ποτήρι κατανάλωσης, το αιώνιο σύμβολο των Βρετανικών pub. Το Nonic Pint έχει χωρητικότητα 568 ml, ιδανική ποσότητα για να γευτούμε μια, δύο ή και τρεις μπίρες που ανήκουν στις λεγόμενες μπίρες «ροής». Αυτές μπορεί να είναι μια Bitter, μια Pale Ale, μια ευκολόπιοτη IPA, ακόμα και μια Lager φυσικά. Η προεξοχή που βρίσκεται στο πάνω μέρος του ποτηριού βοηθάει στο να στοιβαχθούν πολλά από αυτά μεταξύ τους χωρίς να κολλάνε (κάτι πολύ σημαντικό για ένα μπαρ προφανώς) αλλά χρησιμεύει και στον καταναλωτή στο να το κρατάει χωρίς να γλιστράει. Ακόμα καλύτερα, το ανοιχτό πάνω χείλος αφήνει τα αρώματα τις μπίρας να δραπετεύσουν και να προσεγγίσουν την μύτη μας. Γενικά, εξαιρετική και πλήρως πρακτική δημιουργία το Nonic Pint, ανήκει χωρίς καμία αμφιβολία στα κορυφαία ποτήρια μπίρας.

(σ.σ. : ένα παραπλήσιο ποτήρι με παρόμοια χρηστικότητα είναι το Tulip Pint. Επιλέγεται ευρέως από ζυθοποιεία για την δημιουργία branded ποτηριών, όπως για παράδειγμα το εμβληματικό ποτήρι της Guinness Draught)

Pilsner Glass

Ναι, όπως μπορείτε να φανταστείτε ανήκει στα ποτήρια μπίρας που είναι δημιουργημένα για να σερβίρουμε μια Pilsner, αλλά δεν είναι λάθος εάν το επιλέξουμε και για μια Kölsch ή, στην ανάγκη, κάποια ελαφριά Lager. Η χωρητικότητά του είναι συνήθως 400ml, αν και μπορείτε να εντοπίσετε και πιο μικρά ή μεγάλα μεγέθη.

Το σχήμα του είναι ό,τι καλύτερο για να ενισχύσει μια Pilsner· Ψιλόλιγνο σχήμα που μας επιτρέπει να θαυμάζουμε το ξανθό ή χρυσό χρώμα της μπίρας, όπως επίσης και την έντονη ανθράκωση της και στενή βάση που προτρέπει τις φυσαλίδες να ανέβουν γρήγορα προς τα πάνω. Το πάνω μέρος του είναι ελαφρώς πιο πλατύ, κάτι που βοηθάει στην διατήρηση του αφρού, για ένα απολαυστικό οπτικά -αλλά και αρωματικά- αποτέλεσμα.

Weizen Glass

Θυμίζει το Pilsner Glass αλλά έχει αισθητές διαφορές: αρχικά το πιο σύνηθες μέγεθός του είναι 500ml. Επίσης, όπως είναι εύκολα αντιληπτό από το όνομά του, προορίζεται για το σερβίρισμα μπίρας με βάση το σιτάρι, όπως για παράδειγμα, οι γνωστές σε όλους μας Weiss/Hefeweizen. Το κυρτό χείλος στο πάνω μέρος βοηθά να εγκλωβιστεί ο πλούσιος αφρός που συναντάμε σε αυτές τις μπίρες.

Η βάση τους είναι όπως και στα Pilsner ποτήρια σχετικά στενή, που βοηθάει στην διατήρηση του έντονου ανθρακικού – αυτός είναι και ένας από τους λόγους που μια καλοφτιαγμένη και καλοσυντηρημένη Weiss έχει τόσο έντονο και χαρακτηριστικό άρωμα όταν σερβιριστεί σωστά.

Mug

Χοντρό ποτήρι μεγέθους 500ml (μέχρι και 1 λίτρο ως συνηθίζεται στην Γερμανία!), φτιαγμένο για ευκολόπιοτες μπίρες σαν τις Lager. Το πάχος του βοηθάει στην διατήρηση της μπίρας σε χαμηλή θερμοκρασία, ενώ η λαβή του στο πλαϊνό μέρος μας αποτρέπει από το να το πιάνουμε με τα χέρια μας και να ανεβάζουμε την θερμοκρασία της μπίρας.

Είναι από τα ελάχιστα ποτήρια μπίρας που μπορούμε να αποθηκεύσουμε σε ψυγείο και να σερβίρουμε την μπίρα κατευθείαν όταν το βγάλουμε. Προσοχή για να μην παρεξηγηθώ, ΟΧΙ σε κατάψυξη, αλλά σε συντήρηση μεταξύ 2-3 βαθμών. Προορίζεται για κατανάλωση Lager που η προτεινόμενη θερμοκρασία σερβιρίσματος είναι 2-4 βαθμούς κελσίου, οπότε μέχρι η μπίρα να φτάσει στον πελάτη, έχει διατηρηθεί σε σωστή θερμοκρασία.

Goblet / Chalice

Αργά-αργά προσεγγίζουμε τα πιο εντυπωσιακά ποτήρια μπίρας και φυσικά τα Goblet και Chalice δεν θα μπορούσαν να λείπουν από αυτά. Τα τοποθετώ στην ίδια περιγραφή, μιας και οπτικά είναι παραπλήσια, ενώ και το μέγεθός τους στα 385 με 415 ml είναι οριακά ίδιο – σε περίπτωση που επιθυμείτε να απολαύσετε κάποια αρωματική Βέλγικη μπίρα (συνήθως μεσαίου προς υψηλού αλκοόλ), δεν υπάρχει καλύτερη επιλογή από αυτά.

Το σχήμα τους βοηθάει να απελευθερώνονται τα αρώματα και το πλατύ χείλος τους μας εξυπηρετεί στο να παίρνουμε βαθιές γουλιές, αναγνωρίζοντας έτσι με ευκολία τα χαρακτηριστικά της μπίρας που επιλέξαμε.

Tulip Glass

Θυμίζουν το σχήμα μιας τουλίπας, εξ’ ου και το όνομα. Ουδεμία σχέση με το Tulip Pint που αναφέρθηκε προηγουμένως, μιας και διαθέτει βάση, λαιμό αλλά και ελαφρώς χαμηλότερη χωρητικότητα που ξεκινάει από 295 και φτάνει συνηθέστερα στα 473 ml. Κατά κάποιο τρόπο το σχήμα τους θυμίζει ένα Brandy Snifter.

Επιλέγονται για την πόση Βέλγικων μπιρών, αν και τα τελευταία χρόνια τα Tulip χρησιμοποιούνται ευρέως στις IPA και Stout, μπίρες που μπορεί μεν να έχουν τελείως διαφορετικό προφίλ από τις Βέλγικες, αλλά είναι παρόμοιας αρωματικής και γευστικής έντασης.

Snifter Glass

Μιλώντας για Snifter ποτήρια, δεν κάνει καμία εντύπωση πλέον ότι δεν χρησιμοποιούνται μόνο για Brandy και Cognac, αλλά και για μπίρες! Όχι όμως όποιο στιλ μπίρας θέλουμε· το μικρό μέγεθός τους (266 ml) ευνοεί τις υψηλές αλκοολικά μπίρες όπως οι Imperial Stout και Barley Wine που μάλιστα ξεδιπλώνουν τον χαρακτήρα τους σε θερμοκρασίες κελλαριού άνω των 10-12 βαθμών – γι’ αυτό και μπορείτε να τους συμπεριφερθείτε σαν να δοκιμάζετε ένα απόσταγμα, κρατώντας δηλαδή το Snifter με την παλάμη σας στο κάτω μέρος του, εκεί δηλαδή που τερματίζει ο λαιμός τους και ανακινώντας την μπίρα για να απελευθερώσετε τα αρώματά της.

IPA Glass

Η πιο πρόσφατη προσθήκη σε ιδιαίτερα ποτήρια μπίρας, μια καταπληκτική δημιουργία που προήλθε από την συνεργασία των εμβληματικών Αμερικάνικων μικροζυθοποιείων Sierra Nevada και Dogfish Head. Υποθέτω πως ήδη καταλάβατε ότι μιλάμε για ένα ποτήρι σχεδιασμένο να μεγιστοποιεί την απόλαυση σε μια μπίρα IPA οποιασδήποτε έντασης, είτε μιλάμε για κάποια ευκολόπιοτη Session IPA, είτε για κάποια πληθωρική Double IPA.

Οι ραβδώσεις στο κάτω μέρος του βοηθούν στον αερισμό της μπύρας. Δημιουργούν τριβή, η οποία βοηθά στη διάσπαση των αρωματικών ουσιών καθώς η μπίρα έρχεται σε επαφή με τις πλευρές του ποτηριού. Το μήκος του βοηθά να δραπετεύσουν τα αρωματικά στοιχεία της μπίρας σε μια εστιασμένη ροή προς τη μύτη σας αντί να διασκορπιστούν στον αέρα, όπως θα γινόταν εάν επιλέγατε για παράδειγμα κάποιο pint. Θα έλεγα πως είναι το πιο αποτελεσματικό από τα ποτήρια μπίρας που αναφέρονται στο παρόν κείμενο, αν δεν υπήρχε το επόμενο…

Teku Glass

Ο μπαμπάς όλων, το απόλυτο ποτήρι μπίρας, η τελειότητα σε γυαλί. Δημιουργημένο το 2006 από τους Ιταλούς craft brewers Teo Musso και Lorenzo Kuaska Dabove (από εκεί προέρχεται και το όνομα Te-Ku) για τον κολοσσό στην παραγωγή ποιοτικών ποτηριών Rastal, είναι το καλύτερο ποτήρι για τα περισσότερα είδη μπίρας. Λόγω του κωνικού σχήματός του, το Teku επιτρέπει στα αρώματα να χτυπήσουν τη μύτη λίγο πριν αντιληφθούμε την γεύση, με αποτέλεσμα ενισχυμένη αντίληψη και κατ’ επέκταση μέγιστη απόλαυση. Ο υψηλός λαιμός του μας βοηθά στο καλό πιάσιμο, αποφεύγοντας έτσι την αύξηση στην θερμοκρασία της μπίρας. Η χωρητικότητά του βρίσκεται μεταξύ 330 και 415 ml. Μπορείτε να το επιλέξετε για Pale Ales, IPA, Stouts, Belgian Ales, Sour Ales κλπ κλπ.

Και φυσικά, χωρίς να χρειάζεται να τονίσω το αυτονόητο, η πρώτη εντύπωση πάντα είναι σημαντική, οπότε κοιτάξτε το, είναι πανέμορφο. Και μόνο που το βλέπεις, υποσυνείδητα το μυαλό σου σε παραπέμπει ότι θα δοκιμάσεις κάτι ιδιαίτερο.

Bierstiefel / Das Boot

Νομίζω πως εξάντλησα τα ποτήρια μπίρας με κάποια «τεχνική» σημασία, οπότε ως επίλογο άφησα το πιο διασκεδαστικό. Γιατί, ωραίες οι θεωρίες, οι γνώσεις και η επιστήμη, αλλά στο τέλος της μέρας η μπίρα δεν χρειάζεται να είναι τίποτα περισσότερο από διασκέδαση με φίλους και γνωστούς.

Η κανονική ονομασία στο συγκεκριμένο ποτήρι είναι Bierstiefel, που από τα γερμανικά μεταφράζεται σε Beer Boot και θα το βρείτε παντού εάν επισκεφθείτε το Oktoberfest. Η ονομασία Das Boot διαδόθηκε μέσω της υπερ-καμένης κωμωδίας Beerfest (https://www.imdb.com/title/tt0486551/) και επιλέγεται συνηθέστερα για να χαρακτηρίσει αυτή την ιδιαίτερη δημιουργία. Το Das Boot λοιπόν υπάρχει σε μεγέθη από 500ml μέχρι 5 λίτρα (!), με πιο στάνταρ την έκδοση των δύο λίτρων. Χρησιμοποιείται κυρίως για drinking games, όπου ο παίχτης προσπαθεί να καταναλώσει όλο το περιεχόμενο με μια προσπάθεια. Το πρόβλημα είναι πως ενώ πίνει την μπίρα, δημιουργείται μια φουσκάλα στην μύτη της μπότας και χύνει όλη την μπίρα στο πρόσωπο του παίχτη. Ο μοναδικός τρόπος να αντιμετωπίσετε την φουσκάλα, είναι να περιστρέψετε σιγά σιγά το ποτήρι 90 μοίρες ενώ πίνετε.

Τώρα αν είστε τόσο geeks και θέλετε ντε και καλά να μάθετε την ιστορίας μιας μπότας που πίνεις μπίρα, να σας ενημερώσω πως μελέτες δείχνουν ότι δεν προήλθε από τους Γερμανούς, αλλά από Άγγλους κυνηγούς και ιππείς που έπιναν μπίρα από ποτήρι σε σχήμα μπότας για να τιμήσουν την ασχολία τους (φορούσαν πάντα κάποιες συγκεκριμένες μπότες με λουριά ενώ κυνηγούσαν ή ίππευαν). Άλλες πηγές αναφέρουν ότι την έμπνευση την είχε ένας Πρώσος στρατηγός που είπε στους στρατιώτες του πως αν κερδίσουν την επόμενη μάχη, θα πιεί μπίρα από την μπότα του. Την κέρδισαν, αλλά σιχαινόταν να πιεί από την μπότα οπότε διέταξε να του κατασκευάσουν ένα γυάλινο ομοίωμα της. Τα υπόλοιπα ανήκουν στην ιστορία…